Ηχηρό μήνυμα διατήρησης της μυστηριακής ζωής έστω και μέσα από τα σπίτια μας δίνει ο Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος

O Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος σε νέα Εγκύκλιο που αποστέλλει στους ιερείς της Ιεράς Μητροπόλεως στέλνει ηχηρό μήνυμα διατήρησης της μυστηριακής ζωής έστω και μέσα από τα σπίτια μας.
Στην νέα παρέμβαση του με θέμα : «Πρωτόγνωρες συνθήκες ιερατικής διακονίας λόγω κορωνοϊού – Οδηγίες και Κατευθύνσεις» υπογραμμίζει ότι «Για μας, για την Εκκλησία, μοναδική ελπίδα ο Θεός, έστω και μέσα από κατακόμβες, μέσα από τα ταμεία των προσευχών μας, μέσα από τη στέρεη αν και ασθενική συχνά πίστη μας, μέσα από τη δύναμη της χάρης Του»

Αναλυτικά η εγκύκλιος: 

”Αγαπητοὶ ἀδελφοὶ καὶ συλλειτουργοί,
Μὲ ἰδιαίτερη συγκίνηση στὶς μέρες αὐτές, ποὺ κατ’ ἀνάγκην μᾶς ἐπιβλήθηκε «προσωρινὴ ἀπαγόρευση τῆς τέλεσης κάθε εἴδους λειτουργιῶν», μὲ ἀποτέλεσμα νὰ νοιώθουμε σὰν νὰ εἴμαστε ὅλοι σὲ ἀργία, εὐτυχῶς προσωρινὴ καὶ λογικὰ δικαιολογημένη, ὁ δὲ λαὸς τοῦ Θεοῦ σὲ στέρηση τῆς οὐράνιας τροφῆς, χρησιμοποιῶ μὲ ἰδιαίτερη ὑπογράμμιση τὴ λέξη «συλλειτουργὸς», ὅπως καὶ «ἀδελφὸς» καὶ σᾶς διαβεβαιῶ ὅτι αἰσθάνομαι πιὸ κοντά σας παρὰ ποτέ.
Περιμένουμε τὴν Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, χωρὶς ὅμως τὴν ἐλπίδα τῆς προσκύνησης τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στὶς ἐκκλησίες μας. Ἀπ’ ὅ,τι φαίνεται οἱ ἐκκλησιές μας δὲν θὰ μπορέσουν νὰ λειτουργήσουν οὔτε στὴ γιορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Προχωροῦμε στὴ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ χωρὶς τὴ χαρὰ τῶν Χαιρετισμῶν, χωρὶς τὴν εὐλογία τῶν Προηγιασμένων Λειτουργιῶν, δίχως εὐχαριστιακὲς συνάξεις, στερημένοι τῆς τροφῆς τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου, χωρὶς τὴ δύναμη τῆς θείας κοινωνίας, μὲ ἀγωνία καὶ ἀβεβαιότητα γιὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ τὸ Πάσχα, μὲ θλίψη καὶ ἀμηχανία γιὰ τὸ ἀδιέξοδο καὶ τὴν ἀπειλή ποὺ ζοῦμε. Εἶναι ὄντως γιὰ ὅλους μας δυσβάσταχτο αὐτό.
Καὶ ξαφνικὰ ἡ πρόσφατη Κοινὴ Ὑπουργικὴ Ἀπόφαση (Κ.Υ.Α.), ποὺ μὲ πολὺ πόνο ὀφειλετικῶς σᾶς ἀποστέλλω, μέσα στὴν περίοδο αὐτὴ κατὰ τὴν ὁποία ἡ πρωτοφανὴς ἀπειλὴ τῆς πανδημίας καὶ ἡ παγκόσμια ἀμηχανία καὶ ἀδυναμία ἀντιμετώπισής της, προξενοῦν μιὰ νύχτα στὶς ἐλπίδες μας καὶ βαθιὰ θλίψη στὴ διάθεσή μας.
Ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα, τὰ μεγαλύτερα ἐρευνητικὰ κέντρα, ἡ πιὸ ἐξελιγμένη γνώση, οἱ οἰκονομικὰ ἰσχυρότερες δυνάμεις, ὅλοι συστρατευμένοι, ἀλλὰ ἀνήμποροι νὰ ἀναχαιτίσουν τὴν ὁρμὴ τῆς παγκόσμιας ἀπειλῆς. Μιὰ πυκνὴ ὀμίχλη φόβου, ταπείνωσης καὶ ἀμηχανίας σκεπάζει ὅλον τὸν πλανήτη. «Συνοχὴ ἐθνῶν ἐν ἀπορίᾳ… ἀποψυχόντων ἀνθρώπων ἀπὸ φόβου καὶ προσδοκίας τῶν ἐπερχομένων τῇ οἰκουμένῃ» (Λουκ. κα΄ 25,26)! Ἕνας παγκόσμιος ἀγώνας χωρὶς ὅμως Θεό. Μιὰ καθολικὴ ἀγωνία χωρὶς θεϊκὴ ἐλπίδα.
Γιὰ μᾶς, γιὰ τὴν Ἐκκλησία, μοναδικὴ ἐλπίδα ὁ Θεός, ἔστω καὶ μέσα ἀπὸ κατακόμβες, μέσα ἀπὸ τὰ ταμεῖα τῶν προσευχῶν μας, μέσα ἀπὸ τὴ στέρεη ἂν καὶ ἀσθενικὴ συχνὰ πίστη μας, μέσα ἀπὸ τὴ δύναμη τῆς χάρης Του. Χάρηκα πολὺ ποὺ εἶχα τὴν εὐκαιρία αὐτὲς τὶς μέρες νὰ σᾶς δῶ ὅλους ἀπὸ κοντά.
Παρὰ τὴ φυσικὴ ἀπόσταση ποὺ μᾶς ἔχουν ἐπιβάλει τὰ ἀπαιτούμενα μέτρα προφύλαξης, ζήσαμε τὴν ἐγγύτητα τῶν καρδιῶν μας, τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τὴ χαρὰ τῆς κοινῆς ἀποστολῆς μας. Ἀπὸ ὅ,τι φαίνεται δὲν θὰ ἔχουμε σύντομα ἀνάλογη εὐκαιρία. Ἔχουμε ὅμως τὴν ταπεινὴ προσευχή μας καὶ τὴν ἐμπιστοσύνη μας στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. «Ὡς τῷ Κυρίῳ ἔδοξεν, οὕτω καὶ ἐγένετο· εἴη το ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον» (Ἰώβ α΄ 21).
Σύμφωνα μὲ τὴν Κοινὴ Ὑπουργικὴ Ἀπόφαση (Κ.Υ.Α.), δυστυχῶς δὲν μποροῦμε μέχρι τὶς 30 Μαρτίου νὰ λειτουργοῦμε. Τὸ μέτρο δὲν μᾶς ἱκανοποιεῖ, μᾶς εἶναι δυσβάσταχτο, δὲν τὸ κατανοοῦμε, ὅμως τὸ δεχόμαστε ἐφόσον τὸ ἐπιβάλλουν οἱ καταστάσεις.
