Οικουμενισμός: Μητροπολίτης Ναυπάκτου Και Αγίου Βλασίου Ιεροθέος Βλάχος – Τα «Σχίσματα Των Εκκλησιών»

Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιεροθέος , απαντά στον «αγράμματο ή σκοπίμως διαστρεβλωτή» Μητροπολίτη Μιλήτου Απόστολο, ο οποίος στην ομιλία του με θέμα: «Επομένη τοις Τρισίν Ιεράρχαις, η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας»(εδώ σελις 9), εμφανίζεται ως υπέρμαχος της χρήσης του όρου «εκκλησίες» για τις αιρετικές συναγωγές και μάλιστα δεν διστάζει να παρερμηνεύσει ακόμη και τον Μέγα Βασίλειο.

του Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου

«Στην αναφορά της θείας Λειτουργίας του Μεγάλου Βασιλείου γίνεται λόγος για τα «σχίσματα των Εκκλησιών». 

Ο Μέγας Βασίλειος μεταξύ των άλλων προσεύχεται στον Θεό: «Παύσον τα σχίσματα των Εκκλησιών».

Μερικοί σύγχρονοι θεολόγοι, για να δικαιολογήσουν τον όρο Εκκλησία και για τους ετεροδόξους, επικαλούνται και την φράση αυτή και ισχυρίζονται ότι ο Μέγας Βασίλειος ονομάζει Εκκλησίες και τις κοινότητες των αιρετικών, οπότε αυτό, όπως ισχυρίζονται, δίδει το δικαίωμα να ονομάζουν όλους τους Χριστιανούς εκτός της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία είναι η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, ότι ανήκουν σε Εκκλησίες.

Αυτό εκ πρώτης όψεως είναι λογικοφανές, αλλά εάν αναλύση κανείς το θέμα θα διαπιστώση ότι τέτοιες ερμηνευτικές αποδόσεις στον Μέγα Βασίλειο είναι εσφαλμένες.

Κατ’ αρχάς αμέσως μετά την προσευχή «παύσον τα σχίσματα των Εκκλησιών» ακολουθεί η προσευχή: «τας των αιρέσεων επαναστάσεις ταχέως κατάλυσον τη δυνάμει του αγίου σου Πνεύματος». 

Αυτό σημαίνει ότι εδώ γίνεται διάκριση μεταξύ των σχισμάτων, που πρέπει να παύσουν να υπάρχουν, και των επαναστάσεων των αιρέσεων που πρέπει να καταλυθούν με την δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Και αυτό γιατί οι αιρέσεις είναι προιόντα του πονηρού πνεύματος, των δαιμονικών δυνάμεων.

Έπειτα, στην ίδια ευχή της αναφοράς προσεύχεται: «τους εσκορπισμένους επισυνάγαγε∙ τους πεπλανημένους επανάγαγε και σύναψον τη αγία σου καθολική και αποστολική Εκκλησία». 

Έτσι, υπάρχει η Μία, Αγία, Αποστολική και Καθολική Εκκλησία και «οι πεπλανημένοι» που έχουν απομακρυνθή από αυτή και πρέπει να επιστρέψουν σε αυτήν.

Όποιος δεν μπορεί να κάνη την διάκριση μεταξύ σχισμάτων και αιρέσεων, δεν μπορεί να καταλάβη τον λόγο του Μεγάλου Βασιλείου και κατά τον τρόπο αυτό τον παρερμηνεύει και τον αδικεί.

Το ότι ο Μέγας Βασίλειος κάνει διάκριση μεταξύ των σχισμάτων και των αιρέσεων φαίνεται στον 1ο Κανόνα του, ο οποίος έγινε αποδεκτός από την Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο και επομένως έχει καθολική ισχύ.

Στον σημαντικό αυτόν κανόνα ο Μέγας Βασίλειος κάνει την διάκριση μεταξύ αιρέσεων, σχισμάτων και παρασυγαγωγών. 

Αναλύοντας αυτό το θέμα γράφει, κατά την μετάφραση του χωρίου: 

«αιρέσεις (οι παλαιοί Πατέρες) ονόμασαν αυτούς που είχαν αποσχιστεί τελείως και είχαν αποξενωθεί από την ίδια την πίστη, ενώ σχίσματα αυτούς που φιλονίκησαν μεταξύ τους για κάποιες αιτίες εκκλησιαστικές και για ζητήματα που μπορούν να διευθετηθούν∙ και παρασυγαγωγές τις συγκεντρώσεις που έκαναν ανυπότακτοι πρεσβύτεροι ή επίσκοποι και αγράμματοι άνθρωποι». 

Δίνει δε μερικά παραδείγματα από την τότε πραγματικότητα για να γίνη κατανοητό.

Όταν ο Μέγας Βασίλειος προσευχόταν «παύσον τα σχίσματα των Εκκλησιών» εννοούσε την προσωρινή διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας μεταξύ των Εκκλησιών για ζητήματα ιάσιμα, ενώ για τις αιρέσεις προσεύχεται διαφορετικά.

Κάνοντας αυτήν την διάκριση σαφώς γράφει ότι οι Πατέρες οι παλαιοί καθόρισαν «το μεν των αιρετικών (βάπτισμα), παντελώς αθετήσαι», το δε βάπτισμα των σχισματικών να το δεχθούν, επειδή «ως έτι εκ της εκκλησίας αυτών», αφού αποσχίσθηκαν από την Εκκλησία για «ζητήματα ιάσιμα», όχι της πίστεως, και το βάπτισμα αυτών που ανήκουν στις παρασυναγωγές «αν βελτιωθούν με αξιόλογη μετάνοια και επιστροφή, να ενώνονται ξανά με την Εκκλησία, ώστε πολλές φορές να γίνονται δεκτοί στην ίδια την τάξη, όταν μετανοήσουν, και αυτοί που έφυγαν μαζί με τους απειθάρχητους και που είχαν κάποιον ιερατικό βαθμό».

Ο Μέγας Βασίλειος αιτιολογεί θεολογικώς γιατί οι αιρετικοί δεν ανήκουν στην Εκκλησία, και γιατί δεν μπορεί να γίνη αποδεκτό το βάπτισμά τους. Γράφει: 

«οι δε της εκκλησίας αποστάντες, ούκ έτι έσχον την χάριν του αγίου Πνεύματος εφ’ εαυτούς∙ επέλιπε γαρ η μετάδοσις τω διακοπείναι την ακολουθίαν», δηλαδή «αυτοί όμως που αποστάτησαν από την εκκλησία δεν έχουν πιά την χάρη του Αγίου Πνεύματος επάνω τους∙ γιατί σταμάτησε η μετάδοση, επειδή διακόπηκε η συνέχεια».

Αυτό σημαίνει ότι όσες κοινότητες χριστιανικές δέχονταν την αίρεση, δεν είχαν αποστολική διαδοχή, και δεν έχουν έγκυρα μυστήρια, αφού τους εγκατέλειψε η Χάρη του Αγίου Πνεύματος.

Η εποχή στην οποία έζησε ο Μέγας Βασίλειος ήταν μια ταραχώδης εποχή. 

Είχε προηγηθή η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος, αλλά σχεδόν αμέσως μετά την Σύνοδο αυτή δημιουργήθηκαν έριδες. 

Γίνονταν μεγάλες συζητήσεις για τον όρο του ομοουσίου και άλλους όρους σχετικά με την θεότητα του Υιού και Λόγου του Θεού, αλλά και την θεότητα του Αγίου Πνεύματος. 

Έτσι, άλλες χριστιανικές κοινότητες είχαν απομακρυνθή από την Εκκλησία ως αιρετικές, λόγω του ότι ο Επίσκοπος είχε προσχωρήσει στην αίρεση, άλλες ήταν σχισματικές για λόγους προσωπικούς και διοικητικούς, αφού δεν είχε επικρατήσει ακόμη το διοικητικό σύστημα, που υπάρχει σήμερα, και άλλες ήταν παρασυναγωγές. 

Όλα αυτά ρυθμίστηκαν με την Β΄ Οικουμενική Σύνοδο, η οποία συνήλθε το 381 μ.Χ. δύο χρόνια μετά την κοίμηση του Μεγάλου Βασιλείου. 

Η δε Σύνοδος αυτή δεν ανήρεσε αυτήν την διάκριση του Μεγάλου Βασιλείου, αλλά την διατήρησε, γιατί θέτει ουσιαστικούς και κανονικούς όρους για να δεχθή το βάπτισμα αυτών που έφυγαν από την Εκκλησία.

Έτσι η διάκριση μεταξύ αιρέσεως, σχίσματος και παρασυναγωγής υφίσταται σήμερα. 

Αιρετικοί είναι όσοι έχουν εισάγει αιρετικές αποκλίσεις από την πίστη των Πατέρων. 

Το filioque, το actus purus, το analogia entis, το analogia fidei είναι αιρέσεις και αυτές έχουν εγκολπωθή οι δυτικοί Χριστιανοί. 

Ο μονοφυσιτισμός και ο μονοθελητισμός είναι αιρέσεις και αυτές έχουν εγκολπωθή οι ανατολικοί Χριστιανοί. 

Εκτός αυτών, υπάρχουν και Εκκλησίες για διοικητικούς λόγους, που δεν έχουν εκκλησιαστική κοινωνία, όπως το Πατριαρχείο Αντιοχείας διέκοψε την εκκλησιαστική κοινωνία με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.

Επομένως, όταν ο Μέγας Βασίλειος προσευχόταν «παύσον τα σχίσματα των Εκκλησιών» εννοούσε την προσωρινή διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας μεταξύ των Εκκλησιών για ζητήματα ιάσιμα, ενώ για τις αιρέσεις προσεύχεται διαφορετικά, ήτοι «τας των αιρέσεων επαναστάσεις ταχέως κατάλυσον τη δυνάμει του Αγίου σου Πνεύματος» και «τους πεπλανημένους επανάγαγε και σύναψον τη αγία σου καθολική και αποστολική εκκλησία».

Μέσα στην προοπτική αυτή πρέπει να ερμηνεύση κανείς τις επιστολές που απέστειλε ο Μέγας Βασίλειος για την ειρήνη στην Εκκλησία.

Πρέπει να σταματήση αυτή η παρερμηνεία της διδασκαλίας του Μεγάλου Βασιλείου. Όσοι έχουν διαφορετικές απόψεις, έχουν το δικαίωμα να τις εκφράζουν, αλλά οπωσδήποτε ας σταματήσουν να παρερμηνεύουν τον μεγάλο μας Πατέρα, τον Αρχιεπίσκοπο Καισαρείας της Καππαδοκίας και ουρανοφάντορα Βασίλειο».

Ιερά Μητρόπολις Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου.
Εκκλησιαστική Παρέμβαση -parembasis.gr

http://trelogiannis.blogspot.gr/2017/07/blog-post_916.html

Πρωτ. Γεώργιος Μεταλληνός: Πολιτική υποτέλειας με ευρωπαϊκόν ένδυμα

Πολιτικὴ ὑποτέλειας μὲ εὐρωπαϊκὸν ἔνδυμα
Οἱ σύγχρονοι πολιτικοί διέψευσαν τά ὁράματα τῶν μεγάλων ἡγετῶν τοῦ Ἑλληνισμοῦ

Γράφει ὁ πρωτοπρ. πατήρ Γεώργιος ∆. Μεταλληνός

Τό γένος µας ἐλευθερώθηκε µετά ἀπό δουλεία αἰώνων σέ βαρβάρους ὂχι µόνο τῆς Ἀνατολῆς, ἀλλά καί τῆς ∆ύσης, πού ἐργάζονταν καί αὐτοί γιά τόν πνευµατικό θάνατο τοῦ Ἑλληνισµοῦ µέ τήν ἀποσύνδεσή του ἀπό τήν Ὀρθοδοξία. ∆υναµογόνος πηγή τοῦ Ἐθνικοῦ µας ἀγώνα ὑπῆρξε ἡ ἂσβεστη συνείδηση ὃτι «εὒδαιµον τό ἐλεύθερον»1. Ὁ Ἑλληνισµός δέν ἒπαυσε, καί στήν µακρόσυρτη περίοδο τῆς δουλείας, νά εἶναι φορέας καί συνεχιστής ἑνός παγκόσµιας ἐµβέλειας πολιτισµοῦ, πού δέν ἒσβησε οὒτε καί στήν πολυώνυµη δουλεία του: ἀραβοκρατία, φραγκοκρατία, ἑνετοκρατία, τουρκοκρατία καί ἀγγλοκρατία.

