Ὕμνοι καὶ Τροπάρια τῆς Παναγιᾶς

Μεταφρασμένοι ἀπὸ τὸν Φ. Κόντογλου

Εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου

Ὤ, τί παράδοξο θαῦμα! Ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς σὲ μνῆμα ἀποθέτεται, κι’ ὁ τάφος σκάλα γίνεται ποὺ πάγει στὸν οὐρανό. Εὐφραίνου Γεθσημανῆ, ἡ ἁγιασμένη ἐκκλησιὰ τῆς Θεοτόκου. Ἂς κράξουμε οἱ πιστοί, ἔχοντες τὸν Γαβριὴλ γιὰ ταξίαρχο: Κεχαριτωμένη, χαῖρε, μὲ σένα εἶναι ὁ Κύριος, ποὺ δωρίζει στὸν κόσμο μὲ σένα τὸ μέγα ἔλεος.

Τὴν κοίμησή σου δοξάζουνε Ἐξουσίες, Θρόνοι, Ἀρχές, Κυριότητες, Δυνάμεις καὶ Χερουβὶμ καὶ τὰ φρικτὰ Σεραφίμ. Ἀναγαλλιάζουνε οἱ ἄνθρωποι στολισμένοι γιὰ τὴ γιορτή σου. Προσκυνᾶνε οἱ βασιλιάδες, μαζὶ μὲ τοὺς Ἀρχαγγέλους καὶ τοὺς Ἀγγέλους, καὶ ψέλνουνε: Κεχαριτωμένη χαῖρε, μαζί σου εἶναι ὁ Κύριος, ποὺ δωρίζει στὸν κόσμο μὲ σένα τὸ μέγα ἔλεος.

Στολισμένη μὲ τὴ θεϊκὴ δόξα ἡ ἱερὴ καὶ δοξασμένη, Παρθένε, μνήμη σου, κι’ ὅλους τούς πίστους τούς σύναξε γιὰ νὰ εὐφρανθοῦνε, καὶ μπροστὰ ἀπ’ ὅλους πηγαίνει ἡ Μαριὰμ ³ μὲ χορὸ καὶ μὲ τύμπανα ψέλνοντας τὸν μονογενῆ σου, γιατί μὲ δόξα δοξάσθηκε.

Τοὺς δικούς σου ὑμνολόγους, Θεοτόκε, ποὺ συγκροτήσανε ἕναν πνευματικὸ θίασο, ἐσὺ ποὺ εἶσαι ζωντανὴ κι’ ἄφθονη πηγή, στερέωσέ τους. Καὶ στὴ θεϊκὴ δόξα σου ἀξίωσέ τους μὲ στεφάνια δόξας νὰ στεφανωθοῦνε.

Νικηθήκανε τῆς φύσης οἱ νόμοι σὲ σένα, Παρθένε ἄχραντε. Γιατί σὲ σένα παρθενεύει ἡ γέννα, καὶ μὲ τὴ ζωὴ σμίγει ὁ θάνατος. Ἐσὺ ποὺ ἀπόμεινες μετὰ τὴ γέννα Παρθένος καὶ μετὰ θάνατο ζωντανή, σῶζε παντοτινά, Θεοτόκε, τὴν κληρονομία σου.

Ἀπολυτίκιο

Στὴν γέννα σου τὴν παρθενία ἐφύλαξες, στὴν κοίμησή σου τὸν κόσμο δὲν τὸν ἄφησες, Θεοτόκε. Μίσεψες στὴ ζωή, γιατί εἶσαι μητέρα τῆς ζωῆς καὶ λυτρώνεις μὲ τὶς πρεσβεῖες σου τὶς ψυχές μας ἀπὸ τὸν θάνατο.