Ὁ σεβασμός μας στὴν κοινὴ λογικὴ καὶ φυσικὰ στὴν ὑπεύθυνη κοσμικὴ ἐξουσία καὶ στοὺς νόμους τοῦ Κράτους δὲν ἀφήνουν περιθώρια γιὰ θερμὲς εὐσεβοφανεῖς ἀντιδράσεις καὶ ἄλλες κρυφὲς ἢ ὕποπτες λύσεις. Ἡ μόνη ὑπεύθυνη καὶ ἁρμόδια νὰ ἐπιλύσει αὐτὸ τὸ πρόβλημα καὶ νὰ συνεννοηθεῖ μὲ τὴν Κυβέρνηση εἶναι ἡ Ἱερὰ Σύνοδος. Αὐτὴν ἐμπιστευόμαστε. Καὶ κάνει τὸν ἀγῶνα της.
Ὅσο γιὰ τὴν κατάσταση, καλὸ εἶναι νὰ ἀντιληφθοῦμε ὅλοι ὅτι εἶναι πολὺ πιὸ σοβαρὴ ἀπὸ ὅσο νομίζουμε. Ἀπαιτεῖ μεγάλη ψυχραιμία, σύνεση καὶ σύμπνοια. Καὶ τὴν εὐθύνη τῆς διαχείρισής της τὴν ἔχει ἡ Κυβέρνηση καὶ μόνον. Ὄχι ἐμεῖς. Ὅπως γράφει καὶ στὸ Πηδάλιο, στὴν Ἑρμηνεία καὶ τὸν σχολιασμὸ τοῦ ΞΣΤ΄ Ἀποστολικοῦ Κανόνος: «Σημείωται ὅτι ὡς φονεὺς καταδικάζεται καὶ ἐκεῖνος ὀ ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος ἐν καιρῷ πανώλης ἠξεύρωντας ὅτι εἶναι μεμολυσμένος, ὑπάγει εἰς οἴκους καὶ πολιτείας, καὶ μολύνει καὶ τοὺς ἄλλους καὶ γίνεται πολλῶν φόνων αἴτιος». Ταπεινὰ δεχόμαστε τὸ ἐνδεχόμενο ὅτι μπορεῖ νὰ εἴμαστε κι ἐμεῖς δυνητικοὶ μεταδότες τῆς ἀσθένειας στοὺς συνανθρώπους μας. Ὁ νόμος μᾶς προστατεύει νὰ μὴν πέσουμε σ’ αὐτὴ τὴν ἁμαρτία. Γι’ αὐτὸ καὶ ὑπακούουμε ἀγόγγυστα.
Κατόπιν ὅλων αὐτῶν καὶ σύμφωνα μὲ τὴν Κ.Υ.Α., ἐὰν δὲν ἐπιβληθοῦν ἄλλα περιοριστικὰ μέτρα (περιορισμὸς ἐξόδου, κυκλοφορίας κ.λπ.), παρακαλοῦμε νὰ προσέξετε τὰ ἑξῆς:
Ἡ Κ.Υ.Α. ἔχει ἰσχὺ μέχρι 30 Μαρτίου ἐ.ἔ.. Στὴ συνέχεια, τὸ πιθανότερο εἶναι νὰ ἀντικατασταθεῖ μὲ ἄλλην, εὐελπιστῶντας μὲ τὴν παρέμβαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου πιὸ ὀρθολογικὴ ὡς πρὸς τὴν δυνατότητα τέλεσης τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ὑπὸ τὴν ἔννοια αὐτήν, δεχόμεθα ταπεινὰ τὰ ὅποια μέτρα ἔχουν ἐπιβληθεῖ ὡς προσωρινὰ καὶ προσδοκοῦμε λίγη ἀναψυχή.
Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι τὰ μέτρα εἶναι πρωτάκουστα, κυρίως ἡ ἀπαγόρευση τῆς θείας λατρείας καὶ τῶν λειτουργιῶν ἄνευ τῆς παραμικρῆς διακριτικῆς ἐξαιρέσεως, ἀρνούμεθα νὰ δεχθοῦμε ὅτι εἶναι προϊὸν ἐμπαθοῦς ἀντιεκκλησιαστικοῦ πνεύματος καὶ διωγμοῦ, ἀλλὰ τὰ δεχόμεθα ὡς λογικῶς ἐνδεδειγμένα, ἴσως ἀπαραίτητα καὶ σίγουρα κάτω ἀπὸ συνθῆκες ἀφόρητης πιέσεως. Ὁπωσδήποτε ὅμως χρήζουν διορθώσεως καὶ θεραπείας. Δὲν γίνεται διαφορετικά.
Ἡ ἀπόδειξη τοῦ σεβασμοῦ μας πρὸς τὴν Κυβέρνηση ποὺ ἀγωνίζεται κάτω ἀπὸ ἐξαιρετικὰ δύσκολες συνθῆκες καὶ πολύπλοκες καταστάσεις νὰ διασφαλίσει τὴν ὑγεία μας ὡς πολιτῶν καὶ νὰ περιορίσει τὴν ἀνεξέλεγκτη ἐξάπλωση τοῦ κορωνοϊοῦ, ἐλπίζουμε ὅτι θὰ βοηθήσει τὴν Κυβέρνηση νὰ ἀκούσει τὴ φωνὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ νὰ ὁδηγήσει στὴν πρόνοια γιὰ τὰ καταλληλότερα μέτρα, ποὺ ταυτόχρονα θὰ διασφαλίζουν καὶ τὴν συνέχιση τῆς θείας λατρείας, χωρὶς τὴν παρουσία πιστῶν.
Πρώτιστο χρέος μας εἶναι ὁ τονισμὸς τοῦ μηνύματος «Μένουμε Σπίτι». Ὅλοι μας πρέπει νὰ μείνουνε στὰ σπίτια μας καὶ γιὰ νὰ προστατευθοῦμε, κυρίως ὅμως γιὰ νὰ περιορίσουμε τὴ μετάδοση καὶ ἐξάπλωση τῆς ἀσθένειας. Δὲν προτρέπουμε κανέναν νὰ ἔρθει στὶς ἐκκλησίες. Προτιμοῦμε τοὺς πιστοὺς προσευχόμενους στὰ σπίτια γιὰ καλὸ τῆς ὑγείας τους καὶ γιὰ τὴν προστασία τῆς δημόσιας ὑγείας. Κάτω ἀπὸ τὶς παροῦσες περιστάσεις, αὐτὸ εἶναι τὸ πνευματικῶς ἐνδεδειγμένο.
Οἱ ἱερεῖς μας, ὅσο ἀκόμη αὐτὸ εἶναι ἐφικτό, καλοῦνται σὲ καθημερινὴ βάση νὰ ἔχουν παρουσία στὸν ναό, νὰ διαβάζουν σιωπηρὰ ἢ χαμηλόφωνα τὶς καθ’ ἡμέραν ἀκολουθίες μόνοι τους ἢ τὸ πολὺ μὲ ἕναν ἢ δύο βοηθοὺς ἀναγνῶστες, κεκλεισμένων τῶν θυρῶν καὶ ὅταν τελειώσουν, τότε νὰ χτυποῦν μία καμπάνα διακριτικά. Ἐὰν δὲν αἰσθάνεστε καλὰ ἢ κάποιο μέλος τῆς οἰκογένειάς σας παρουσιάζει κάποιο ὕποπτο πρόβλημα ὑγείας, δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ πᾶτε στὸν ναό.
Ἡ καμπάνα, μόνον μία, χτυπάει τὸ πολύ γιὰ 15 δευτερόλεπτα, ὄχι γιὰ νὰ προσκαλεῖ τὸν κόσμο, ἀλλὰ γιὰ νὰ δηλώνει τὴν παρουσία τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴν ἐγρήγορσή της καὶ ὅτι ὁ ναὸς εἶναι ἀνοικτὸς γιὰ ἀτομικὴ προσευχή ἢ προσκύνηση, ὄχι γιὰ ἀκολουθία. Γιὰ τὸν λόγο αὐτόν, δὲν χτυπάει ποτέ στὴν ἀρχὴ ἀλλὰ μόνον στὸ τέλος τῆς προσευχῆς τοῦ ἱερέως.
Οἱ ἱεροὶ ναοὶ σύμφωνα μὲ τὴν Κ.Υ.Α. παραμένουν ἀνοιχτοὶ «γιὰ ἀτομικὴ προσευχὴ μὲ βραχεία παραμονὴ στὸ χῶρο λατρείας, τηρουμένης τῆς ἀναλογίας τοῦ ἑνὸς ἀτόμου ἀνὰ 10 τ.μ. ἐπιφανείας καὶ μὲ ἐλάχιστη ἀπόσταση τὰ 2 μέτρα μεταξύ τους». Αὐτὸ προσέχουμε νὰ τηρηθεῖ ἐπακριβῶς.