Ἡ πολιτιστική ταυτότητα τοῦ Ἒθνους µας εἶναι προϊόν τῆς συζεύξεως Ἑλληνικότητας καί Ὀρθοδοξίας, σέ µία ἓνωση θεανθρώπινη, στήν ὁποία θεῖο στοιχεῖο εἶναι ἡ ἒνσαρκη Ὀρθοδοξία - Ἰησοῦς Χριστός καί ἀνθρώπινο ὁ Ἑλληνισµός, ὡς ἱστορική σάρκα αὐτῆς τῆς «ἀσύγχυτης καί ἀδιαίρετης» ἓνωσης. Ἡ πραγµάτωσή της ὁδήγησε στήν ἐκ θεµελίων ἀναδόµηση καί µεταµόρφωση ἑνός πολιτισµοῦ, πού ὑπῆρξε ἡ κορύφωση τῆς ἀνθρωπίνης προόδου ἀπό τήν πτώση µέχρι τήν Σάρκωση. Ἀναζητώντας τήν καθολική Ἀλήθεια ἡ ἐλληνική θεοκεντρικότητα, ψηλαφοῦσε τήν θεία παρουσία στόν κόσµο, προσανατολίζοντας Χριστοκεντρικά τήν πορεία του πρός τό Ὃσιο, τό Ἀληθές, τό Ὡραῖο καί τό ∆ίκαιο, καί ἀνεπίγνωστα πρός τήν πηγή κάθε τελειότητας τόν Τρισυπόστατο Θεό. Ὁ Χριστιανισµός ὡς Ὀρθοδοξία, θά καταξιώσει καί ἐξαγιάσει τήν γνήσια «ζήτηση»2 τοῦ ἑλληνικοῦ κόσµου.

Ὁ Ἑλληνισµός «ὁλοκληρώθηκε µέσα στήν Ὀρθοδοξία» καί µέ τή νέα ταυτότητά του δοξάσθηκε καί µεγαλούργησε στήν κατοπινή του πορεία, ὡς «αἰώνια κατηγορία τῆς χριστιανικῆς ὑπάρξεως», κατά τόν ἀείµνηστο π. Γεώργιο Φλωρόβσκυ3. Τήν αὐθεντική ἓνωση Ὀρθοδοξίας καί Ἑλληνικότητας σώζουν στούς αἰῶνες οἱ ἃγιοι Πατέρες, ὃπως οἱ Μεγάλοι Τρεῖς Ἱεράρχες. Μέσω αὐτῶν σφραγίσθηκε εὐεργετικά ἡ πορεία ὂχι µόνο τῆς ἑλληνικῆς, ἀλλά καί τῆς παγκόσµιας ἱστορίας, ἐφ’ ὃσον βέβαια ἡ πίστη τῶν Ἁγίων Πατέρων λειτουργεῖ ὡς αὐθεντική χριστιανικότητα καί ὂχι ὡς παραχάραξή της. Ὁ προσληφθείς ἀπό τήν Ὀρθοδοξία Ἑλληνισµός, µέ τά στοιχεῖα του ἐκεῖνα πού ἦταν συµβατά µέ τήν ἐν Χριστῷ Ἀλήθεια ἀναγεννήθηκε, συνεχίζοντας τήν πορεία του στήν ἱστορία ὡς ἓνας νέος κόσµος, κινούµενος στό Φῶς τῆς ἂκτιστης θεϊκῆς Χάρης καί ἐνδυναµούµενος ἀπό τή διαρκῆ ζήτησή της.

Χῶρος τῆς ἱστορικῆς πραγµάτωσης τῆς νέας ἑλληνικῆς ταυτότητας ὑπῆρξε ἡ (ἑλληνορθόδοξη) Ρωµανία, τό «Βυζάντιο», στήν Βυζαντινή καί µεταβυζαντινή διάστασή της. Μέσα στήν µητρική ἀγκάλη τῆς αὐτοκρατορίας τῆς Νέας Ρώµης (Ρωµανίας) καί τῆς φυσικῆς προέκτασής της στή δουλεία, τῆς Ἐθναρχίας, ἡ ἑλληνική συνείδηση πραγµατώνει τήν οἰκουµενικότητά της σέ µιά ὑπερφυλετική πανενότητα ἢ ὑπερεθνικότητα, τό «ἒθνος ἃγιον» (Α΄ Πέτρ. 2,9) καί «γένος τῶν Ρωµαίων», τῶν ὀρθοδόξων πολιτῶν τῆς Νέας Ρώµης. Ἒτσι ὑπερβαίνεται ὁ παλαιός δυαλισµός «Ἓλληνες καί βάρβαροι», γιά νά ἰσχύσει τό «οὐκ ἒνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἓλλην» (Γαλ. 3,28).

ΠΕΡΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ 1: ΠΟΙΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΘΕΙ;

ΤΟΥ PAUL LADOUCEUR, AMEN

Τόσο οι ορθόδοξοι οικουμενιστές όσο και οι ορθόδοξοι αντι-οικουμενιστές στηρίζονται στην ίδια θεμελιώδη αρχή, η οποία διατυπώθηκε με σαφήνεια σε μία αντι-οικουμενική διακήρυξη της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους, το Απρίλιο του 1980: «Πιστεύουμε ότι η αγία ορθόδοξη Εκκλησία είναι η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία του Χριστού, η οποία κατέχει το πλήρωμα της χάριτος και της αληθείας».[1] 

 Ωστόσο, τόσο εκείνοι που είναι υπέρ της οικουμενικής κίνησης όσο και εκείνοι που είναι εναντίον εξάγουν εντελώς διαφορετικά συμπεράσματα από αυτήν την ίδια αρχή. Οι οικουμενιστές, εστιάζοντας στο γεγονός ότι η ορθόδοξη Εκκλησία κατέχει «το πλήρωμα της χάριτος και της αληθείας» καταλήγουν στην διαπίστωση ότι και άλλες Χριστιανικές εκκλησίες διέπονται επίσης από την χάρη και την αλήθεια, έστω και εάν δεν κατέχουν το πλήρωμά τους. Η πραγματικότητα αυτή επιτρέπει την αντιμετώπιση των μη ορθόδοξων Χριστιανών ως αληθινών εν Χριστώ αδελφών, και συνακόλουθα τη δυνατότητα διεξαγωγής του διαλόγου της αγάπης, ο οποίος καλλιεργήθηκε στο πλαίσιο της αμοιβαίας κατανόησης της πίστης και των παραδόσεων μεταξύ των χριστιανών, καθώς και την ανακάλυψη των κοινών στοιχείων τα οποία ενώνουν τους χριστιανούς των διαφόρων ομολογιών. Αυτό δεν συνεπάγεται ισότητα όλων των χριστιανικών κοινοτήτων σε θέματα πίστης και σε θέματα δογματικά, εφόσον οι ορθόδοξοι οικουμενιστές συμφωνούν με τους αντι-οικουμενιστές ότι μόνον η ορθόδοξη Εκκλησία κατέχει το πλήρωμα της χριστιανικής πίστης και αποτελεί την αληθινά ορατή Εκκλησία του Χριστού. 

panorthodoxcemes

ΚΑΙ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΧΑΡΙΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑ; 

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΙΓΗ ΧΑΡΙΣ; ΤΟΣΗ ΑΝΟΗΣΙΑ; ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΛΗΡΗΣ ΧΑΡΙΣ; 

ΠΟΙΟΣ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΗΝ ΧΑΡΙ; ΚΑΤΕΧΕΤΑΙ Η ΧΑΡΙΣ; ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΘΕΟ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΛΟΙ ΣΑΣ;

Ποιός και γιατί άλλαξε τον οικουμενικό χαρακτήρα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου;

Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης
Ὁμότιμος Καθηγητής Α.Π.Θ.

ΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ
ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ;

1. Τὸν μητροπολίτη Μεσσηνίας καλύπτει ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης, ἀλλὰ μένει ὁ ἴδιος ἀκάλυπτος

Σὲ προηγούμενο ἄρθρο μας μὲ τίτλο «Μεταλλαγμένη καὶ ἀλλοιωμένη ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος», εἴχαμε ἐπισημάνει ὅτι, ἐνῶ ἐξ ἀρχῆς ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν ἐξέλιξη τῆς προσυνοδικῆς διαδικασίας ὅλοι ἐπίστευαν καὶ ἔλεγαν ὅτι ἡ Σύνοδος ἐκαλεῖτο νὰ καλύψει ἐπὶ οἰκουμενικοῦ ἐπιπέδου τὸ κενὸ τῆς συνοδικότητος ποὺ ὑπῆρχε ἐπὶ αἰῶνες, εἴτε θεωρήσει κανεὶς ὡς τελευταία οἰκουμενικὴ σύνοδο τὴν Ζ´ (787) ἐναντίον τῶν εἰκονομάχων, εἴτε τὶς δύο ἄλ­λες ποὺ θεωροῦνται ὡς οἰκουμενικές, τὴν ἐπὶ Φωτίου (879-880) καὶ τὴν ἡσυχαστικὴ τοῦ 1351, αἰφνιδίως καὶ ἐνῶ βρισκόμαστε στὰ πρόθυρα τῆς συγ­κλήσεως τῆς Συνόδου προσπαθοῦν κάποιοι νὰ μᾶς μάθουν καὶ νὰ μᾶς διδά­ξουν ὅτι ἡ Σύνοδος δὲν συγκαλεῖται ὡς οἰκουμενική, ἀλλὰ εἶναι μία ἁπλὴ πανορθόδοξη Σύνοδος, στὴν ὁποία θὰ ἀκολουθήσουν σύντομα καὶ ἄλλες.

Εἴχαμε ἐκπλαγῆ ὅταν πληροφορηθήκαμε ὅτι σὲ ἐπίσημη ἐνημέρωση ποὺ ἔκανε στὸ σῶμα τῆς ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος πρὶν ἀπὸ ἕνα ἔτος, στὶς 8 Ὀκτωβρίου τοῦ 2014 ὁ μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, ἐκπρόσωπος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στὶς προσυνοδικὲς Ἐπιτροπὲς καὶ Διασκέψεις εἶπε ἐπὶ λέξει: «Ἡ ἰδία ἡ θεματολογία, ὡς αὕτη καθωρίσθη παν­ορθοδόξως καὶ ὁμοφώνως καὶ ὁ σκοπὸς τῆς συγκλήσεως τῆς Ἁγίας καὶ Με­γάλης Συνόδου, προσδιορίζει καὶ τὸν χαρακτῆρα Αὐτῆς τῆς Συνόδου οὐχὶ ὡς Οἰκουμενικῆς, ἀλλ᾽ ὡς ῾Αγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας»[1].

Ἡ ἔκπληξή μου ὀφειλόταν εἰς τὸ ὅτι μετέχων γιὰ κάποιο χρονικὸ διάστημα τῶν προσυνοδικῶν Ἐπιτροπῶν καὶ Διασκέψεων, ὡς θεολογικὸς σύμβουλος τῆς ἀντιπροσωπίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐγνώριζα ἐκ τῶν ἔσω ὅτι ἐπισήμως ἡ Σύνοδος ἐθεωρεῖτο ὡς Οἰκουμενικὴ καὶ συνεκαλεῖτο ὡς Οἰκουμενική, ὀνομάσθηκε ὅμως Ἁγία καὶ Μεγάλη, διότι ἡ ἀναγνώριση τῆς οἰκουμενικότητος ἔπρεπε νὰ ἀφεθεῖ στὴν συνείδηση τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας. Ἐγνώριζα ἐπίσης ἀπὸ τὴν μελέτη τῆς σχετικῆς βιβλιογραφίας καὶ τῶν σχετικῶν κειμένων, ὅτι ὅλοι αὐτὸ ἐπίστευαν· καὶ ἐκεῖνοι ποὺ εἶχαν τὴν πρωτοβουλία τῆς συγκλήσεως καὶ τῆς προετοιμασίας, ἀλλὰ καὶ ὅσοι ἀντιδροῦσαν στὴν σύγκληση. Στὸ μνημονευθὲν ἄρθρο μου ἐν­δεικτικὰ παρέθεσα σχετικὲς μαρτυρίες τοῦ μητροπολίτου Γέροντος Χαλκη­δόνος Μελίτωνος, ὁ ὁποῖος προήδρευσε σὲ πολλὲς προσυνοδικὲς Ἐπιτροπὲς καὶ Διασκέψεις, τοῦ μητροπολίτου Μυτιλήνης Ἰακώβου, ὡς προέδρου τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς ἐπὶ τῶν ὑποθέσεων τοῦ Ἐξωτερικοῦ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ τῶν δύο Ἁγίων Γερόντων, τοῦ Ἁγίου Ἰουστίνου Πόποβιτς καὶ τοῦ Ἁγίου Φιλοθέου Ζερβάκου, τοῦ ὁποίου ἀναμένεται ἡ ἐπίσημη ἁγιοκατάταξη.