Ἀπὸ τὴν Ἑρμηνείαν τῶν Ζωγράφων:

Ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου

Ὀσπίτια, καὶ ἐν τῷ μέσῳ ἡ Παναγία κειμένη ἐπὶ τῆς κλίνης νεκρά, ἔχουσα ἐπὶ τοῦ Παναγίου στήθους αὐτῆς ἐσταυρωμένας τὰς θεοφόρους χείρας. Καὶ πλησίον τῆς κλίνης ἔνθεν καὶ ἔνθεν μανουάλια μὲ λαμπάδες ἀνημμένας. Ὁ δὲ Ἀπόστολος Παῦλος καὶ ὁ Θεολόγος Ἰωάννης παρὰ τοὺς πόδας αὐτῆς ἀσπάζονται αὐτὴν ⁴, καὶ γύρωθεν οἱ λοιποὶ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἅγιοι ἱεράρχαι, Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης, Ἰερόθεος καὶ Τιμόθεος βαστάζοντες Εὐαγγέλια, καὶ γυναῖκες κλαίουσαι. Ἐπάνωθεν δὲ αὐτῆς ὁ Χριστὸς φέρων εἰς τὰς ἀγκάλας του τὴν παναγίαν ψυχὴν ἐν νεφέλῃ λευκῇ, καὶ γύρωθεν αὐτοῦ ἀκτίνες φωτὸς καὶ πλῆθος ἀγγέλων. Καὶ ἄνωθεν εἰς τὸν ἀέρα πάλιν οἱ δώδεκα Ἀπόστολοι φερόμενοι ἐπὶ νεφελῶν. Εἰς δὲ τὴν δεξιὰν ἄκραν τοῦ ὀσπιτίου ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς βαστῶν χαρτίον λέγει: «Ἀξίως ὡς ἔμψυχον σὲ οὐρανὸν ὑπεδέξαντο οὐράνια, Πάναγνε, θεία σκηνώματα…», καὶ εἰς τὴν ἀριστερὰν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ ποιητὴς βαστῶν καὶ αὐτὸς χαρτίον λέγει: «Γυναῖκα σε θνητήν, ἀλλ’ ὑπερφυῶς καὶ μητέρα Θεοῦ εἰδότες, πανάμωμε, οἱ κλεινοὶ ἀπόστολοι…»⁵.

Περὶ τοῦ Χαρακτῆρος τῆς Θεοτόκου

Ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος ἐν τῇ ἡλικίᾳ ⁶ τρίπηχυς, μακρόφρυς, μακρόριν, μακρόλαιμος, μακροδάκτυλος, εὐστόχως ταπεινή, ἀσχημάτιστος⁷, ἀβλάκατος⁸, ἱμάτια αὐτόρραφα ἀγαπῶσα ⁹, καὶ τοῦτο μαρτυρεῖ τὸ ἑαυτῆς μαφόριον τὸ ἐν τῷ ναῶ αὐτῆς κείμενον.

Σημειώσεις

1.- Ὁ Ἰεσσαὶ ἤτανε ὁ πατέρας τοῦ Δαυΐδ, κι’ ἀπὸ τὸ γένος τοῦ Δαυΐδ ἤτανε ἡ Παναγία. Γι’ αὐτὸ ἀλλοῦ λέγεται ἡ Παναγία «Ράβδος ἐκ τῆς ρίζης Ἰεσσαί».

2.- Δηλ. ὁ Χριστός, ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης.

3.- Ὁ ὑμνογράφος πλέκει τὸ ὄνομα τῆς Παναγίας μὲ τὸ ὄνομα τῆς ἀδελφῆς του Ἀαρών, καὶ λέγει πὼς ἀνοίγει τὸ χορὸ γύρω στὸ λείψανο τῆς Παναγίας, ὅπως τὸν καιρὸ ποὺ περάσανε οἱ Ἑβραῖοι τὴν Ἐρυθρὴ θάλασσα: «Λαβοῦσα δὲ Μαριὰμ ἡ προφήτις ἡ ἀδελφή του Ἀαρών τὸ τύμπανον ἐν τῇ χειρὶ αὐτῆς, καὶ ἐξήλθοσαν πᾶσαι αἱ γυναῖκες ὀπίσω αὐτῆς μετὰ τυμπάνων καὶ χορῶν. Ἐξῆρχε δὲ αὐτῶν ἡ Μαριὰμ λέγουσα: «Ἄσωμεν τῷ Κυρίω, ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται. Ἵππον καὶ ἀναβάτην ἔρριψεν εἰς θάλασσαν». (Ἔξοδ.ιε΄, 20). Ἀπὸ τούτην τὴν ἱστορία ἐπῆρε ἔμπνευση κι’ ὁ Σολωμὸς κ’ ἔγραψε μέσα στὸν Ὕμνο εἰς τὴν Ἐλευθερία ἐτούτους τοὺς στίχους, ἱστορώντας τὸ πνίξιμο τῶν ἐχθρῶν στὸν Ἀχελῶο:

«Ἄ! Γιατί δὲν ἔχω τώρα τὴ φωνὴ τοῦ Μωϋσῆ;

Μεγαλόφωνα, τὴν ὥρα ὅπου ἐσβυοῦντο οἱ μισητοί,

τὸν Θεὸν εὐχαριστοῦσε στοῦ πελάου τὴ λύσσα ἐμπρός,

καὶ τὰ λόγια ἀχολογοῦσε ἀναρίθμητος λαός.

Ἀκολουθὰ τὴν ἁρμονία ἡ ἀδελφή του Ἀαρών,

ἡ προφήτισσα Μαρία, μ’ ἕνα τύμπανον τερπνόν,

καὶ πηδοῦν ὅλες οἱ κόρες μὲ τσ’ ἀγκάλες ἀνοιχτές,

τραγουδώντας ἀνθοφόρες μὲ τὰ τύμπανα κ’ ἐκειές».

4.- Καὶ ὁ ἀπόστολος Πέτρος παρὰ τὴν κεφαλὴν της κλαίων καὶ θυμιῶν. (συμπλήρ. Φ.Κ.)

5.- Στὶς περισσότερες τοιχογραφίες τῆς Κοιμήσεως ὁ ἅγιος Κοσμᾶς γράφει στὸ χαρτί του: «Ἀμφεπονεῖτο ἀΰλων τάξις οὐρανοβάμων ἐν Σιών τὸ θεῖον σῶμα σου…» (Φ.Κ.).

6.- δηλ. στὸ ἀνάστημα.

7.- ἀπροσποίητη.

8.- ἀπονήρευτη.

9.- δηλ. πού τὰ ἔραβε μόνη της.

ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ ΦΟΥΝΤΑΣ, ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΟΥ

ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΤΑΙΝΙΩΝ
ΠΕΡΙ ΔΑΙΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΕΝΩΝ
ΟΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΛΗΘΙΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ.

ΘYMIAMA

«Θυμίαμά Σοι προσφέρομεν, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, εἰς ὀσμήν εὐωδίας πνευματικῆς»

Ἑβδομαδιαῖο περιοδικό ● Ἀριθμ. φύλ. 60

1 Ἰουλίου 2018

Συντάκτης: Ἐπίσκοπος Ἰερεμίας

IEΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

Ε´ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Ἑρμηνεία τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς

1. 1η Ἰουλίου σήμερα, ἀδελφοί χριστιανοί. Σᾶς εὔχομαι καλό μήνα. «Καλό μήνα» ὅταν λέγω, ἐννοῶ καί καλά καί εὐχάριστα νά τά περάσουμε, μέ ὑγεία καί ἀγάπη μεταξύ μας, ἀλλά εὔχομαι καί τό καλύτερο ἀκόμη, τό μήνα αὐτό νά δώσει ὁ Θεός νά μᾶς συμβεῖ κάποια πνευματική εὐκαιρία, ὥστε νά ἀγαπήσουμε περισσότερο τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό καί νά ἀνεβοῦμε πνευματικά.