Δὲν ἐπιτρέπεται, μάλιστα ὕστερα καὶ ἀπὸ τὰ πρόσφατα μέτρα αὐστηροῦ περιορισμοῦ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν ἀτόμων στὶς συναθροίσεις (ἀνώτατο ἐπιτρεπτὸ ὅριο 10 ἄτομα) καὶ ἡ τέλεση τῆς θείας λατρείας σὲ ὑπαίθριο χῶρο. Δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ προκαλέσουμε τὸ Κράτος μὲ δημόσιες παραβιάσεις. Θὰ χάσουμε καὶ τὴν τελευταία ἀναπνοή μας.
Τὸ μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως δὲν ἐμποδίζεται. Μπορεῖ νὰ τελεῖται μὲ ραντεβοὺ ἐντὸς χώρου καλῶς ἀεριζομένου, ὥστε νὰ μὴ δημιουργεῖται πιθανῶς συνωστισμὸς καὶ μὲ τὴν ἐνδεδειγμένη ἀπόσταση ὑγιεινῆς προστασίας. Ἐννοεῖται ὅτι τὸ πρόγραμμα τῶν πνευματικῶν τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς δὲν μπορεῖ να τηρηθεῖ ὡς ἔχει καὶ γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν ἀπαιτεῖται συνεννόηση μεταξὺ ἐφημερίων καὶ τῶν ὁρισθέντων πνευματικῶν γιὰ τὶς ἀπολύτως ἀναγκαῖες περιπτώσεις.
Τὴν προσεχῆ Κυριακή 22 Μαρτίου, καίτοι εἶναι ἡ ἡμέρα τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, δὲν θὰ τελεσθοῦν θεῖες λειτουργίες σὲ κανέναν ναό ἢ παρεκκλήσιο τῆς Μητροπόλεώς μας. Ἀντ’ αὐτοῦ, ὅλοι οἱ ἱερεῖς μας, ἀφοῦ προηγουμένως διαβάσουν τὴν ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου μὲ τὰ ἐλάχιστα ἄτομα, μέχρι τὸ πολὺ πέντε (5), μὲ τὶς προϋποθέσεις τῶν ὑφισταμένων διατάξεων, ἄνευ ψαλμωδίας. Στὸ τέλος, θὰ λιτανεύσουν λιτὰ τὸν Τίμιο Σταυρό καὶ θὰ τελέσουν τὴν καθιερωμένη δέηση κεκλεισμένων τῶν θυρῶν στὶς 09:45 π.μ. σὲ ὅλους τοὺς ναούς. Στὴ συνέχεια θὰ παραμείνουν οἱ ναοὶ ἀνοιχτοὶ μέχρι τὶς 12μ., ὥστε ὅποιος ἐπιθυμεῖ καὶ σύμφωνα μὲ τοὺς ὅρους ἀποσυμφόρησης ποὺ ἔχει ἐπιβάλει ἡ Κυβέρνηση νὰ μπορεῖ νὰ περάσει ἀπὸ τὸν ναὸ καὶ νὰ προσκυνήσει. Καλὸ εἶναι, ἂν ὑπάρχει ἡ δυνατότητα, φεύγοντας νὰ παίρνει καὶ ἕνα κλαδάκι ἀπὸ δενδρολίβανο ἢ ἄνθη. Ἡ καμπάνα θὰ μποροῦσε νὰ χτυπήσει μόνο στὸ τέλος τῆς δέησης.
Τὴν Κυριακὴ αὐτήν, 22 Μαρτίου, θὰ τελεσθεῖ θεία λειτουργία μόνον στὸ Ἱερὸ Προσκύνημα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, κεκλεισμένων τῶν θυρῶν, σύμφωνα μὲ τὴν παρ. 6 τῆς Κ.Υ.Α., ἡ ὁποία καὶ θὰ ἀναμεταδοθεῖ ἀπὸ τὸ ραδιόφωνο Real fm ἀπὸ τὶς 09:00 μέχρι 10:00.
Οἱ ἱερεῖς μποροῦν νὰ μεταλάβουν κατ’ ἰδίαν ἐκ τοῦ φυλασσομένου στὸ ἅγιο Ἀρτοφόριο ἁγίου Ἄρτου. Ἐκ τοῦ ἁγίου Ἄρτου τοῦ Ἀρτοφορίου θὰ μποροῦσε νὰ δοθεῖ ἡ θεία κοινωνία καὶ σὲ ἀσθενεῖς ἢ ἄτομα ποὺ ἔχουν ἰδιαίτερη ἀνάγκη θείας μεταλήψεως. Ὅλα αὐτὰ μετὰ πολλῆς προσοχῆς, συνέσεως καὶ εὐλαβείας, προκειμένου νὰ μὴν καταναλωθεῖ ἄκριτα ὁ ἅγιος Ἄρτος.
Καθημερινὰ νὰ τελεῖται ἡ δέηση γιὰ προστασία ἀπὸ τὸν λοιμό. Σχετικὸ ὑλικὸ μπορεῖτε νὰ βρεῖτε στὴν ἱστοσελίδα τῆς Μητροπόλεώς μας ἢ στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνση: http://www.porphyrios.gr/files/eyxai_epi_loimikhs_nosoy.pdf
Μάλιστα, σύμφωνα καὶ μὲ τὴν προτροπὴ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, νὰ συστήσουμε ἔνθερμα στοὺς πιστοὺς τῶν ἐνοριῶν μας, ὅλοι μαζὶ νὰ συστρατευθοῦμε στὴν καθ’ ἡμέραν κοινὴ προσευχὴ τῆς Ἐκκλησίας μας ἀπὸ τὶς 10:00 μέχρι τὶς 10:15 κάθε βράδυ, ὥστε, ἀφοῦ μετανοήσουμε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας καὶ εὐχαριστήσουμε τὸν Κύριο γιὰ τὴν ἄπειρη ἀγάπη καὶ τὸ ἔλεός Του, νὰ προσευχηθοῦμε νὰ δώσει «σὺν τῷ πειρασμῷ καὶ τὴν ἔκβασιν», δύναμη σὲ ὅσους παλεύουν γιὰ τὴν ὑγεία τῶν ἀσθενῶν καὶ τὴν προστασία τοῦ λαοῦ, φωτισμὸ στοὺς ὑπεύθυνους καὶ τοὺς κυβερνῶντες, παραμυθία στὸν κόσμο καὶ ἀφύπνιση καὶ ἐπιστροφὴ στὴν ἀλήθεια σὲ ὅλους μας. Πολὺ θὰ βοηθοῦσε τὴν ὥρα αὐτὴν νὰ συντονισθοῦμε ὅλοι μὲ τοὺς ἐκκλησιαστικοὺς Ραδιοφωνικοὺς Σταθμούς.
Σύμφωνα μὲ ὅλες τὶς ἐνδείξεις, καὶ ἡ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ θὰ ἀντιμετωπίσει τοὺς ἴδιους περιορισμούς. Θὰ τὸ σηκώσουμε καὶ αὐτὸ μὲ ὑπομονὴ καὶ πίστη. Καλὸ εἶναι νὰ διαβάσετε τὶς ἀκολουθίες ὡς ἀνωτέρω χῦμα καὶ κεκλεισμένων τῶν θυρῶν, στὸ τέλος δὲ νὰ ψάλετε καὶ τὴν δοξολογία ἐπὶ τῇ ἐθνικῇ παλιγγενεσίᾳ μόνοι σας.