Ἀριστοτελείο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεολογική Σχολή, Θεσσαλονίκη Ἡ πορεία τῆς τελειώσεως τοῦ ἀνϑρώπου κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ Γεώργιος Ἰ. Μαντζαρίδης

Ἀριστοτελείο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεολογική Σχολή, Θεσσαλονίκη
Ἡ πορεία τῆς τελειώσεως τοῦ ἀνϑρώπου κατά
τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ
Abstract: Ἡ ἀπελευϑέρωση τοῦ ἀνϑρώπου ἀπό τόν νόμο τῆς φϑορᾶς καί τοῦ ϑανάτου
προϋποϑέτει τήν ἀνακαίνισή του. Ἐκκλησία πρεσβεύει τήν καϑολική ἀλήϑεια ὄχι μόνο
στόν χῶρο τῆς δογματικῆς ἀλλά καί στόν χῶρο τῆς ἠϑικῆς, διασφαλίζοντας ἔτσι καί τήν
καϑολική καταξίωση καί τελείωση τοῦ ἀνϑρώπου ὡς προσώπου. Ὁ Χριστιανισμός καλεῖ
τόν ἄνϑρωπο στήν ζωή τοῦ Χριστοῦ. Ἡ συνάντηση τοῦ ἀνϑρώπου μέ τόν Θεό ἔχει
ὑπαρξιακό χαρακτήρα. Ὁλόκληρος ὁ πολιτισμός καί ἡ νοοτροπία μας, ἡ ἐπιστήμη καί
ἡ τεχνολογία μας, κατευϑύνουν τόν ἄνϑρωπο πρός τά ἔξω. Ἡ σωτηρία τοῦ ἀνϑρώπου
εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ. Κάϑε δώρημα τοῦ Θεοῦ ἔχει δυναμικό χαρακτήρα. Tό σῶμα εἶναι
καλό καί δεκτικό τῆς ἀνακαινιστικῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ.
Key words: Γρηγόριος ὂ Παλαμᾶς, ἢ Ὀρϑόδοξη Ἐκκλησία, ὂ Χριστός, ἢ τελείωσις, ἢ ϑέωσις,
ἢ χάρη τοῦ Θεοῦ, ὂ ἄνϑρωπος, ἢ ψυχή, τὸ σῶμα, ἢ ἄσκησις.
Ἡ προσέγγίση τῆς ὀρϑόδοξης χριστιανικῆς ἀλήϑειας γιά τόν ἄνϑρωπο
προϋποϑέτει
μεγάλο σεβασμό ἀπέναντί του. Ἀντιϑέτως οἱ ϑεωρίες πού προβλήϑηκαν
κατά τούς νεώτερους χρόνους γιά τήν προέλευση καί τή φύση τοῦ ἀνϑρώπου,
ὅπως καί οἱ πρακτικές πού ἐφαρμόσϑηκαν καί ἐφαρμόζονται ἀπέναντί του ὄχι μόνο
κατά τήν περίοδο τῶν δύο παγκοσμίων πολέμων ἀλλά καί ἐφεξῆς μέχρι σήμερα,
φανερώνουν φοβερή ὑποτίμηση καί περιφρόνηση τοῦ προσώπου του. Παράλληλα
οἱ μεγαλόστομες διακηρύξεις γιά τήν ἀξία καί τά δικαιώματα τοῦ ἀνϑρώπου,
ὅπως καί οἱ γιγάντιες προσπάϑειες πού καταβάλλονται γιά τήν αὐτοϑέωσή του, ὄχι
μόνο δέν δικαιώνουν τήν ὕπαρξή του, ἀλλά τόν ὁδηγοῦν σέ ἀδιέξοδο καί αὐτοκαταστροφή.
Γι᾿ αὐτό ἡ ἀνϑρωπολογία τῆς Ὀρϑόδοξης Ἐκκλησίας εἶναι ἰδιαίτερα
ἐπίκαιρη καί ἀφυπνιστική στήν ἐποχή μας.
Ὁ ὅσιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης, σύγχρονος τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί
εἰσηγητής τοῦ ἡσυχαστικοῦ κινήματος στήν Βουλγαρία, γράφει:
«᾿Εάν μή γνῶμεν
οἵους ἡμᾶς ἐποίησεν ὁ Θεός, οὐκ ἐπιγνωσόμεϑα οἵους ἐποίησεν
ἡ ἁμαρτία»1. Ἄν
δηλαδή δέν μάϑουμε, πόσο σπουδαίους μᾶς ἔπλασε ὁ Θεός, δέν ϑά καταλάβουμε
σέ ποιό κατάντημα μᾶς ὁδήγησε ἡ ἁμαρτία. Καί γιά νά μάϑουμε πόσο σπουδαίους
μᾶς ἔπλασε ὁ Θεός, πρέπει νά γνωρίσουμε αὐτά πού ἐκεῖνος ἀποκάλυψε γιά τόν
ἄνϑρωπο. Προπαντός ὅμως πρέπει νά γνωρίσουμε τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, πού
ἀποκαλύπτει τόν τέλειο ἄνϑρωπο.
Ὁ ἄνϑρωπος πού ζεῖ ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἀλλά καί ὁ σύγχρονος ἐκκοσμικευμένος
χριστιανός ἀκόμα, συμβιβάζεται συνήϑως μέ τήν ἐμπειρική κατάστασή
1 Γρηγορίου Σιναΐτου, Κεφάλαια 50, Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν, τόμ. 4, Ἀϑῆναι 1976, 38.
46|Μαντζαρίδης, Γ., Ἡ πορεία τῆς τελειώσεως τοῦ ἀνϑρώπου κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ
του. Τήν ϑεωρεῖ φυσική καί ἀγνοεῖ τήν ἀλλοτρίωσή του. Ἡ ὑποταγή του στόν νόμο
τῆς ἁμαρτίας, πού εἶναι νόμος φϑορᾶς καί ϑανάτου, τόν ἀπονεκρώνει πνευματικά,
τόν ἐγκλωβίζει στήν ἀτομικότητά του καί καϑιστᾶ ἀδύνατη τή διάνοιξή του
στήν ἀνιδιοτελή ἀγάπη, πού τόν καϑιστᾶ ἀληϑινό πρόσωπο. Βέβαια ἡ ἀγάπη εἶναι
ἔμφυτη στόν ἄνϑρωπο. Ἀλλά ἡ ἔμφυτη αὐτή ἀγάπη βρίσκεται ἐγκλωβισμένη στήν
φιλαυτία του. Γι’ αὐτό ὁ Θεός ἔδωσε ὡς πρωταρχική ἐντολή στόν ἄνϑρωπο τήν
ἀγάπη: ἀγάπη πρός τόν Θεό καί ἀγάπη πρός τόν πλησίον. Χωρίς τήν διάνοιξη πρός
τόν Θεό καί τόν πλησίον, πού πραγματοποιεῖται μέ τήν τήρηση τῆς πρωταρχικῆς
αὐτῆς ἐντολῆς, ὁ ἄνϑρωπος ἀδυνατεῖ νά καταξιωϑεῖ καί νά τελειωϑεῖ ὡς πρόσωπο.
Οἱ ἐντολές τοῦ Θεοῦ δέν ἐπιβάλλουν στόν ἄνϑρωπο πράγματα ξένα
πρός τήν

ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΔΥΟ ΠΕΡΙ ΕΚΠΟΡΕΥΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΡΩΤΟΣ. (σελ. 68)

Προλ. Πάλιν ὁ δεινός καί ἀρχέκακος ὄφις, τήν ἑαυτοῦ κεφαλήν καθ᾿
ἡμῶν διαιρών, ὑποψιθυρίζει τά τῆς ἀληθείας ἀντίθετα. Μᾶλλον δέ τήν
μέν κεφαλήν τῷ τοῦ Χριστοῦ σταυρῷ συντριβείς, τῶν δέ κατά γενεάς
πειθομένων ταῖς ἀπολουμέναις ὑποθήκαις αὐτοῦ κεφαλήν ἑαυτοῦ
ποιούμενος ἕκαστον καί οὕτω πολλάς ἀντί μιᾶς κατά τήν ὕδραν ἀναδούς
κεφαλάς, δι᾿ αὐτῶν ἀδικίαν εἰς τό ὕψος λαλῶν οὐκ ἀνίησιν. Οὕτως
Ἀρείους, οὕτως Ἀπολιναρίους, οὕτως Εὐνομίους καί Μακεδονίους, οὕτω
πλείστους ἑτέρους προσαρμοσάμενος τῷ αὐτοῦ προσφύντας ὁλκῷ, διά
τῆς ἐκείνων γλώττης τόν οἰκεῖον κατά τῆς ἱερᾶς Ἐκκλησίας ἐπαφῆκεν ἰόν,
ἀντ᾿ ὀδόντων ἰδίων τοῖς ἐκείνων λόγοις χρησάμενος καί περιπείρας
τούτους τῇ τῆς εὐσεβείας ἀρχῇ, οἷόν τινι ρίζῃ νεαρῶς καλόν τεθηλότος
φυτοῦ καί καρποῖς ὡραιοτάτοις βρίθοντος, οὐ μήν τούτῳ καί λυμήνασθαι
ἴσχυσε˙ καί γάρ ὑπ᾿ αὐτῶν τῶν δηχθέντων αὖθις συνετρίβη τάς μύλας,
ὑπό τῶν ὡς ἀληθῶς κεφαλήν ἑαυτῶν ποιησαμένων Χριστόν.
Οὗτος τοίνυν ὁ νοητός καί διά τοῦτο μᾶλλον ἐπάρατος ὄφις, τό
πρῶτον καί μέσον καί τελευταῖον κακόν, ὁ πονηρός καί τήν χαμερπῆ καί
γηΐνην πονηρίαν ἀεί σιτούμενος, ὁ τῆς πτέρνης, δηλαδή τῆς ἀπάτης,
ἐπιτηρητής ἀκάματος, ὁ πρός πᾶσαν θεοστυγῆ δόξαν ποριμώτατος
σοφιστής καί ἀμηχάνως εὐμήχανος, μηδαμῶς ἐπιλελησμένος τῆς οἰκίας
κακοτεχνίας, διά τῶν αὐτῷ πειθηνίων Λατίνων περί Θεοῦ καινάς εἰσφέρει
φωνάς, (σελ. 70) μικράν μέν δοκούσας ἔχειν ὑπαλλαγήν, μεγάλων δέ
κακῶν ἀφορμάς καί πολλά καί δεινά φερούσας, τῆς εὐσεβείάς ἔκφυλά τε
καί ἄτοπα, καί τοῖς πᾶσι φανερῶς δεικνύσας, ὡς οὐ μικρόν ἐν τοῖς περί
Θεοῦ τό παραμικρόν. Εἰ γάρ ἐφ᾿ ἑκάστου τῶν καθ᾿ ἡμᾶς ὄντων ἑνός
ἀτόπου τήν ἀρχήν δοθέντος πολλά τά ἄτοπα γίνεται, πῶς οὐ μᾶλλον ἐπί
τῆς κοινῆς ἁπάντων ἀρχῆς καί τῶν κατ᾿ αὐτήν οἷον ἀναποδείκτων ἀρχῶν
ἑνός ἀήθους δοθέντος οὐκ εὐσεβῶς πολλά γενήσεται παρά τοῦτο τά
ἀτοπήματα;

† Αρχ. Γεώργιος Καψάνης - Η εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου

Η εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου

† Αρχ. Γεώργιος Καψάνης, Προηγούμενος Ι. Μ. Γρηγορίου Αγίου Όρους

Η εορτή της Θείας Μεταμορφώσεως του Κυρίου έχει βαθύτατα και πολλά θεολογικά νοήματα. Κατά καιρούς τα ακούμε και από τους ιερούς ύμνους και από τις ιερές αναγνώσεις, αλλά και εδώ έχουμε πει και εμείς μερικά. Σήμερα θέλω να επιστήσω την προσοχή σας σε ένα σημείο, ότι η Μεταμόρφωση του Κυρίου δεν είναι μόνο ένα γεγονός Χριστολογικό, αλλά είναι και γεγονός ανθρωπολογικό. Δεν γίνεται μόνον για να δείξει την δόξα του Σωτήρος Χριστού, αλλά γίνεται και για να δείξει την δόξα του εν Χριστώ ανθρώπου. Διότι ο άνθρωπος μετά την πτώση του αμαύρωσε το κάλλος το ουράνιο, το οποίο είχε. Και δεν είχε φανεί ως τότε η καθαρή εικόνα του Θεού στον άνθρωπο. Θα έπρεπε λοιπόν να φανερωθεί και ποιος είναι ο αληθινός άνθρωπος, πόση δόξα και πόση ωραιότητα έχει. Αυτόν τον αληθινό άνθρωπο ανεστήλωσε ο Χριστός. Και αυτόν φανέρωσε επάνω στο Όρος της Μεταμορφώσεως.

Έτσι ενθαρρύνει όλους τους πιστούς Του μαθητές όλων των αιώνων στο να τείνουν και να προσδοκούν και να εργάζονται, για να γίνουν και αυτοί λαμπρές εικόνες του Θεού. Για να φανεί και στην κάθε ανθρώπινη υπόσταση, του κάθε ενός ανθρώπου, αυτό το οποίο φάνηκε στον Σωτήρα μας Χριστό στο Όρος της Μεταμορφώσεως. Κάθε Χριστιανός να λάμψει μαζί με τον Χριστό.