Σὲ συνεννόηση μὲ τοὺς κατὰ τόπους Δημάρχους ἢ ἐκπροσώπους τῶν Δημοτικῶν ἀρχῶν καλὸ εἶναι, ὅπου ὑπάρχει ἡ δυνατότητα καὶ ἂν ἐπιτρέπουν οἱ καιρικὲς συνθῆκες, νὰ ψαλεῖ καὶ ἐπιμνημόσυνη δέηση στοὺς κατάλληλους ὑπαίθριους χώρους, πάλι σύμφωνα μὲ τὶς κείμενες διατάξεις καὶ τὰ περιοριστικὰ μέτρα.
Προτρέπουμε ὅλους νὰ τελέσετε ἰδιωτικὰ τὸ μυστήριο τοῦ Ἁγίου Εὐχελαίου, ὑπὲρ ὅλων τῶν ἐνοριτῶν σας, μιᾶς ποὺ ὅλοι φαίνεται πὼς μπορεῖ νὰ προσβληθοῦμε ἀπὸ τὴν ἀσθένεια ἴσως καὶ χωρὶς νὰ τὸ ἀντιληφθοῦμε, καὶ νὰ φυλάξετε ἐκ τοῦ ἁγίου ἐλαίου, προκειμένου νὰ μπορεῖτε νὰ χρίσετε «εἰς ἴασιν ψυχῆς καὶ σώματος» ὅσους προστρέχουν μετὰ πίστεως πρὸς τὴν Ἐκκλησία μας.
Καλὸ εἶναι, ὅπου ὑπάρχει ἡ δυνατότητα, νὰ συγκεντρωθεῖ ὑλικὸ γιὰ διαδικτυακὴ χρήση, τὸ ὁποῖο καὶ κατάλληλα νὰ βοηθήσει στὴν ἐπικοινωνία μας μὲ τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μέσω διαδικτύου. Δόξα τῷ Θεῷ ἡ σύγχρονη τεχνολογία μᾶς παρέχει αὐτὴ τὴ δυνατότητα, ἡ ὁποία δὲν εἶναι καθόλου εὐκαταφρόνητη. Ἡ Μητρόπολή μας θὰ φροντίσει νὰ ἔχει σχετικὸ ὑλικὸ καὶ ἰδέες ἐπικοινωνίας στὴ διάθεση κάθε αἰτοῦντος. Ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ θὰ ἔρθει ἀντιμέτωπος μὲ συμπτώματα κόπωσης, ἀνασφάλειας, θυμοῦ, ἐκνευρισμοῦ, φόβου, αἰσθήματος ἐγκλεισμοῦ, στενοχώριας, κατάθλιψης κ.λπ. Ποιμαντικὴ εὐθύνη μας εἶναι νὰ στηρίξουμε τὸν κόσμο καὶ ψυχολογικὰ καὶ βεβαίως πνευματικά.
Συνιστοῦμε ἐνθέρμως τὴν ἀποφυγὴ φυσικῶν συναντήσεων καὶ τὴν ἀντικατάστασή τους μὲ ἐπικοινωνία μέσω viber, skype, internet, τηλεφώνου κ.λπ.
Ἤδη θὰ ἔχετε συναντήσει προβλήματα οἰκονομικά καὶ φυσικὰ δυσκολίες στὴν ἀντιμετώπιση τῶν τρεχόντων ἐξόδων τοῦ ναοῦ (μισθοδοσία προσωπικοῦ, ὀφειλὲς κ.λπ.). Ἐπ’ αὐτοῦ δὲν θὰ προχωρήσετε πρὶν ἢ λάβετε ὁδηγίες γιὰ κάθε περίπτωση. Ὡστόσο, καλὸ εἶναι πρὸς τὸ παρὸν, ἂν δὲν ἔχετε ἀποδώσει τὰ χρήματα τῆς δισκοφορίας τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας στὴ Μητρόπολη, νὰ τὰ κρατήσετε γιὰ ὅποια ἄμεση ἀνάγκη.
Δυστυχῶς, τὸ μεγάλο πρόβλημα ποὺ θὰ ἀντιμετωπίσουμε εἶναι ἡ φροντίδα τῶν φτωχῶν, τὰ συσσίτια, ἡ διανομὴ τροφίμων, καὶ λόγω οἰκονομικῆς ἀδυναμίας καὶ λόγω περιοριστικῶν μέτρων ἀλλὰ καὶ ἐξ αἰτίας ἐλλείψεως ἐθελοντῶν καὶ συνεργατῶν. Γιὰ αὐτὸ θὰ προσπαθήσουμε ὅλοι μαζὶ ὅσο μποροῦμε. Ὁ Θεὸς νὰ βοηθήσει νὰ μὴν ἐγκαταλείψουμε τοὺς ἐμπερίστατους ἀδελφούς μας.
Καλὸ εἶναι σὲ ὅλους τοὺς ναοὺς νὰ ἀκούγονται τροπάρια ἀπὸ τὰ ἐσωτερικὰ μεγάφωνα, τὸ «τῇ Ὑπερμάχῳ», ὁ κανὼν τοῦ Ἀκαθίστου, ἢ ἄλλοι ἐπίκαιροι ὕμνοι.
Ἐπειδὴ τὰ μέτρα προστασίας ἀλλάζουν καθημερινά, τὰ παραπάνω ἰσχύουν μὲ τὰ σημερινὰ δεδομένα (20 Μαρτίου 2020). Ἐὰν ὑπάρξουν τροποποιήσεις θὰ ἐνημερωθεῖτε ἠλεκτρονικά.
Τὸ σημαντικότερο, ἀγαπητοὶ πατέρες, εἶναι ὁ μυστικὸς ἑορτασμός, ἡ ὑποδοχὴ τῆς δοκιμασίας ὡς ἐκ Θεοῦ, ὁ ἀγῶνας τῆς ὑπομονῆς, ἡ ταπεινὴ ἀποδοχὴ τῆς στέρησης, ἡ προσευχή μας, ἡ ἀναγνώριση τῶν εὐλογιῶν τοῦ Κυρίου, ὁ φιλότιμος ἀγώνας μας, ἡ προσωπική μας μετάνοια. Μὲ ὅλα αὐτὰ καλούμαστε νὰ δυναμώσουμε τὴν πίστη μας καὶ νὰ σκεπάσουμε τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ. Ὅ,τι μποροῦμε θὰ τοῦ προσφέρουμε, γιὰ ὅσο διάστημα χρειαστεῖ. Καὶ ἡ προσευχή μας, καὶ τὸ ἅγιο εὐχέλαιο, καὶ οἱ δεήσεις καὶ ἡ ὅποια ἐπικοινωνία μας, καὶ ὁ λόγος μας μποροῦν νὰ στηρίξουν.
Γνωρίζω πὼς ἡ ἀπαγόρευση τῆς τέλεσης τῆς θείας λειτουργίας πολλοὺς τοὺς ἔχει σκανδαλίσει καὶ ἀποδίδεται σὲ ἐκκλησιαστικὴ ἀδράνεια ἢ καὶ συμβιβασμό. Αὐτὸ εἶναι ἄδικο. Θὰ ἤθελα νὰ σᾶς διαβεβαιώσω ὅτι καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος προσωπικὰ καὶ ἡ Ἱερὰ Σύνοδος κάνουν ἕναν καθημερινὸ ἀγῶνα, προκειμένου ἄμεσα νὰ ἐπιστρέψει καὶ ἡ θεία εὐχαριστία στοὺς ναούς μας καὶ ἡ τέλεσή της νὰ ἀποτελέσει τὸ κύριο φάρμακο κατὰ τῆς ἀπειλητικῆς ἀσθένειας ποὺ μᾶς συνθλίβει. Ἤδη χθὲς ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ὑπέβαλε σχετικὸ αἴτημα διορθωτικῆς τροποποίησης.
Εὔχομαι σύντομα νὰ δοθεῖ ἀναψυχή στὶς καρδίες μας καὶ νὰ δοξάσουμε ὅλοι μαζὶ ξανὰ στοὺς ναούς μας τὸ πανάγιο ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν”.
Μετ’ εὐχῶν καὶ πολλῆς τῆς ἐν Κυρίῳ ἀγάπης,

Τι λέει ο Αρχ. Ζαχαρίας Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ για την πανδημία του COVID-19 – κορωνοϊός

Ο Αρχ. Ζαχαρίας της Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου του Έσσεξ Αγγλίας, σχολιάζει τις αλλαγές που έφερε στην ζωή μας η πανδημία του COVID-19 – κορωνοϊός, αλλά και στην Λειτουργική ζωή της Εκκλησίας και των πιστών.


Ἀρχιμ Ζαχαρία, Ἱ. Μ. Τιμίου Προδρόμου Ἔσσεξ Ἀγγλίας, 17.03.2020

Ἐξ αἰτίας τῆς ἀπειλῆς τοῦ κορωνοϊοῦ ποὺ ἐξαπλώθηκε στὴν οἰκουμένη, πολλοὶ ἄνθρωποι βρίσκονται σὲ σύγχυση καὶ ἄλλοι σὲ πανικό. Νομίζω ὅμως ὅτι δὲν θὰ ἔπρεπε, διότι ὅσα κάνει ὁ Θεὸς γιὰ ἐμᾶς, τὰ κάνει ἀπὸ ἀγάπη. Ὁ Θεὸς τῶν Χριστιανῶν εἶναι ἀγαθὸς Θεός, εἶναι Θεὸς ἐλέους, οἰκτιρμῶν καὶ φιλανθρωπίας.

Ὁ Θεὸς μᾶς ἔπλασε ἀπὸ ἀγαθότητα γιὰ νὰ μοιραστεῖ τὴ ζωή, καὶ τὴ δόξα Του ἀκόμη, μαζί μας. Ὅταν πέσαμε στὴν ἁμαρτία, ἐπέτρεψε νὰ εἰσέλθει ὁ θάνατος στὴ ζωή μας πάλι ἀπὸ ἀγαθότητα, γιὰ νὰ μὴν γίνουμε ἀθάνατοι μὲ τὴν κακία μας, ἀλλὰ νὰ ἐκζητήσουμε ὁδὸ σωτηρίας. Παρόλο ποὺ πέσαμε, ὁ Θεὸς δὲν σταμάτησε νὰ προνοεῖ γιὰ ἐμᾶς, ὄχι μόνο ὑλικὰ ἀγαθὰ γιὰ τὴ συντήρηση τοῦ γένους μας, ἀλλὰ ἔστειλε Προφῆτες καὶ Δικαίους, ἑτοιμάζοντας τὴν ὁδό Του γιὰ νὰ ἔλθει καὶ νὰ λύσει τὴν τραγωδία μας· καὶ ἔφερε τὴν αἰώνια σωτηρία μὲ τὸν Σταυρὸ καὶ τὴν Ἀνάσταση τῆς ἀπερινόητης ἀγάπης Του. Ἦλθε ὁ Ἴδιος, πῆρε πάνω Του τὴν κατάρα τῆς ἁμαρτίας καὶ ἔδειξε τὴν ἀγάπη Του μέχρι τέλους: «Ἀγαπήσας τοὺς ἰδίους τοὺς ἐν τῷ κόσμῳ εἰς τέλος ἠγάπησεν αὐτούς» (Ἰωάν. 13,1). Ὅλα ὅσα ἔκανε ὁ Θεός, ὅταν μᾶς δημιούργησε, ὅταν προνοοῦσε ἀγαθὰ γιὰ τὴ συντήρηση τοῦ κόσμου, ὅταν ἑτοίμαζε τὴν ὁδό Του γιὰ νὰ ἔλθει στὴ γῆ, ὅταν ἦλθε ὁ Ἴδιος αὐτοπροσώπως καὶ ἐργάσθηκε μὲ φρικτὸ τρόπο τὴ σωτηρία μας, ὅλα τὰ ἔκανε ἀπὸ ἀγαθότητα. Ἡ ἀγαθότητά Του εἶναι ἀτελεύτητη, μᾶς σώζει καὶ μακροθυμεῖ, ὡσότου ἔλθουμε «εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας» (Α’ Τιμ. 2,4) καὶ προσφέρουμε ἀληθινὴ μετάνοια, ὥστε νὰ εἴμαστε μαζί Του αἰώνια.

Ἔτσι, ὁ Θεός μας σὲ κάθε στάδιο τῆς σχέσεώς Του μὲ τὸν ἄνθρωπο δείχνει μόνο τὴ χρηστότητα καὶ τὸ ἔλεός Του, «μέγα καὶ κρείσσων ὑπὲρ ζωάς». Ἡ Φύση Του εἶναι ἀγαθὴ καὶ ὅλα τὰ κάνει γιὰ τὴν ὠφέλεια τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὴ σωτηρία του.