Η σημερινή λοιπόν εορτή είναι για όλους μας μία πρόσκληση του Θεού να μη μείνουμε στα γήϊνα και στις πεδιάδες, στα χαμηλά. Να μην αφήσουμε την εικόνα του Θεού μαυρισμένη στον εαυτό μας. Να ανεβούμε μαζί με τον Κύριο στο Όρος των αρετών και εκεί, προσευχόμενοι στον Θεό και υπομένοντας για τον Θεό, να αξιωθούμε και εμείς να δούμε σιγά-σιγά το μέγα τούτο και φρικτό μυστήριο. Και σ’ εμάς σιγά-σιγά να υποχωρεί το μαύρισμα, το λέρωμα, το σκότος, και να αποκαθίσταται το φως, η ωραιότητα, η λαμπρότητα του κατά Θεόν ανθρώπου.

Γι’ αυτό εμείς σήμερα λυπούμαστε μεν, γιατί βλέπουμε ότι υπάρχει σκότος μέσα μας και δεν έχουμε ακόμα μεταμορφωθεί από το Φως του μεταμορφωθέντος Κυρίου, αλλά συγχρόνως βλέποντας το Φως του προσώπου του Χριστού χαιρόμαστε, διότι γνωρίζουμε ότι αυτό το Φως έλαμψε, για να γίνει και δικό μας φως, για να λάμψει και στο δικό μας πρόσωπο και στην δική μας ανθρώπινη φύση.

Και εδώ τώρα είναι ο αγώνας όλων μας. Πώς σιγά-σιγά θα υποχωρεί το σκότος και πώς σιγά-σιγά θα γεμίζουμε από το Φως του Χριστού. Αυτός δε είναι ο λόγος για τον οποίο ήρθαμε και στο Όρος τούτο το Άγιο, το Όρος της Θεοτόκου, το οποίο είναι αντίτυπο του Όρους της Μεταμορφώσεως του Κυρίου. Και όπως τότε σ’ εκείνο το Όρος έλαμψε η Χαρη του Μεταμορφωθέντος Κυρίου, έτσι και σ’ αυτό το Όρος λάμπει η χάρη των μεταμορφωθέντων προσώπων των Μοναχών εκείνων οι οποίοι καλώς αγωνίζονται τον αγώνα της μετανοίας.

Αλλά και οι αδελφοί μας οι Χριστιανοί στον κόσμο, οι οποίοι δεν έχουν την ευλογία αυτή που έχουμε εμείς να μπορούν να ανεβούν σε ένα όρος αισθητό, έχουν όμως και αυτοί την δυνατότητα να ανεβούν στο νοητό Όρος των αρετών. Με τον αγώνα τους τον καθημερινό, με την ταπείνωσή τους, με την απλότητά τους, με την πίστη τους, με την αγάπη τους προς τον Χριστό, και αυτοί ανεβαίνουν σε ένα νοητό Όρος, και εκεί μπορούν σιγά-σιγά και αυτοί να ελευθερώνονται από το σκότος και να ενδύονται το Φως του Χριστού.

Την μνήμη του μεγάλου αγιορείτη μοναχού Θεόκλητου Διονυσιάτη,τίμησε η μητρόπολη Ναυπάκτου

Τήν Κυριακή 24 Ἰανουαρίου 2016, ἡ Ἱερά Μητρόπολη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου, μέ τήν συμπλήρωση δέκα ἐτῶν ἀπό τήν κοίμηση τοῦ λογίου Ἁγιορείτου μοναχοῦ Θεοκλήτου Διονυσιάτου, Ναυπακτίου τήν καταγωγή, καί τιμώντας τήν μνήμη του, τέλεσε στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ἱερό Μνημόσυνο καί κατόπιν στήν αἴθουσα τοῦ Πνευματικοῦ Κέντρου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως πραγματοποίησε ἐκδήλωση μέ ἀναφορά στόν βίο καί τό σημαντικότατο ἔργο τοῦ μακαριστοῦ Ἁγιορείτου Μοναχοῦ.
Στίς ἐκδηλώσεις αὐτές προσκλήθηκε ἀπό τόν Μητροπολίτη μας κ. Ἱερόθεο ὁ Μητροπολίτης Φιλαδελφείας, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, κ. Μελίτων, ὁ ὁποῖος προέστη τῆς Θείας Λειτουργίας καί τοῦ Ἱεροῦ Μνημοσύνου καί ἦταν ὁ κύριος ὁμιλητής κατά τήν Ἡμερίδα.
Ὁ Σεβασμιώτατος Φιλαδελφείας στό κήρυγμά του κατά τήν θεία Λειτουργία ὁμίλησε ἐπί τοῦ Εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος τῆς θεραπείας τοῦ Τυφλοῦ κάνοντας ἀναφορές στό φωτιστικό ἔργο τοῦ μακαριστοῦ μοναχοῦ Θεοκλήτου Διονυσιάτου, ἀλλά καί στήν τύφλωση συγχρόνων ἀνθρώπων, πού δέν ξεχωρίζουν τήν ἀλήθεια ἀπό τό ψεῦδος, τό φυσικό ἀπό τό ἀφύσικο.
Μετά τήν θεία Λειτουργία παρατέθηκε δεξίωση στήν αἴθουσα τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ πού ἑτοίμασε ὁ Σύνδεσμος Ἀγάπης τῆς Ἐνορίας καί ἀκολούθησε ἡ τιμητική ἐκδήλωση στό Πνευματικό Κέντρο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Τήν ἔναρξη ἔκανε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Ἱερόθεος, ὁ ὁποῖος εἶπε ὅτι ἡ μνήμη του γιά τό ἐξαίρετο τέκνο τῆς Ναυπάκτου μοναχό Θεόκλητο Διονυσιάτη δέν περιορίζεται μόνο στίς ἐπετείους τῆς κοιμήσεώς του, ἀφοῦ ὁ ἴδιος ὡς Μητροπολίτης τόν μνημονεύει πάντα, ἐφαρμόζοντας τήν παράκληση τοῦ ἰδίου τοῦ π. Θεοκλήτου πού τήν εἶχε ἐκφράσει σέ γράμμα του πρός τόν Σεβασμιώτατο, νά τόν μνημονεύη στίς ἀρχιερατικές προσευχές καί θεῖες Λειτουργίες καί ὅσο ζοῦσε καί «μετά πότμον», δηλαδή μετά θάνατον.
Ὁ Σεβασμιώτατος ἀναφέρθηκε στόν π. Θεόκλητο, ὡς ἐκπρόσωπο καί ἐκφραστή τοῦ Ἁγίου Ὄρους τῆς ἐποχῆς του, καθώς καί στήν γνωριμία καί σχέση του μαζί του, καί στήν σχέση τοῦ π. Θεοκλήτου μέ τήν Ναύπακτο. Κατόπιν παρουσίασε τόν ὁμιλητή Σεβ. Μητροπολίτη Φιλαδελφείας, ἀναφέροντας μεταξύ ἄλλων τό σημαντικό του ἔργο, κυρίως ὡς Ἀρχιγραμματέως τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, κοντά σέ τρεῖς σημαντικούς Πατριάρχες –Ἀθηναγόρα, Δημήτριο καί Βαρθολομαῖο– καί ἀφοῦ τόν εὐχαρίστησε γιά τήν ἀνταπόκρισή του στήν πρόσκλησή του, τόν κάλεσε νά ἀναπτύξη τό θέμα του.
Ὁ Σεβασμιώτατος Φιλαδελφείας Μελίτων μέ μεστό καί ὡραῖο λόγο, ἀναφέρθηκε εἰσαγωγικά στήν μεγάλη σημασία τοῦ Ἁγίου Ὄρους γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί εἰδικά γιά τήν Μητέρα

Ναυπάκτου Ιερόθεος: Τα ουσιαστικά προβλήματα με την Μεγάλη Σύνοδο

Τά οὐσιαστικά προβλήµατα

 µέ τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο 

(Παρέµβαση στήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας, Μάϊος 2016) 

Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος πού πρόκειται νά συνέλθη τόν Ἰούνιο τοῦ 2016 στήν Κρήτη ἦταν «προσδοκία» πολλῶν, πού τήν ὁραµατίσθηκαν, ἑτοιµάσθηκαν, κουράστηκαν, καί τώρα ὁδηγεῖται πρός τήν σύγκλησή της. Τά ἐρωτήµατα τά ὁποῖα τίθενται εἶναι ἐάν ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος εἶναι αὐτή πού περίµεναν ὅσοι τήν ὁραµατίσθηκαν.

Γράφονται καί λέγονται πολλά γιά τό θέµα αὐτό, ἄλλοι ἐκφράζουν τήν χαρά τους, γιατί ἐπιτέλους ἦλθε αὐτή ἡ ποθητή ὥρα, ἄλλοι ἐκφράζουν ἔντονο προβληµατισµό, ἔντονο δισταγµό καί ἄλλοι αἰσθάνονται πλήρη ἀπογοήτευση. Στήν µικρή αὐτή τοποθέτηση θά περιορισθῶ σέ µερικές ἐπισηµάνσεις. 

1. Σύνοδος Προκαθηµένων
 
Ἡ µέλλουσα νά συνέλθη Σύνοδος ἔχει χαρακτηρισθῆ ὡς Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, στήν πραγµατικότητα ὅµως θά εἶναι Σύνοδος τῶν Προκαθηµένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. 

Τήν ἄποψη αὐτήν τήν στηρίζω στό ὅτι ὅλες οἱ κρίσιµες ἀποφάσεις ἐλήφθησαν ἀπό τούς Προκαθηµένους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Στίς 6-9 Μαρτίου τοῦ 2014 στήν Κωνσταντινούπολη οἱ Προκαθήµενοι ἔλαβαν τήν ἀπόφαση νά συγκληθῆ ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τόν Ἰούνιο τοῦ ἔτους 2016 καί καθόρισαν τήν θεµατολογία της. Στίς 27-28 Ἰανουαρίου 2016 οἱ Προκαθήµενοι στό Σαµπεζύ τῆς Γενεύης ἐψήφισαν τόν Κανονισµό λειτουργίας (ἐκτός τοῦ Πατριαρχείου Ἀντιοχείας) καί τά ἑτοιµασθέντα κείµενα ἀπό τίς Ἐπιτροπές, πλήν ἑνός θέµατος τό ὁποῖο δέν ὑπεγράφη ἀπό δύο Πατριαρχεῖα (Ἀντιοχείας καί Γεωργίας). Πρό τῆς ἐνάρξεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου οἱ Προκαθήµενοι θά ὑπογράψουν τό µήνυµα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τό ὁποῖο θά καταρτισθῆ ἀπό ἕναν ἐκπρόσωπο ἀπό ὅλες τίς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες. 

Τό πρόγραµµα τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου θά καταρτισθῆ ἀπό τούς Προκαθηµένους. 

Τέλος δέ τά κείµενα στήν τελική τους µορφή θά ψηφισθοῦν καί θά ὑπογραφοῦν ἀπό τούς Προκαθηµένους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Ἑποµένως, ὅπως φαίνεται ἀπό τά ἀνωτέρω ἡ Σύνοδος αὐτή εἶναι κυρίως Σύνοδος τῶν Προκαθηµένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Καί αὐτό εἶναι συµβατικό, γιατί ἕως τώρα ἦταν ἐλλιπής ἤ ἀνύπαρκτη ἡ παρουσία τοῦ Πατριάρχου Ἀντιοχείας Ἰωάννου, ἀµφισβητεῖται δέ πρός τό παρόν ἡ παρουσία του κατά τίς ἐργασίες τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου. 

Ἑποµένως, οὔτε ὅλων τῶν Προκαθηµένων εἶναι Σύνοδος. Θεωρητικά, βέβαια, ὑποτίθεται ὅτι οἱ Προκαθήµενοι ἐξέφρασαν ἤ ἐκφράζουν τίς ἀποφάσεις τῶν περί αὐτῶν Συνόδων. Αὐτό εἶναι θεωρητικό. Καίτοι τό σύστηµα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι συνοδικό, ἐν τούτοις ὅµως σέ πολλά θέµατα δέν λαµβάνονται ἀποφάσεις ἀπό τίς Συνόδους...