Ἑπομένως, ὅταν θὰ ἔλθει πάλι νὰ κρίνει τὸν κόσμο, θὰ τὸν κρίνει ἄλλος Θεός; Δὲν θὰ εἶναι ὁ Ἴδιος ἀγαθὸς Θεός, ὁ Θεὸς τοῦ ἐλέους, τῶν οἰκτιρμῶν καὶ τῆς φιλανθρωπίας; Ἀσφαλῶς, δὲν θὰ ἐμφανισθοῦμε ἐνώπιον ἄλλου Θεοῦ ἀπὸ Αὐτὸν ποὺ μᾶς ἔπλασε καὶ μᾶς ἔσωσε. Ἄρα καὶ πάλι μὲ ἔλεος καὶ ἀγάπη θὰ μᾶς κρίνει. Ἔτσι, δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ πανικοβαλλόμαστε, οὔτε νὰ σαλευόμαστε, διότι ὁ Ἴδιος Θεὸς θὰ μᾶς προσλάβει στὴν ἄλλη ζωὴ καὶ θὰ μᾶς κρίνει πάλι μὲ ἀγαθότητα καὶ ἐπιείκεια.

Κάποιοι φοβοῦνται ὅτι φθάνει ἡ ὥρα τοῦ τέλους τους. Ἡ μάστιγα αὐτὴ τοῦ κορωνοϊοῦ ἔχει καὶ μία θετικὴ πλευρά, διότι ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ θὰ μᾶς προσβάλει μέχρι τὸ τέλος μας, μεσολαβοῦν μερικὲς ἑβδομάδες. Ἑπομένως, ἔχουμε κάποιον χρόνο ποὺ μποροῦμε νὰ ἀφιερώσουμε στὴν προετοιμασία γιὰ τὴ συνάντησή μας μὲ τὸν Θεό, ὥστε νὰ μὴ γίνει ἡ φυγή μας ἀπρόοπτα ἢ ἀπροετοίμαστα, ἀλλὰ ἀφοῦ διέλθουμε κάθε φορὰ στὴν παράσταση τῆς προσευχῆς μας μπροστὰ στὸν Θεὸ ὅλη τὴ ζωή μας, ἄλλοτε μὲ εὐχαριστία μέχρι τέλους, γιὰ ὅ,τι ὁ Θεὸς ἔκανε γιὰ ἐμᾶς, καὶ ἄλλοτε μὲ μετάνοια ζητώντας τὴ συγχώρεση ὅλων τῶν πλημμελημάτων μας. Τίποτε δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς ζημιώσει μὲ ἕναν Τέτοιο Θεό, ποὺ ὅλα τὰ παραχωρεῖ ἀπὸ τὴν ἀγαθότητά Του. Ἁπλῶς χρειάζεται νὰ κρατήσουμε μέχρι τέλους τὴν εὐχαριστία καὶ τὴν ταπεινὴ προσευχὴ τῆς μετανοίας γιὰ τὴ συγχώρηση τῶν παραπτωμάτων μας.

Ἐμένα ἡ μάστιγα αὐτὴ μὲ βοηθᾶ. Ποθῶ νὰ ξαναβρῶ ἐκείνη τὴν προσευχὴ ποὺ εἶχα, μὲ τὴν ὁποία νὰ διατρέξω ὅλη μου τὴ ζωὴ ἀπὸ τὴ γέννησή μου μέχρι τώρα, εὐχαριστώντας τὸν Θεὸ γιὰ ὅλες τὶς εὐεργεσίες Του, «ὑπὲρ πάντων ὧν ἴσμεν καὶ ὧν οὐκ ἴσμεν, τῶν φανερῶν καὶ ἀφανῶν εὐεργεσιῶν»·Του. Ἐπίσης νὰ διατρέξω πάλι ὅλη μου τὴ ζωὴ μετανοώντας γιὰ ὅλες τὶς ἁμαρτίες καὶ τὰ πλημμελήματά μου. Εἶναι ὑπέροχο νὰ μπορέσεις νὰ διατρέξεις τὴ ζωή σου μὲ προσευχή, κομίζοντας τὰ πάντα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ἐμμένοντας στὴ προσευχή. Τότε νιώθεις ὅτι ἐξαγοράζεται ἡ ζωή σου. Γι’ αυτὸ ὅλη ἡ κατάσταση αὐτὴ μὲ βοηθᾶ πραγματικά. Δὲν πανικοβάλλομαι, ἀλλὰ θὰ «μεριμνήσω ὑπὲρ τῆς ἁμαρτίας μου» (Ψαλμ. 37, 19).

Πρέπει νὰ δοῦμε τὴν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ σὲ ὅλα αὐτὰ ποὺ γίνονται. Οἱ Πατέρες εἶδαν τὴ χρηστότητά Του. Παρόμοια ἐπιδημία παρουσιάστηκε τὸν 4ο αἰῶνα στὴν ἔρημο τῆς Αἰγύπτου, ἡ ὁποία θέρισε πάνω ἀπὸ τὸ ἕνα τρίτο τῶν μοναχῶν, καὶ οἱ ὅσιοι Πατέρες ἔλεγαν μὲ μεγάλη ἔμπνευση ὅτι, «ὁ Θεὸς θερίζει ψυχὲς ἁγίων γιὰ τὴ Βασιλεία Του», καὶ δὲν σαλεύθηκαν. Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος μιλᾶ στὸ Εὐαγγέλιο γιὰ τὶς ἔσχατες ἡμέρες, γιὰ τὶς δοκιμασίες καὶ τὰ δεινὰ ποὺ θὰ περάσει ὁ κόσμος πρὶν τὸν ἐρχομό Του. Ἐντούτοις, δὲν διακρίνουμε ἐκεῖ καμία νοσηρὴ λύπη ἢ ἀπελπισία. Ὁ Κύριος, ποὺ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ προσεύχεται μὲ αἱματηρὸ ἱδρώτα γιὰ τὴ σωτηρία ὅλου τοῦ κόσμου, λέει ὅτι, ὅταν δοῦμε τὰ φοβερὰ ποὺ προηγοῦνται τῆς Δευτέρας Παρουσίας Του, νὰ ὑψώσουμε μὲ ἔμπνευση τὶς κεφαλές μας, διότι ἡ ἀπολύτρωσή μας εἶναι ἐγγύς (βλ. Λουκ. 21,28).

Μερικοὶ μοῦ λένε, «ὁ Θεός νὰ βάλει τὸ χέρι Του». Μά, ἀκριβῶς αὐτὸ ἤδη εἶναι τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνος θέλει τὴ σωτηρία μας καὶ ἐργάζεται «πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως» (Ἑβρ. 1,1). «Ὁ Πατήρ Μου ἕως ἄρτι ἐργάζεται κἀγὼ ἐργάζομαι» (Ἰωάν. 5,17). Ἴσως ὁ ἰὸς αὐτὸς νὰ εἶναι ἕνα μέσο ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ Θεός, γιὰ νὰ φέρει πολλοὺς ἀνθρώπους σὲ ἐπίγνωση καὶ μετάνοια, καὶ νὰ θερίσει πολλὲς ἕτοιμες ψυχές, νὰ κάνει μία συγκομιδὴ ψυχῶν γιὰ τὴν αἰώνια Βασιλεία Του. Ἑπομένως, γιὰ ὅσους ἐμπιστεύονται καὶ παραδίδονται στὴν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ὅλα θὰ συνεργήσουν στὸ ἀγαθό: «Τοῖς ἀγαπῶσι τὸν Θεὸν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν» (Ρωμ. 8,28).