∆έν γνωρίζω ἐπαρκῶς τί γίνεται στίς ἄλλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, ἀλλά γνωρίζω ἐκ τοῦ σύνεγγυς τί γίνεται στήν δική µας Ἐκκλησία. Γιά τήν ἀπόφαση συγκλήσεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου πού ἐλήφθη τόν Μάρτιο τοῦ 2014, γιά τά κείµενα πού ὑπεγράφησαν τόν Ἰανουάριο τοῦ 2016 δέν ἐζητήθη ἡ ἄποψη τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, δέν συζητήθηκαν κατά τίς συνεδριάσεις της. Γιά τά ὑπόλοιπα, ὅπως γιά τό µήνυµα τό ὁποῖο θά ἐκδώση ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος, δέν γνωρίζω ἄν θά ὑπάρξη ἡ συγκατάθεση καί ἡ ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας µας. Ἑποµένως, ἡ µέλλουσα νά συγκληθῆ Ἱερά Σύνοδος εἶναι Σύνοδος τῶν Προκαθηµένων καί ὄχι Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. 

Ναυπάκτου Ιερόθεος: ''Γιατί δεν υπέγραψα'' Γράφτηκε από τον/την Ι.Μ. Ναυπάκτου. Πέμπτη, 30 Ιουνίου 2016

Του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου

---

Ἔχουν δηµοσιευθῆ διάφορα σχόλια σχετικά µέ τήν στάση πού τήρησα ὡςπρός τό κείµενο τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας µέ τίτλο: «Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν λοιπόν Χριστιανικόν κόσµον».
Ἄλλοι γράφουν ὅτι δέν τό ὑπέγραψα, ἄλλοι ὅτι τό ὑπέγραψα µέ ἐπιφυλάξεις καί ἄλλοι ὅτι τό ὑπέγραψα.
Μέ τήν δήλωσή µου αὐτή ἐπιβεβαιώνω ὅτι πράγµατι δέν ὑπέγραψα αὐτό τό κείµενο, καί ἐπί πλέον ἐξέφρασα τίς ἐπιφυλάξεις µου γιά τά κείµενα «Ἡ ἀποστολή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν τῷ συγχρόνῳ κόσµῳ» καί «Τό Μυστήριον τοῦ Γάµου καί τά κωλύµατα αὐτοῦ», σέ συγκεκριµένα σηµεῖα, τά ὁποῖα ἀνέπτυξα κατά τίς Συνεδριάσεις.
Εἰδικά γιά τό πρῶτο κείµενο «Σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν λοιπόν Χριστιανικόν κόσµον» θέλω νά πῶ ὅτι ὄντως δέν τό ὑπέγραψα µετά ἀπό βαθειά σκέψη, ἔχοντας θεολογικά κριτήρια.
∆έν εἶναι καιρός ἀκόµη νά ἀναπτύξω ὅλα τά ἱστορικά καί θεολογικά ἐπιχειρήµατά µου, πράγµα τό ὁποῖο θά τό κάνω ὅταν ἀναλύσω γενικότερα ὅλες τίς διαδικασίες καί τήν ἀτµόσφαιρα πού διέγνωσα κατά τήν διεξαγωγή τῶν Συνεδριῶν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου.
Ἐδῶ θά ἀναφέρω ἐπιγραµµατικά µερικούς εἰδικούς λόγους.
1. Θεωρῶ ὅτι δέν πέρασαν ὅλες οἱ ὁµόφωνες ἀποφάσεις τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ὄχι µόνον ὡς πρός τήν φράση «ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία γνωρίζει τήν ἱστορικήν ὕπαρξιν ἄλλων Χριστιανικῶν Ὁµολογιῶν καί Κοινοτήτων» ἀλλά καί σέ τέσσερεις - πέντε ἄλλες περιπτώσεις.
Ἐπέλεξα ἀπό τήν ἀρχή νά ἀποδεχθῶ τήν συµµετοχή µου στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο ὡς µέλος τῆς ἀντιπροσωπείας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἀνέµενα ὅµως τίς ἀποφάσεις τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Μαΐου 2016 προκειµένου νά ἀποφασίσω τελικῶς γιά τό ἄν θά παραστῶ.
Ὅταν διεπίστωσα ὅτι οἱ ἀποφάσεις τῆς Ἱεραρχίας ἦταν σηµαντικές καί ὁµόφωνες κατέληξα στό νά συµµετάσχω στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο προκειµένου νά τίς ὑποστηρίξω.
2. Προβληµατιζόµουν ἀπό τήν ἀρχή µέ τήν ὅλη δοµή καί σκέψη τοῦ κειµένου, διότι προῆλθε ἀπό τήν συνένωση δύο διαφορετικῶν κειµένων, ἀλλά
µέχρι τέλους ἤλπιζα στίς διορθώσεις του, µέ τίς προτάσεις καί τῶν ἄλλων Ἐκκλησιῶν.
Ὅµως τελικά παρατήρησα ὅτι οἱ διορθώσεις πού προτάθηκαν ἀπό τίς Ἐκκλησίες δέν πέρασαν ὅλες στό κείµενο γιά διαφόρους λόγους.
Ὁ Μητροπολίτης Περγάµου, ὁ ὁποῖος, προφανῶς ὡς Σύµβουλος, µέ τήν προτροπή τοῦ Πατριάρχου ἦταν τελικός ἀξιολογητής τῶν προτάσεων ἤ τίς ἀπέρριπτε ἤ τίς διόρθωνε ἤ τίς υἱοθετοῦσε καί γινόταν ἀποδεκτή ἡ ἀξιολόγησή του ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί τίς ἄλλες Ἐκκλησίες.

Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόεθος: Η αίρεση ως επιστήμη

Ἡ αἵρεση ὡς ἐπιστήμη

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Τόν 3ο καί 4ο αἰώνα ἡ Ἐκκλησία ἀντιμετώπισε ἕνα μεγάλο πρόβλημα μέ τήν συνάντηση τοῦ Χριστιανισμοῦ μέ τόν Ἑλληνισμό, δηλαδή τῆς ἀποκαλυπτικῆς θεολογίας μέ τίς θεωρίες τῶν Φιλοσόφων, τῶν Προσωκρατικῶν, τῆς Κλασσικῆς μεταφυσικῆς (Πλάτωνας, Ἀριστοτέλης) καί τοῦ Νεοπλατωνισμοῦ.

Οἱ θεολόγοι πού ζοῦσαν στά μέρη τῆς Ἀνατολῆς συζητοῦσαν μέ τούς φιλοσόφους γιά θεολογικά-ὀντολογικά καί κοσμολογικά προβλήματα καί προσπαθοῦσαν νά ἀπαντήσουν σέ αὐτά μέσα ἀπό τήν ἀποκαλυπτική θεολογία. Ἐπειδή δέν εἶχαν ἐμπειρική γνώση τοῦ Θεοῦ, γι’ αὐτό κατέληξαν σέ διάφορες αἱρέσεις, ὅπως εἶναι οἱ Ἀρειανοί καί οἱ μετέπειτα αἱρετικοί.

Οἱ φιλοσοφοῦντες θεολόγοι προσπαθοῦσαν νά ἀπαντήσουν στούς Ἀριστοτελικούς φιλοσόφους γιά τό εἶναι τοῦ Θεοῦ σέ σχέση μέ τόν κόσμο, εἰσήγαγαν τά περί τῆς οὐσίας καί τῆς ἐνεργείας στόν Θεό, γιά νά ἀπαντήσουν στό ὅτι ὁ κόσμος δέν εἶναι ἀΐδιος καί ἀπό ἐκεῖ κατέληξαν σέ αἱρετικές ἀπόψεις στήν Τριαδολογία καί τήν Χριστολογία. Ἔτσι, δημιούργησαν καινούργιες ἀπόψεις πού σαφέστατα ἀπόκλιναν ἀπό τήν θεολογία τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων, οἱ ὁποῖοι παρέλαβαν τήν ἀλήθεια ἀπό τόν Ἄσαρκο Λόγο στήν Παλαιά Διαθήκη καί τόν Σεσαρκωμένο Λόγο στήν Καινή Διαθήκη.

Ἡ Ἐκκλησία ἀντιμετώπισε μεγάλο πρόβλημα ἀπό τούς φιλοσοφοῦντες θεολόγους, οἱ ὁποῖοι θεολογοῦσαν μέ τόν στοχασμό καί τήν λογική, καί γι’ αὐτό συγκλήθηκαν οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι γιά νά ἀντιμετωπίσουν τίς αἱρετικές κακοδοξίες. Ὅσοι ὑποστήριξαν τέτοιες ἀπόψεις εἰλημμένες ἀπό τήν φιλοσοφία καταδικάστηκαν ἀπό τίς Οἰκουμενικές Συνόδους.

Ἡ Πενθέκτη Οἰκουμενική Σύνοδος (692 μ.Χ.) στόν πρῶτο κανόνα της μέ τίτλο «περί τηρήσεως τῶν ἱερῶν κανόνων τῶν προτέρων συνόδων» ὁρίζει «ἀκαινοτόμητόν τε καί ἀπαράτρωτον φυλάττειν τήν παραδοθεῖσαν ἡμῖν πίστιν ὑπό τε τῶν αὐτοπτῶν καί ὑπηρετῶν τοῦ Λόγου, τῶν θεοκρίτων Ἀποστόλων» καί στήν συνέχεια μνημονεύει καί τῶν Πατέρων τῶν ἕως τότε Συνόδων.

Ἀναφερόμενος ὁ κανόνας αὐτός στούς Πατέρας τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, συγχρόνως καταγράφει καί τίς κακοδοξίες τῶν αἱρετικῶν. Δηλαδή, δέν καταδικάζονται ἁπλῶς καί γενικῶς οἱ αἱρέσεις ὡς πρός τόν Χριστό καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἀλλά οἱ ἐκφραστές αὐτῶν τῶν κακοδοξιῶν. Ἔτσι, μνημονεύει τόν «Ἄρειον τόν δυσσεβῆ», «τόν βέβηλον Μεκεδόνιον», τόν «Ἀπολλινάριον, τόν τῆς κακίας μύστην», «τήν ληρώδη τοῦ Νεστορίου διαίρεσιν», τόν «Εὐτυχέα τόν ματαιόφρονα», καί ἄλλους αἱρετικούς καί κακοδόξους. Κάνουν ἐντύπωση τά ἐπίθετα πού χρησιμοποιοῦνται γιά νά προσδιορίσουν τόν φιλοσοφικό καί κακόδοξο τρόπο θεολογήσεώς τους.

Ἐκπομπὴ 49η. Ὁ Λόγος καὶ ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ, 25 Ίανουαρίου 2018, Ναυπάκτο...

Ιερά Μητρόπολις Πειραιώς: Το "φονικό στην Εκκλησία" και ο θάνατος του μαρξιστικού αθεϊσμού

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ

Εν Πειραιεί τη 18η Ιουνίου 2018

ΤΟ «ΦΟΝΙΚΟ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ» ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟΥ ΑΘΕΪΣΜΟΥ

Ο αθεϊστικός Μαρξισμός μοιάζει με το θανάσιμα λαβωμένο θηρίο, το οποίο, ενώ αργοπεθαίνει, βρυχάται, δείχνοντας τα δόντια του και φοβερίζοντας. Εμφανίστηκε στην ιστορία ως άλλο θηρίο, «αναβαίνον εκ της αβύσσου», (Αποκ. 11,7), διότι διέπραξε ανείπωτες θηριωδίες, τέτοιες και τόσες, που δε γνώρισε ποτέ μέχρι σήμερα η ανθρωπότητα. Μόνο στην άλλοτε κραταιά Σοβιετική Ένωση, στα 70 χρόνια του μαρξιστικού καθεστώτος, τα αθώα θύματα από τις «εκκαθαρίσεις των συντρόφων» ξεπερνούν τα 100.000.000! Παρ’ όλα αυτά δεν παύει ακόμη και σήμερα, στις χώρες όπου εξακολουθούν να υφίστανται αριστερές πολιτικές παρατάξεις, να έχει την αξίωση να ποδηγετήσει τον σύγχρονο άνθρωπο, ενώ αδυνατεί να συνειδητοποιήσει ότι η ανθρωπότητα έθεσε μια για πάντα τη μαρξιστική θεωρία και πρακτική στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.