Δὲν ὑπάρχει λοιπὸν χῶρος γιὰ νοσηρὴ ἀπογοήτευση. Δὲν θὰ ἔπρεπε οὔτε νὰ ἀντιστεκόμαστε στὰ μέτρα ποὺ λαμβάνει ἡ πολιτεία γιὰ νὰ μειώσει τὴν ἔκταση τῶν δεινῶν ποὺ παρατηροῦνται τώρα στὴ ζωὴ πολλῶν ἀνθρώπων. Εἶναι λάθος νὰ πᾶμε ἐνάντια στὶς ἀρχές κάθε χώρας. Ὅ,τι πεῖ ἡ Κυβέρνηση πρέπει νὰ τὸ κάνουμε, διότι δὲν μᾶς ζητοῦν νὰ ἀρνηθοῦμε τὴν πίστη μας, ἁπλῶς μᾶς ζητοῦν νὰ λάβουμε μερικὰ μέτρα γιὰ τὸ κοινὸ ὅφελος ὅλου τοῦ κόσμου, ὥστε νὰ παρέλθει καὶ αὐτὴ ἡ δοκιμασία. Αὐτὸ δὲν εἶναι καθόλου παράλογο. Κάποιοι τὸ παίρνουν πολὺ ὁμολογιακά, στήνουν σημαῖες καὶ νομίζουν ὅτι κάνουν τοὺς μάρτυρες καὶ τοὺς ὁμολογητές. Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία γιὰ ἐμᾶς, καθαρὰ θὰ δείξουμε ὑποταγὴ στὸ πρόσταγμα τῆς Κυβερνήσεως. Εἶναι ἄδικο νὰ μὴν κάνουμε αὐτὰ ποὺ μᾶς λέει ἡ Κυβέρνηση, διότι ὅταν ἀρρωσταίνουμε, τρέχουμε στὰ νοσοκομεῖα τους καὶ ἐκεῖνοι ἀναλαμβάνουν ὅλα τὰ ἔξοδα καὶ τὴν περίθαλψή μας. Γιατί νὰ μὴν ἀκούσουμε καὶ ἐμεῖς αὐτὰ ποὺ λένε;

Αὐτὸ εἶναι τὸ ἦθος τοῦ Χριστοῦ, ποὺ μᾶς ἔδειξε ὁ Ἴδιος στὴν ἐπίγεια ζωή Του καὶ αὐτὴ εἶναι ἡ ἀποστολικὴ ἐντολὴ ποὺ ἔχουμε, «ὑπομίμνῃσκε αὐτοὺς ἀρχαῖς καὶ ἐξουσίαις ὑποτάσσεσθαι, πειθαρχεῖν, πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἑτοίμους εἶναι, μηδένα βλασφημεῖν, ἀμάχους εἶναι, ἐπιεικεῖς, πᾶσαν ἐνδεικνυμένους πραΰτητα πρὸς πάντας ἀνθρώπους» (Τίτ. 3,1-2)· καὶ «ὑποτάγητε πάσῃ ἀνθρωπίνῃ κτίσει διὰ τὸν Κύριον, εἴτε βασιλεῖ ὡς ὑπερέχοντι…» (Α’ Πέτρ. 2,13). Ἂν δὲν ὑπακούσουμε στοὺς κυβερνῆτες ποὺ δὲν ζητοῦν πολύ, πῶς θὰ ὑπακούσουμε στὸν Θεὸ ποὺ μᾶς δίνει νόμο θεϊκό, ὁ ὁποῖος ὑπερέχει κάθε ἀνθρώπινο νόμο; Ἂν τηρήσουμε τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ εἴμαστε πάνω ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπινους νόμους, ὅπως ἔλεγαν οἱ Ἀπολογητὲς τοῦ 2ου αἰῶνα στὴ Ρωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία ποὺ καταδίωκε τοὺς Χριστιανούς.

Εἶναι ἐκπληκτικὸ νὰ βλέπουμε στὴ χώρα ποὺ ζοῦμε, στὸ Ἡνωμένο Βασίλειο, τοὺς ποδοσφαιριστὲς νὰ δείχνουν τέτοια σύνεση καὶ διάκριση, καὶ πρῶτοι νὰ παραιτοῦνται ἀπὸ τὶς δραστηριότητές τους μὲ εὐπείθεια στὶς προτροπὲς τῆς Κυβερνήσεως γιὰ προληπτικὰ μέτρα. Θὰ ἦταν θλιβερὸ ἐμεῖς οἱ θρησκευόμενοι ἄνθρωποι νὰ μὴ φθάσουμε στὰ μέτρα τῶν ποδοσφαιριστῶν καὶ νὰ μὴν ἔχουμε τὴν ἴδια εὐπείθεια στὶς ἀρχὲς καὶ ἐξουσίες, γιὰ τὶς ὁποῖες ἡ Ἐκκλησία μας προσεύχεται.

Ἂν μᾶς ζητήσουν νὰ σταματήσουμε τὶς Ἀκολουθίες μας, ἂς παραδιδόμαστε μόνο καὶ ἂς εὐλογοῦμε τὴν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Ἄλλωστε αὐτὸ μᾶς θυμίζει μιὰ παλαιὰ παράδοση ποὺ εἶχαν οἱ Πατέρες στὴν Παλαιστίνη. Τὴ Μ. Τεσσαρακοστὴ τὴν Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς, μετὰ τὴν ἀλληλοσυγχώρηση, ἔβγαιναν στὴν ἔρημο γιὰ σαράντα ἡμέρες χωρὶς νὰ λειτουργηθοῦν. Παρέμεναν μόνο σὲ νηστεία καὶ προσευχή, ὥστε νὰ ἑτοιμασθοῦν καὶ νὰ ἐπιστρέψουν τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων, γιὰ νὰ ἑορτάσουν θεοπρεπῶς τὸ Πάθος τοῦ Κυρίου καὶ τὴν Ἀνάστασή Του. Ἑπομένως, τώρα οἱ περιστάσεις μᾶς σπρώχνουν νὰ ξαναζήσουμε αὐτὸ ποὺ ὑπῆρχε μέσα στοὺς κόλπους τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας τοὺς παλαιοὺς καιρούς. Νὰ ζήσουμε δηλαδὴ πιὸ ἡσυχαστικά, μὲ περισσότερη προσευχή, ἡ ὁποία ὅμως θὰ ἀναπληρώσει καὶ τὴν ἔλλειψη τῆς Θείας Λειτουργίας καὶ θὰ μᾶς προετοιμάσει νὰ ἑορτάσουμε μὲ μεγαλύτερο πόθο καὶ ἔμπνευση τὸ Πάθος καὶ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Καὶ θὰ κάνουμε τὴ μάστιγα αὐτὴ ἕναν θρίαμβο τοῦ ἡσυχασμοῦ. Οὕτως ἢ ἄλλως ὅ,τι ὁ Θεὸς ἐπιτρέψει στὴ ζωή μας εἶναι ἀπὸ ἀγαθότητα γιὰ τὸ συμφέρον τοῦ ἀνθρώπου καὶ δὲν θέλει ποτὲ νὰ ζημιωθεῖ τὸ πλάσμα Του.