Όπως είναι γνωστό, ο μαρξισμός, γνήσιο πνευματικό τέκνο του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, εμφανίστηκε ως μία πέρα για πέρα υλιστική - αθεϊστική κοσμοθεωρία, η οποία, διαστρέφοντας και παραχαράσσοντας επιστημονικά δεδομένα, έντυσε τον υλισμό με επιστημονικό μανδύα και τον ανήγαγε, όχι απλά σε «θρησκευτικό» - «μεταφυσικό» σύστημα, αλλά σε δεισιδαιμονία του χειρίστου είδους! Κλασικό παράδειγμα το σύγχρονο «Ορθόδοξο» μαρξιστικό απολίθωμα της Βορείου Κορέας, το οποίο θεοποίησε κυριολεκτικά τα μέλη της δυναστείας των Κιμ Γιονγκ Ουν, η οποία κυβερνά δικτατορικά τον ατυχή και εξαθλιωμένο λαό της ασιατικής αυτής χώρας. Όταν πέθανε ο προηγούμενος μαρξιστής δικτάτορας, πατέρας του σημερινού, το καθεστώς διέδιδε ότι «η φύση θρήνησε τον αιώνιο ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ιλ». Ιδού τι αποκάλυψε η έγκυρη βρετανική εφημερίδα «DailyTelegraph», στις 24 Δεκεμβρίου του 2011, επικαλούμενη το πρακτορείο της Β. Κορέας KCNA: «… ο πάγος έσπασε, ο ήλιος έλαμψε και ο ερωδιός υποκλίθηκε στον πατέρα του εκλιπόντα ηγέτη. Η αλληλουχία των φυσικών φαινομένων έχει ως εξής: στο όρος Paektu, στο οποίο λέγεται ότι γεννήθηκε ο ΚιμΓιονγκ Ιλ, σημειώθηκε μια τεράστια ρωγμή πάγου, η οποία συνοδεύτηκε από ‘έναν εκκωφαντικό θόρυβο’, στην παγωμένη επιφάνεια της λίμνης Chon. Την τεράστια ρωγμή ακολούθησε μια σφοδρή χιονοθύελλα, η οποία όμως διήρκεσε λίγο. Τότε, ένας δυνατός λαμπρός ήλιος έκανε την εμφάνισή του και έριξε τις αχτίδες του στις λαξευμένες στο βουνό λέξεις: ‘Όρος Paektu, το ιερό βουνό της επανάστασης. Κιμ Γιονγκ Ιλ’». Παράλληλα, στη βορειοανατολική πόλη Hamhung, ένα άλλο φαινόμενο σημειώθηκε κοντά στο άγαλμα του πατέρα του ΚιμΓιονγκ Ιλ και ιδρυτή της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κορέας, Κιμ Ιλ Σουνγκ. «Στις 21:20 (τοπική ώρα) την Τρίτη, ένας ερωδιός της Μαντζουρίας πέταξε τρεις φορές γύρω από το άγαλμα, πριν κάτσει σε ένα κοντινό δέντρο. Ο ερωδιός έμεινε εκεί σιωπηλός για ένα διάστημα, υποκλίθηκε στο άγαλμα σκύβοντας το κεφάλι του και πέταξε προς την κατεύθυνση της Πιονγκγιάνγκ. Τα θαύματα συμβαίνουν ακόμα και στη Β. Κορέα» (Ιστ. https://www.newsbomb.gr)! Περιττό βέβαια να υπενθυμίσουμε πως το μαρξιστικό καθεστώς επέβαλε στους πολίτες του να θρηνούν τον «μεγάλο ηγέτη» τους, με την απειλή των καταναγκαστικών έργων, ή και τον τυφεκισμό! 

Στην Ελλάδα βέβαια, ευτυχώς, δεν επέτρεψε ο Θεός να ζήσουμε τον Μαρξισμό, όπως τον βιώνει σήμερα στενάζοντας ο δυστυχής λαός της Βορείου Κορέας. Ωστόσο στο σύγχρονο αριστερόστροφο πολιτικό καθεστώς που κυβερνά την πατρίδα μας δεν απουσιάζουν, όπως είναι φυσικό και επόμενο, οι φωνές που νοσταλγούν αυτό το παρωχημένο και χρεοκοπημένο πολιτικό και ιδεολογικό σύστημα.

Μια τέτοια φωνή μπορεί να θεωρηθεί πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Ο Δρόμος της Αριστεράς» (φ. 400/23-3-2018), με τίτλο: «Εν τέλει φονικό στην Εκκλησία», με συγγραφέα τον  κ. Δημήτριο Ουλή, που δεν γνωρίζουμε ασφαλώς την πολιτική του θέση, αλλά την διακήρυξή του περί της αθεΐας του. Στο άρθρο αυτό μεταξύ άλλων γράφει: «Για εμάς τους άθεους από ένθεο ζήλο, η αθώωση ενός επισκόπου που το όνομά του αρνούμαι ακόμα και να προφέρω εδώ, δεν σημαίνει τίποτε. Το σημαντικό είναι να κοιτούμε τα πράγματα μακροσκοπικά, να ψυχανεμιζόμαστε τους γεωλογικούς αντίκτυπους των γεγονότων. Και οι αντίκτυποι είναι μάλλον αμείλικτοι για το καθίδρυμα που ακούει στο όνομα ‘Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος’. Σεξουαλικά σκάνδαλα, συναγελασμοί του αρχιεπισκόπου με υπουργικά συμβούλια και Λαυρεντιάδηδες, θερμοί εναγκαλισμοί με τη Χρυσή Αυγή, ολόθερμη συμπόρευση με το κίνημα «Μένουμε Ευρώπη», πλειοδοσία στο σκοταδισμό και τη μισαλλοδοξία απέναντι στο ζίου - ζίτσου, το σύμφωνο συμβίωσης και τα ‘Νέα’ Θρησκευτικά αδιακρίτως». Προφανώς ο συντάκτης πήρε αφορμή από την αθώωση του Σεβ. Μητροπολίτου Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Αμβροσίου, ο οποίος είχε μηνυθεί για «ρατσιστική συμπεριφορά», βάσει του γνωστού αντιρατσιστικού νόμου. Δεν μας ξενίζει ούτε μας εκπλήσσει ο τρόπος σκέψεως του συντάκτη, ο οποίος αναμασά τα γνωστά χιλιοειπωμένα επιχειρήματα, με τα οποία προσπαθεί να απαξιώσει σε απόλυτο βαθμό την Εκκλησία, μη γνωρίζοντας εν τέλει, τι είναι η Εκκλησία. Ο συντάκτης, «βλέπει» τόσο πολύ «μακροσκοπικά», ώστε το μόνο που «βλέπει» για την Εκκλησία είναι τα μεμονωμένα σκάνδαλα, τα οποία ούτως εί άλλως πάντοτε υπήρχαν και θα υπάρχουν στη ζωή συνόλων ανθρώπων, όπως είναι ανθρωπίνως η Εκκλησία.

«Οἱ ἀποφάσεις τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου διά τό πρόσωπον», Ναυπάκτου ...

Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος: "Μακεδονικό" ή "Σκοπιανό" ζήτημα;

«Μακεδονικό» ἤ «Σκοπιανό» ζήτημα;

τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Στήν συζήτηση πού ἔγινε καί γίνεται αὐτόν τόν καιρό στήν Ἑλλάδα καί στά Σκόπια γιά τήν ἐπίλυση τοῦ θέματος τῆς ὀνομασίας τῆς «γείτονος χώρας», ὅπως ἔλεγαν οἱ περισσότεροι, ἐτέθησαν πολλά ζητήματα, τά ὁποῖα δέν εἶναι σκοπός τοῦ ἄρθρου αὐτοῦ. Ἐτέθησαν, δηλαδή θέματα ἱστορικά, ἰδεολογικά, ἐθνικά, κοινωνικά, πολιτικά, πολιτιστικά, κομματικά, ἐμπορικά κ.ἄ.

Δέν εἶναι πρόθεσή μου νά ἀσχοληθῶ μέ ὅλα αὐτά τά ζητήματα. Ἁπλῶς θέλω νά ἐνημερώσω τούς ἀναγνῶστες ὅτι ὑπηρέτησα ὡς Ἱεροκήρυξ στήν Ἱερά Μητρόπολη Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας γιά 18 χρόνια (1969-1987), μαζί μέ τόν τότε Ἱεροκήρυκα π. Ἰωήλ Φραγκάκο καί σημερινό Μητροπολίτη Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας, καί γνωρίζω πολλές πτυχές τοῦ σοβαροῦ καί εὐαίσθητου αὐτοῦ θέματος.

Ὁ μακαριστός Γέροντάς μου Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας κυρός Καλλίνικος πέρασε μέσα ἀπό πολλές μαρτυρικές δοκιμασίες ἀπό τούς Σκοπιανούς καί φιλοσκοπιανούς, τούς «Σλαβομακεδόνες», ὅπως τούς ἔλεγαν τότε, οἱ ὁποῖες δοκιμασίες τόν ἐξαγίασαν κυριολεκτικά.

Ἀφήνω πρός τό παρόν αὐτό τό θέμα καί θά θίξω μόνον μερικά ἄλλα ζητήματα πού παρατήρησα κατά τήν πορεία τῶν συζητήσεων.

1. Ρωμανία καί Ἐθνικά Κράτη

Θά σημειωθοῦν μερικές ἱστορικές ἀπόψεις, ὅπως μᾶς τίς δίδαξε ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ὕστερα ἀπό ἔρευνα πού ἔκανε στίς πηγές σχετικά μέ τήν Ρωμηοσύνη.

Οἱ Φράγκοι πού ἤθελαν νά διασπάσουν τήν Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία, μᾶς ἀποκάλεσαν ἀπό Ρωμαίους Γραικούς τόν 8ο αἰώνα καί ἀργότερα τόν 19ο αἰώνα διέσπασαν τά Βαλκάνια γιά τήν μή ἐπανασύσταση τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας (Βυζάντιο).

Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ὁ Μέγας Ἀθανάσιος τόν 4ο αἰώνα σέ ἐπιστολή του, ἀναφερόμενος στίς ἀποφάσεις τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, γράφει ὅτι συμφώνησε μέ αὐτές τίς ἀποφάσεις «πᾶσα ἡ οἰκουμένη», δηλαδή ἡ τότε Χριστιανική Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία, καί ὅσοι κατοικοῦν στίς Ἐπαρχίες της, ἤτοι «κατά τήν Δαλματίαν καί Δαρδανίαν καί Μακεδονίαν, Ἠπείρους τε καί Ἑλλάδα καί Κρήτην καί τάς ἄλλας νήσους, Σικελίαν τε καί Κύπρον καί Παμφυλίαν, Λυκίαν τε καί Ἰσαυρίαν καί πᾶσαν τε τήν Αἴγυπτον καί τοῖς Λιβίοις καί πλεῖστοι τῶν ἐν τῇ Ἀραβίᾳ ταύτην ἐπέγνωσαν».

Ἀπό ὅλες τίς ἱστορικές μαρτυρίες γνωρίζουμε ὅτι ἡ Κύπρος, ἡ Ἑλλάδα, ἡ Ἤπειρος, ἡ Θράκη, ὁλόκληρη ἡ Μακεδονία ἦταν Ἐπαρχίες (Θέματα) τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, ἀλλά εἶχαν Ὀρθόδοξη πίστη, ἀνῆκαν στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, εἶχαν Ἑλληνική παράδοση καί πολιτισμό καί οἱ κάτοικοί τους ἦταν δίγλωσσοι.

Οἱ Τοῦρκοι μέχρι τόν 19ο αἰώνα ὀνόμαζαν Ρούμελη ὁλόκληρη τήν Μακεδονία, τήν Ἤπειρο, ὅλες τίς ἐκτάσεις ἀπό τό Βελιγράδι ὡς τήν Πελοπόννησο, δηλαδή ὅλο τό Εὐρωπαϊκό μέρος τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας. Ἑπομένως, μέχρι τόν 19ο αἰώνα ἐπικράτησε ἡ Ρωμηοσύνη μέ τήν ἑνιαία πίστη, τήν Ἑλληνορθόδοξη παράδοση (μουσική, ἁγιογραφία κλπ.), παρά τίς γλωσσικές διαφορές.

Ιερά Μητρόπολις Πειραιώς: "Χριστιανικός" Περσοναλισμός ή Θεανθρωποκεντρισμός;

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ

Εν Πειραιεί τη 9η Ιουλίου 2018

«ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ» ΠΕΡΣΟΝΑΛΙΣΜΟΣ Ή ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΣΜΟΣ;

Είναι προφανώς ασυγχώρητο λάθος να θεωρούμε ότι ο παπισμός δεν είναι αίρεση, αλλά σχίσμα, όπως τεχνηέντως πλασάρουν την άποψη οι θιασώτες της λεγομένης «Οικουμενικής Κινήσεως». Στη χειρότερη περίπτωση, θεωρούν τις δεκάδες κακοδοξίες του, ως δήθεν «διαφορετικές απόψεις», για τις οποίες δεν αποφάνθηκε Οικουμενική Σύνοδος και άρα «μπορούν να μας είναι ανεκτές», μέχρι να αποφανθεί κάποια μελλοντική Σύνοδος!  Επί τη ευκαιρία, είναι ανάγκη να τονίσουμε πως ο παπισμός, αφότου αποκόπηκε από την μία και αδιαίρετη Εκκλησία του Χριστού, (το 1054), άρχισε, ευθύς αμέσως να διατυπώνει αυθαίρετες και καινοφανείς διδασκαλίες, οι οποίες, πολλές από αυτές, έρχονται σε σύγκρουση με την διδασκαλία της Εκκλησίας, όπως αυτή διατυπώθηκε από τους μεγάλους Πατέρες και διδασκάλους Της και επικυρώθηκε από τις Άγιες Συνόδους. Αυτή την τακτική την ανήγαγε σε νέο «δόγμα» του και την ονόμασε «συνεχή ανάπτυξη της θεολογίας»! Δεν είναι υπερβολή να το συσχετίσουμε με την εξωφρενική διδασκαλία των Μαρτύρων του Ιεχωβά, οι οποίοι πλασάρουν τις νέες κακοδοξίες τους ως «νέο ζωηρότερο φως»!