Βεβαίως, ἂν μεσολαβήσει ἕνα μεγαλύτερο διάστημα ποὺ δὲν θὰ ἔχουμε Θεία Λειτουργία, μποροῦμε νὰ τὸ ὑπομείνουμε. Διότι στὴ Λειτουργία τί λαμβάνουμε; Μεταλαμβάνουμε τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ ποὺ εἶναι γεμάτα μὲ τὴ χάρη Του. Αὐτὸ γιὰ ἐμᾶς εἶναι μεγάλη τιμὴ καὶ μεγάλη ὠφέλεια, ἀλλὰ τὴ χάρη τοῦ Κυρίου τὴ λαμβάνουμε ἐπίσης μὲ πολλοὺς ἄλλους τρόπους.

Ὅταν ἀσκοῦμε τὴν ἡσυχαστικὴ προσευχή, μένουμε στὴν Παρουσία τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν νοῦ στὴν καρδιά μας ἐπικαλούμενοι τὸ ἅγιο Ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Τὸ Θεῖο Ὄνομα προσκομίζει σὲ μᾶς τὴ χάρη τοῦ Χριστοῦ, διότι εἶναι ἑνωμένο μὲ τὸ Πρόσωπό Του καὶ μᾶς εἰσάγει στὴν Παρουσία Του. Αὐτὴ ἡ Παρουσία τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία εἶναι καθαρτική, μᾶς καθαρίζει ἀπὸ τὰ πταίσματα καὶ τὶς ἁμαρτίες μας, μᾶς ἀνακαινίζει καὶ ἐπιφέρει τὸν φωτισμὸ τῆς καρδιᾶς μας, οὕτως ὥστε νὰ μορφωθεῖ ἐκεῖ ἡ εἰκόνα τοῦ Σωτῆρος Θεοῦ, τοῦ Χριστοῦ.

Ἂν δὲν θὰ ἔχουμε Πάσχα στὴν Ἐκκλησία, ἂς θυμηθοῦμε ὅτι κάθε ἐπαφὴ μὲ τὸν Χριστὸ εἶναι Πάσχα. Χάρη παίρνουμε στὴ Θεία Λειτουργία, διότι ἐκεῖ εἶναι Παρὼν ὁ Κύριος Ἰησοῦς, καὶ Αὐτὸς ἐπιτελεῖ τὸ Μυστήριο καὶ ὁ Ἴδιος μεταδίδεται στοὺς πιστούς. Ἀλλὰ καὶ ὅταν ἐπικαλούμαστε τὸ Ὄνομά Του, εἰσερχόμαστε στὴν ἴδια Παρουσία τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔχουμε τὴν ἴδια χάρη. Ἑπομένως, ἄν στερηθοῦμε τὴ Λειτουργία, τὸ Ὄνομά Του τὸ ἔχουμε πάντοτε, δὲν στερούμαστε τὸν Κύριο.

Ἐπίσης ἔχουμε τὸν λόγο Του, προπαντὸς τὸν Εὐαγγελικό Του λόγο. Ἂν ὁ λόγος Του εἶναι συνεχῶς ζωντανὸς μέσα στὴν καρδιά μας, ἂν τὸν μελετοῦμε καὶ τὸν προσευχόμαστε, ἂν γίνεται ἡ γλῶσσα μας μὲ τὴν ὁποία μιλοῦμε στὸν Θεό, ὅπως Ἐκεῖνος μίλησε σὲ ἐμᾶς, τότε θὰ ἔχουμε πάλι τὴ χάρη τοῦ Κυρίου. Διότι τὰ λόγιά Του εἶναι «ῥήματα ζωῆς αἰωνίου» (Ἰωάν. 6,68), εἶναι λόγος ζωῆς καὶ πάλι τὸ ἴδιο μυστήριο ἐπιτελεῖται, δεχόμαστε τὴ χάρη Του καὶ ἁγιαζόμαστε.

Ἀκόμη, κάθε φορὰ ποὺ δείχνουμε καλοσύνη στοὺς ἀδελφούς μας, εὐαρεστεῖται ὁ Κύριος, θεωρεῖ ὅτι τὸ κάναμε γιὰ Ἐκεῖνον καὶ μᾶς ἀνταποδίδει. Ἐμεῖς δείχνουμε καλοσύνη στοὺς ἀδελφούς μας καὶ ὁ Κύριος μᾶς ἀνταποδίδει τὸν μισθὸ τῆς χάριτός Του. Νά, ἀκόμη ἕνας τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο μποροῦμε νὰ ζοῦμε στὴν Παρουσία τοῦ Κυρίου. Μποροῦμε νὰ ἔχουμε τὴ χάρη τοῦ Κυρίου μὲ τὴ νηστεία, μὲ τὴν ἐλεημοσύνη καὶ μὲ κάθε ἀγαθοεργία.

Ἔτσι, ἂν κατ’ ἀνάγκη θὰ πρέπει νὰ ἀφήσουμε τὶς κοινὲς συναθροίσεις, μποροῦμε νὰ εἴμαστε ἑνωμένοι στὸ πνεῦμα καὶ σὲ αὐτὲς τὶς ἅγιες ἀρετὲς ποὺ εἶναι γνωστὲς μέσα στὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τὴν Ἁγία Ἐκκλησία, καὶ διατηροῦν τὴν ἑνότητα τῶν πιστῶν μὲ τὸν Χριστὸ καὶ μὲ ὅλα τὰ μέλη τοῦ Σώματός Του. Ὅλα αὐτὰ ποὺ κάνουμε γιὰ τὸν Θεὸ εἶναι Λειτουργία, ἱερουργοῦν τὴ σωτηρία μας. Ἡ Θεία Λειτουργία βεβαίως εἶναι τὸ μεγάλο γεγονὸς τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, μέσα στὸ ὁποῖο οἱ πιστοὶ ἔχουν τὴ δυνατότητα νὰ ἀνταλλάξουν τὴ μικρὴ ζωή τους μὲ τὴν ἄπειρη ζωὴ τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ ἡ δύναμη τοῦ γεγονότος αὐτοῦ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν προετοιμασία ποὺ κάνουμε, ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα ποὺ ἀπαριθμήσαμε, τὴν προσευχή, τὶς ἀγαθοεργίες, τὶς νηστεῖες, τὴ φιλαδελφία, τὴ μετάνοια.

῾Επομένως, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, δὲν χρειάζεται οὔτε νὰ κάνουμε ἡρωικὲς ἐξομολογήσεις ἐναντίον τῆς πολιτείας γιὰ τὰ προληπτικὰ μέτρα ποὺ παίρνει γιὰ τὴν ὠφέλεια ὅλων τῶν ἀνθρώπων, οὔτε νὰ ἀπελπιζόμαστε· ἀλλὰ μὲ σύνεση νὰ μηχανευόμαστε τρόπους, ὥστε νὰ μὴ χάνουμε τὴ ζωντανὴ ἐπικοινωνία μὲ τὸ Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Τίποτε δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς ζημιώσει, ἁπλῶς πρέπει νὰ κάνουμε ὑπομονὴ γιὰ ἕνα μικρὸ χρονικὸ διάστημα καὶ ὁ Θεὸς θὰ δεῖ τὴν ὑπομονή μας, θὰ ἀπομακρύνει κάθε ἐμπόδιο, κάθε πειρασμὸ καὶ πάλι θὰ ἀνατείλουν ἡμέρες χαρμόσυνες καὶ θὰ πανηγυρίζουμε τὴν κοινὴ ἐλπίδα καὶ ἀγάπη ποὺ ἔχουμε ἐν Χριστῷ Ἰησού.