Επιγραμματικά, τονίζουμε πως ο παπισμός, όπως διαμορφώθηκε μετά το «σχίσμα» του 1054, λογίστηκε από τους Πατέρες της Ανατολής ως αποκοπή από την Εκκλησία και έκπτωση από την ορθόδοξη πίστη. Μεγάλες Σύνοδοι, όπως αυτές του 879-880, 1347, 1351, 1484, 1755, 1848, κλπ, και μεγάλοι Πατέρες, όπως ο Μ. Φώτιος, ο Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο Γεώργιος Σχολάριος, ο Ιωσήφ Βρυένιος, ο Μάρκος ο Ευγενικός, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο άγιος Νεκτάριος, ο άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς, κ.α. έχουν αποφανθεί και αποδείξει περίτρανα ότι ο παπισμός αποτελεί έκπτωση από την Εκκλησία και την αλήθεια της. Είναι σαφέστατα αίρεση, ή μάλλον σύστημα αιρέσεων!

Δεν είναι μόνο το φιλιόκβε, η κτιστή χάρις, τα άζυμα, η ιεροκρατία, το αλάθητο και το πρωτείο του πάπα, το καθαρτήριο, οι αξιομισθίες των αγίων, η μαριολατρία, η ικανοποίηση της θείας δικαιοσύνης και δεκάδες άλλες πλάνες, τις οποίες ανήγαγε σε δόγματα πίστεως ο παπισμός, αλλά και άλλες δευτερευούσης σημασίας. Μια από αυτές είναι και ο περσοναλισμός ή προσωποκεντρισμός, για την οποία θα κάνουμε λόγο στην παρούσα ανακοίνωσή μας.

Ἐκπομπὴ 50η. Οἱ ἑορτὲς τῶν Ἑβραίων, 1 Φεβρουαρίου 2018, Ναυπάκτου Ἱερόθεος

Ἐκπομπὴ 51η. Ὁ ζωντανὸς Θεὸς καὶ ἡ θρησκεία, 8 Φεβρουαρίου 2018, Ναυπάκτ...

Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος: Τρομολαγνεία και αγαπολαγνεία σε τραγικά γεγονότα

Τρομολαγνεία καί ἀγαπολαγνεία σέ τραγικά γεγονότα

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Ἐθνικό πένθος κηρύχθηκε λόγῳ τῶν φοβερῶν καταστροφῶν πού συνέβησαν στήν Πατρίδα μας καί ἀποτελοῦν ἐθνική τραγωδία. Εἶναι ὄντως φοβερό γεγονός νά πεθαίνουν ἄνθρωποι κάτω ἀπό τέτοιες τραγικές συνθῆκες καί ἀκόμη νά καταστρέφεται τό περιβάλλον, τό «κόσμημα» τοῦ Θεοῦ.

1. Βαθύς πόνος

Ὅσοι αἰσθάνονται τήν τραγική κατάσταση τῶν ἡμερῶν αὐτῶν πονοῦν καί πενθοῦν στήν καρδιά τους.

Πῶς, ὅμως, νά παρηγορήσης τούς ἀνθρώπους πού ἔχασαν τούς συγγενεῖς τους; Πῶς νά καταλάβης αὐτούς πού πῆγαν στό νεκροτομεῖο γιά νά ἀναγνωρίσουν τούς ἀνθρώπους τους, μέσα σέ τόσους ἀπανθρακωμένους; Πῶς νά συναισθανθῆς καί νά πονέσης μαζί μέ τούς ἀνθρώπους ἐκείνους πού ἀναζητοῦν τούς ἀγνοουμένους συγγενεῖς τους καί ζοῦν μεταξύ ἐλπίδας καί ἀπογνώσεως, στά ὅρια ζωῆς καί θανάτου; Πῶς νά νοιώσης τόν διασώστη πού εἶδε ἕναν σωρό στάχτη καί ἀφαιρώντας την εἶδε ἕνα καμένο κρανίο καί μερικά κόκκαλα; Πῶς νά ἔλθης στήν θέση τοῦ διασώστη πού ἔγραψε ὅτι «σέ τέτοιους τόπους πού τριγυρνᾶς ὁ ἀέρας μυρίζει ἀλλιῶς, μυρίζει ... θάνατο»;

Σέ αὐτές τίς καταστάσεις δέν μπορεῖς νά μιλήσης, δέν μπορεῖς νά κάνης ποιμαντική μέ ἠθικολογίες.

Ὁ Μέγας Βασίλειος γράφοντας ἐπιστολή σέ μιά γυναίκα τῆς ὁποίας πέθανε τό παιδί της, μεταξύ ἄλλων γράφει:

«Σκόπευα νά σιωπήσω πρός τήν κοσμιότητά σου, σκεπτώμενος ὅτι, ὅπως στόν ὀφθαλμό πού πάσχει ἀπό φλεγμονή καί τό ἁπαλότερο παρηγορητικό ἐπίθεμα προκαλεῖ ἀνία-πόνο, ἔτσι καί στήν ψυχή πού ἔχει κτυπηθῆ ἀπό βαρειά θλίψη, ὁ λόγος καί ἄν φέρη πολλή παρηγοριά, φαίνεται νά εἶναι κάπως ὀχληρός, ὅταν προφέρεται στήν ὥρα τῆς ἀγωνίας».

Αὐτό δείχνει μιά ποιμαντική εὐαισθησίας καί τρυφερότητας, θά λέγαμε μιά ποιμαντική διακρίσεως.

Στήν προκειμένη περίπτωση θά ἀρκοῦσε αὐτό πού ἔγραψε κάποιος τηλεοπτικός Σταθμός τοῦ ἐξωτερικοῦ: «προσευχή γιά τήν Ἑλλάδα». Αὐτό τά λέει ὅλα. Προσευχή γιά θύτες καί θύματα, γιά ἄρχοντες καί ἀρχομένους, γιά πονεμένους καί νεκρούς, γιά Κληρικούς καί λαϊκούς. Γιατί σέ στιγμές ἀγωνίας καί ὁ παρηγορητικός λόγος εἶναι ὀδυνηρός, δέν ἀντέχεται, ἀρκεῖ ἡ σιωπηλή ἀρχοντική παρουσία.

Τοὐλάχιστον ὅταν θέλουμε νά μιλήσουμε, νά μιλᾶμε μέσα ἀπό τήν θεολογία τῆς «συμπάσχουσας καρδίας»

2. Ὁ ἄστατος θεολογικός λόγος

Δυστυχῶς σέ τέτοιες στιγμές ἀκούγονται διάφοροι «θεολογικοί» λόγοι, ἄλλοτε ὅτι εἶναι τιμωρία τοῦ Θεοῦ, ἄλλοτε ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη καί φιλανθρωπία. Καί στίς δύο περιπτώσεις ἐπιστρατεύονται ἁγιογραφικά καί λειτουργικά κείμενα γιά νά τεκμηριωθοῦν οἱ ἀπόψεις. Ὅμως, ἡ ἑρμηνεία τῶν σχετικῶν χωρίων εἶναι τίς περισσότερες φορές παραποιητική

Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος - Γραπτό Κήρυγμα για την Κυριακή 5 Αυγούστου

Κυριακή, 5 Αὐγούστου 2018: Ἡ Ἁγία Ἐκκλησία μας

ΓΡΑΠΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ 2018

Στό ἔνατο (9ο) ἄρθρο τοῦ «Συμβόλου τῆς Πίστεως», τό ὁποῖο ἔθεσε ἡ Β΄ (δεύτερη) Οἰκουμενική Σύνοδος, ὁμολογοῦμε: «Εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικήν καί ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν», δηλαδή πιστεύω ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι μία, ἁγία, καθολική καί ἀποστολική. Πρόκειται γιά ἕνα ἐκκλησιολογικό ἄρθρο, πού ἀναφέρεται στήν Ἐκκλησία ὡς Σῶμα Χριστοῦ. Ἀφοῦ προηγουμένως ἔκανε λόγο γιά τόν Τριαδικό Θεό, τήν δημιουργία τοῦ κόσμου ἀπό τόν Θεό, τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ, στήν συνέχεια ἀναφέρεται στήν Ἐκκλησία.

Κατά τήν διδασκαλία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, πού εἶναι καρπός ἀποκαλύψεως, ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί ὁ Χριστός εἶναι ἡ Κεφαλή τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ μέ τήν ἐνανθρώπησή Του προσέλαβε τήν τέλεια ἀνθρώπινη φύση ἀπό τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καί τήν θέωσε ἀμέσως μέ τήν πρόσληψή της. Αὐτή ἡ ἀνθρώπινη φύση ἦταν ἄκρως καθαρή, ἀλλά παθητή καί θνητή, ἀφοῦ ὁ Χριστός μέ τήν ἐνανθρώπησή Του προσέλαβε ἑκουσίως τήν παθητότητα καί τήν θνητότητα, ὥστε νά νικήση ἐπάνω στήν σάρκα Του τόν διάβολο, τήν ἁμαρτία καί τόν θάνατο. Ὁ Χριστός μετά τήν Ἀνάστασή Του ἀπέβαλε ὅλα τά ἀδιάβλητα πάθη καί ἔτσι ἡ ἀνθρώπινη φύση συμμετέχει στήν δόξα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Κατά τήν Πεντηκοστή καί οἱ Μαθητές καί ὅσοι ἐπίστευσαν στόν Χριστό ἔγιναν μέλη αὐτοῦ τοῦ ἐνδόξου Σώματος τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι, τώρα ἡ Ἐκκλησία εἶναι Σῶμα Χριστοῦ: αὐτό πού προσέλαβε ὁ Χριστός καί τό θέωσε καί τό Σῶμα πού βρίσκεται κατά τό Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας στήν Ἁγία Τράπεζα. Ἔτσι, καί ἐμεῖς ὡς μέλη τῆς Ἐκκλησίας κοινωνοῦμε τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ.

Χρειάσθηκε ἡ Β΄ (δεύτερη) Οἰκουμενική Σύνοδος νά προσθέση αὐτό τό ἄρθρο, γιατί στό χρονικό διάστημα μεταξύ τῆς Α΄ (πρώτης) καί τῆς Β΄ (δεύτερης) Οἰκουμενικῆς Συνόδου δημιουργήθηκαν διάφορα σχίσματα καί αἱρετικές παρατάξεις, πού δίδασκαν διαφορετικά γιά τόν Χριστό καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, δηλαδή ἦταν οἱ Ἀρειανοί, οἱ Ἡμιαρειανοί, οἱ Ἀνόμοιοι, οἱ Ὅμοιοι καί ἄλλοι. Στά 56 χρόνια μεταξύ τῆς Α΄ (πρώτης) καί τῆς Β΄ (δευτέρας) Οἰκουμενικῆς Συνόδου γίνονταν πολλές θεολογικές συζητήσεις, παρατηρήθηκαν ἀντιπαλότητες, σχηματίσθηκαν διάφορες χριστιανικές ὁμάδες μέ ἀρχηγούς Ἐπισκόπους, πού καθένας διεκδικοῦσε ὅτι εἶναι ἡ πραγματική Ἐκκλησία. Γι’ αὐτό οἱ Πατέρες τῆς Β΄ (δευτέρας) Οἰκουμενικῆς Συνόδου, μαζί μέ τόν καθορισμό τοῦ δόγματος γιά τήν θεότητα τοῦ Χριστοῦ καί τήν θεότητα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καθόρισαν καί τί εἶναι ἡ ἀληθινή Ἐκκλησία καί ποιά εἶναι τά ἰδιώματά της. Αὐτό εἶναι σημαντικό, γιατί δείχνει ὅτι ἡ ἀλλοίωση στό δόγμα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ἔχει συνέπειες καί στήν ἐκκλησιολογία. Ὅποιος, δηλαδή, ἔχει ἐσφαλμένες θεολογικές ἀπόψεις, ὅποιος διατυπώνει αἱρέσεις δέν μπορεῖ νά ἀνήκη στήν Ἐκκλησία.

Ἄς δοῦμε τά γνωρίσματα πού ἐκφράζουν τήν ἀληθινή Ἐκκλησία, ὅπως τά ὁμολογοῦμε στό «Σύμβολο τῆς Πίστεως». Πρέπει πάντοτε νά ἔχουμε ὑπ’ ὄψη μας τήν διδασκαλία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καί τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ὅτι ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ἕνα ἀνθρώπινο σωματεῖο, ἀλλά τό Θεανθρώπινο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ,

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΩΣ Του Πρωτοπρ. Στεφάνου Κ. Αναγνωστοπούλου

Μετάνοια είναι το Μυστήριο με το οποίο συγχωρούνται από τον Επίσκοπο ή τον εντεταλμένο Πνευματικό ιερέα όλες οι αμαρτίες που έγιναν με το Βάπτισμα. Προϋπόθεσις του Μυστηρίου είναι η ειλικρινής και καθαρή εξαγόρευσις των πτώσεων που έγιναν «εν λόγω ή εν έργω, κατά νουν και διάνοιαν, εν γνώσει ή εν αγνοίαν, εκουσίως ή ακουσίως, εν παραβάσει και παρακοή, υπό κατάραν ιερέως ή υπό γογγυσμόν γονέων…».

Μετάνοια σημαίνει αλλάζω στάση απέναντι στο Θεό.σημαίνει ακόμα τη βαθιά συναίσθηση ότι είμαι ανεπαρκής για να σώσω από μόνος μου τον εαυτό μου, και γι’ αυτόν τον λόγο αναζητώντας την λυτρωτική Χάρη του Θεού πέφτω στα πόδια του Πνευματικού πατρός και παρακαλώ για την άφεση των αμαρτιών μου και την λύτρωση. Επιθυμώ την επανασύνδεση με τον Θεό και την υιοθεσία.

Ιδρυτής του Μυστηρίου είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, όταν μετά την Ανάστασή Του χορηγεί στους Μαθητάς Του την εξουσία της συγχωρήσεως των αμαρτιών με τους λόγους: «Λάβετε Πνεύμα Άγιον, αν τινων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τινων κρατήτε, κεκράτηνται» (Ιωαν. κ΄, 22). Και με απλά λόγια: Σ’ όποιους ανθρώπους συγχωρείται εσείς τις αμαρτίες τους, θα είναι συγκεχωρημένες και από τον Θεό Πατέρα. Σ’ όποιους όμως τις κρατάτε άλυτες και ασυγχώρητες – διότι δεν ήρθαν να σας ζητήσουν συγχώρηση και συγνώμη – θα μείνουν αιώνια ασυγχώρητες…

Αλήθεια, πόση συναίσθηση έχουμε, όταν λέμε ότι είμεθα αμαρτωλοί; τις περισσότερες φορές πιθανόν να το ψελλίζουν μόνο τα χείλη μας! Για να το καταλάβουμε καλά και να έχουμε επίγνωση της αμαρτωλότητός μας, ας είναι προ των οφθαλμό μας η εικόνα κάποιου που βγαίνει μέσα από έναν βούρκο και είναι – κυριολεκτικά βρωμερός και δυσώδης!

Αυτή τη βρωμιά και τη δυσωδία έρχεται να καθαρίσει το Μυστήριο της Μετανοίας και Ιεράς Εξομολογήσεως. Βέβαια, αρκετούς αγνοείται – ή μάλλον προσποιούνται ότι αγνοούν πως υπάρχει. Από άλλους περιφρονείται και από τους πολεμίους της πίστεως βλασφημείται. Εν τούτοις, αυτός ο θείος θεσμός (του Μυστηρίου της Μετανοίας και της Ιεράς Εξομολογήσεως) αποτελεί μια από τις πηγές σωτηρίας μετά το Βάπτισμα. Μας το βεβαιώνει η δίψα και η αίσθησης της ψυχικής ανάγκης με την οποία προστρέχουν προς την ζωογόνο αυτή πηγή πολλοί άνθρωποι της εποχής μας, κάθε τάξεως, ηλικίας και φίλου.

Η Μετάνοια και η Εξομολόγησις στην Π α λ α ι ά Διαθήκη εθεωρείτο μια απλή αρετή.

Στην Καινή Διαθήκη όμως τα πράγματα αλλάζουν, αφού για μας τους ορθόδοξους χριστιανούς είναι ένα από τα Επτά Μυστήρια της Εκκλησίας μας και μάλιστα υποχρεωτικό. Όσες καλές πράξεις θέλεις, κάνε. Δώσε εκατομμύρια, αν έχεις, σε ελεημοσύνες. Δεν έρχεσαι στην Εκκλησία, δεν συμμετέχεις ενεργά στην θεία Λατρεία, δεν προσέρχεσαι στο Ποτήριο της Ζωής, και – πριν από αυτό – δεν πας εξομολογηθείς ταπεινά στον παπά; Δεν κέρδισες τίποτα! Το τρένο της αιωνιότητας το έχασες. Η Μετάνοια σώζει, όταν αυτή οδηγεί στην Θεία Κοινωνία, που δίδεται «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον».

Η Εξομολόγησις που γίνεται με συντριβή και δάκρυα είναι η ανανέωσις του αγίου Βαπτίσματος, γι’ αυτό και καλείται λουτρό δακρύων ή δεύτερο Βάπτισμα. Είναι η συμφωνία με το Θεό Πατέρα δια μέσου του Πνευματικού ιερέως για μια καινούργια ζωή. Είναι ακόμα η πρώτη καλή αρχή για ταπείνωση.

Η Μετάνοια είναι υπόθεσις μιας ολόκληρης ζωής! Διότι όσο ζούμε, αμαρτάνουμε. Γι’ αυτό και αρχή μιας νέας εν Χριστώ χωής είναι η Μετάνοια. Πράξις δε της Μετανοίας είναι η ιερά Εξομολόγησις και τελικός σκοπός της είναι η ενσωμάτωσις του πιστού στο Σώμα της Εκκλησίας του Χριστού με την Θεία Κοινωνία.


ΤΑ ΑΙΣΘΗΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΕΙΝΑΙ:

Πρώτον: η ειλικρινής εξομολόγηση και εξαγόρευση μπροστά στον πνευματικό όλων των αμαρτημάτων, που έγιναν είτε με έργα είτε με λόγους είτε με σκέψεις είτε με εσωτερικές διαθέσεις, ταραχές και επιθυμίες, είτε εν γνώσει είτε εν αγνοία είτε εκουσίως είτε ακουσίως. Ενδεικτικά της αληθινής μετανοίας είναι: η συντριβή, τα δάκρυα, η αποστροφή προς την αμαρτία και ο πόθος αγίας ζωής.

Δεύτερο αισθητό σημείο είναι: η επίθεση των χειρών και του επιτραχηλίου του Εξομολόγου ιερέως στο κεφάλι του εξομολογούμενου.

Και τρίτον, η συγχωρητική ευχή.


Η ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΗ ΧΑΡΙΣ

Αν στην πορεία της ζωής μας ν α υ α γ ή σ ο υ μ ε, δηλαδή αμαρτήσουμε μέσα στην φουρτουνιασμένη θάλασσα της αμαρτίας, βάρκα και σωσίβιο σωτηρίας είναι το Μυστήριο της Μετανοίας και της ιεράς Εξομολογήσεως. Για να καταλάβουμε όμως και να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ναυαγοί, ότι είμαστε αμαρτωλοί, χρειάζεται η ώρα της θείας Χάριτος. Η θεία Χάρις θα ξεσκοτίσει την καρδιά, θα δυναμώσει την θέληση, θα φωτίσει το νου, που είναι διαρκώς σκοτισμένος, θα προκαλέσει συντριβή, θα φέρει μετάνοια, θα οδηγήσει τον αμαρτωλό στο πετραχήλι του Πνευματικού.

Με το Μυστήριο της Μετανοίας και Εξομολογήσεως «δίδεται» η συγχώρησις όλων των αμαρτημάτων. Δια της αφέσεως αυτής επανέρχεται ο μετανοήσας αμαρτωλός χριστιανός στην κατάσταση της εν Χριστώ ζωής. Όλες οι αμαρτίες, μικρές ή μεγάλες, θανάσιμες ή ασυγχώρητες, εξαλείφονται. Μόνον η αμετανοησία είναι η ασυγχώρητος και χαρακτηρίζεται ως βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος: «Πάσα αμαρτία και βλασφημία αφεθήσεται τοις ανθρώποις, η δε του Πνεύματος βλασφημία ουκ αφεθήσεται τοις ανθρώποις………..ούτε εν τω νυν αιώνι ούτε εν τω μέλλοντι» (Ματθ. ιβ΄, 31-32).

Οι Πατέρες μας λέγουν ότι η βλασφημία ταυτίζεται με την αμετανοησία, διότι το Άγιον Πνεύμα είναι Αυτό που χορηγεί την σώζουσα Τριαδική Χάρη. Άρα, αμετανοησία σημαίνει άρνηση της θείας Χάριτος, που σώζει, λυτρώνει, δικαιώνει και αγιάζει. Γι’ αυτό και αυτή η άρνηση αποτελεί προσβολή και βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος. Η αμετανοησία είναι ασυγχώρητη, διότι η Θεία Χάρις, που οδηγεί τον αμαρτωλό στην μετάνοια, δεν ενεργεί αυθαίρετα, αλλά ζητεί και την ανθρώπινη συγκατάθεση και συνεργασία. Εσύ Θεέ μου, με συγχωρείς, ναι, αλλά πρέπει να το θέλω και εγώ. Εσύ θυσιάστηκες επάνω στο Σταυρό, ναι, αλλά πρέπει και εγώ να σου πω «μνήσθητί μου, Κύριε εν τη Βασιλεία σου σου» σαν τον ληστή, για να ακούσω το λελυμένος και συγκεχωρημένος…» και το «σήμερον μετ΄ εμού έση εν τω Παραδείσω». Με την κάθε αμαρτία, την μικρή ή την μεγάλη, απομακρυνόμεθα από τον Χριστό, που είναι η όντως Ζωή, και έτσι εκπίπτουμε της Θείας Χάριτος, οπότε ακολουθεί ο σκοτισμός του νου και η νέκρωσις των πνευματικών δυνάμεων. Αυτό σημαίνει ότι η αμαρτία δεν είναι μια λανθασμένη ή μια άτοπη κίνησις, που κάνει ο άνθρωπος και που για να την διορθώσει χρειάζεται μια τυπική «συγνώμη». Δεν είναι «μας έσπρωξαν, μας ζήτησαν συγνώμη και έληξε!». Όχι!!! Η αμαρτία είναι κίνηση αντίθετη προς το Θέλημα του Θεού. Είναι κίνηση θεομαχίας. Είναι ανταρσία πνευματική κατά του Αγίου Θεού!


ΤΑ ΕΠΙΤΙΜΙΑ
Μετά την Εξομολόγηση επιβάλλονται μερικές φορές κάποια επιτίμια, όπως: αποχή από την Θεία Κοινωνία, νηστείες, γονυκλισίες, ελεημοσύνες, προσευχές, μελέτη της Αγίας Γραφής….Αυτά δεν εξαλείφουν τις αμαρτίες ούτε έχουν ποινικό χαρακτήρα. Δεν καταδικάζουμε και δεν τιμωρούμε κανέναν. Η ιερά Εξομολόγηση είναι έργο απείρου φιλανθρωπίας του Αγίου Θεού. Ποινικό και «λογιστικό» χαρακτήρα αποδίδουν στα επιτίμια εσφαλμένα, κακόδοξα και αιρετικά μόνον οι Παπικοί. Τα επιτίμια στην Ορθόδοξη Εκκλησία έχουν παιδαγωγικό χαρακτήρα και επιβάλλονται τρόπον τινά σαν φάρμακα προς θεραπεία. Είναι η θεραπευτική αγωγή του γιατρού, για να σώσει τον άρρωστο.

Η ΤΑΞΙΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΟΟΥΝΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ

Κατά τους πρώτους αιώνας, σ’ όσους αμάρταναν θανάσιμα, η Εκκλησία για να σώσει τις ψυχές τους, παιδαγωγικά, τους έβαζε βαριά επιτίμια και κανόνες. Αυτοί ήσαν οι «μετανοούντες» και εχωρίζοντο σε διάφορες κατηγορίες, που ήσαν οι εξής:

Πρώτον: Οι αφοριζόμενοι ήαφορισμένοι.

Δεύτερον: Οι προσκλαίοντες και χειμαζόμενοι.

Επρόκειτο για χριστιανούς με θανάσιμα αμαρτήματα, που παρέμεναν έξω από τον ναό, στο ύπαιθρο, χειμώνα-καλοκαίρι (με χιόνια, με βροχές, με κρύο, με χαλάζι ή με πολλή ζέστη), και ζητούσαν από τους εισερχομένους χριστιανούς, με πολλά δάκρυα, γονατιστοί, να προσευχηθούν να τους συγχωρήσει ο Θεός. Δεν έπαιρναν ούτε Αντίδωρο.

Τρίτον: Οι υποπίπτοντες.

Οι «υποπίπτοντες» ήσαν συνεχώς γονατιστοί μέσα στον ναό, ακόμη και τις Κυριακές. Λόγω του πλήθους των αμαρτημάτων τους εδέχοντο μόνο την ευλογία του επισκόπου -αν υπήρχε- ή του ιερέως που λειτουργούσε, και αναχωρούσαν μαζί με τους Κατηχουμένους από την Εκκλησία.

Τέταρτον: Οι συνιστάμενοι.