Ἡ σημερινή Κυριακή, ἀδελφοί, λέγεται Ε´ Κυριακή τοῦ Ματθαίου καί ἀναφέρεται στήν θεραπεία δύο δαιμονισμένων στήν χώρα τῶν Γαδαρηνῶν. Τήν χώρα ὅμως αὐτή τό σημερινό Εὐαγγέλιο τήν ἔλεγε «Γεργεσηνῶν». Πραγματικά, ἡ πόλη, στήν ὁποία ἔγινε τό θαῦμα, λεγόταν «Γέργεσα» καί σ᾽ αὐτήν ἔδειχναν τόν γκρεμό, ἀπ᾽ ὅπου οἱ χοῖροι κατέπεσαν στήν θάλασσα. Πιθανόν ἡ περιοχή νά λεγόταν «χώρα τῶν Γαδαρηνῶν» καί ἡ Γέργεσα νά ἦταν μία παραθαλάσσια πόλη τῆς χώρας αὐτῆς. Σ᾽ αὐτήν τήν πόλη λοιπόν πού πῆγε ὁ Χριστός τόν συνάντησαν δυό δαιμονισμένοι ἄνθρωποι πού ἔβγαιναν ἀπό τά ἐκεῖ μνήματα. Ὁ εὐαγγελιστής σημειώνει ὅτι οἱ δαιμονισμένοι αὐτοί ἦταν «χαλεποί λίαν». Ἦταν δηλαδή ἐπιθετικοί καί ἐπικίνδυνοι.

2. Κατά πρῶτον, χριστιανοί μου, νά ποῦμε ὅτι ὑπάρχει διάβολος καί ὡς ἔργο του ἔχει νά πολεμᾶ τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας. Τό τελευταῖο μάλιστα βιβλίο στήν σειρά τῶν βιβλίων τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἡ Ἀποκάλυψη, μιλάει γενικά γιά τόν ἀγώνα μεταξύ τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ διαβόλου. Καί λέγει ὅτι στόν ἀγώνα αὐτόν θά νικήσει τελικά ὁ Χριστός, ὁ Ὁποῖος θά συντρίψει τόν διάβολο μέ τήν δεύτερή Του Παρουσία. Ὑπάρχει λοιπόν διάβολος καί ἐπιτίθεται ἐναντίον τῶν ἀνθρώπων καί ἔτσι ἔχουμε τό φαινόμενο τῶν δαιμονισμένων, γιά τό ὁποῖο μᾶς μιλάει ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή. Καί ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει εὐχές καί ἐξορκισμούς γιά περιπτώσεις τῶν δαιμονισμένων. Ὄχι ὅμως τό κάθε τί πού μᾶς συμβαίνει, ἕνα πονοκέφαλο, γιά παράδειγμα, πού ἔχει φυσική αἰτία, νά τό ἑρμηνεύουμε ὅτι εἶναι περίπτωση δαιμονοπληξίας. – Καί κάτι ἄλλο θά πῶ ἐδῶ γιά τήν περίπτωση τῶν δαιμονισμένων. Ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος, ὅπως ἀκούσαμε σήμερα, ὁμιλεῖ γιά δύο δαιμονισμένους, ἀλλά οἱ εὐαγγελιστές Μᾶρκος καί Λουκᾶς ὁμιλοῦν γιά ἕνα δαιμονισμένο. Γιατί αὐτή ἡ διαφορά; Πιθανόν οἱ δύο Εὐαγγελιστές νά μιλοῦν μόνο γιά τον φοβερώτερο, τόν πιό ἐπικίνδυνο δαιμονισμένο, ἐνῶ ὁ Ματθαῖος ὁμιλεῖ καί γιά τούς δύο.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΟΥΝΗΣ, ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Η ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΑΙ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΙΛΑΡΙΩΝΟΣ ΤΡΟΪΤΣΚΙ

Η ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΑΙ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΙΛΑΡΙΩΝΟΣ ΤΡΟΪΤΣΚΙ

(ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ)

Του Παναγιώτη Π. Νούνη

• Δείτε το παρακαλώ και κατεβάστε το απο εδώ, εδώ και εδώ σε αρχείο PDF DOCS WORD.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Ένα περίφημο και εξαιρετικό βιβλίο που αξίζει να μελετηθεί -στην παρούσα μετα-Κολυμπάριον και Νεομεσαιωνική εποχή που διάγουμε- από κάθε απλό ή και μορφωμένο Ορθόδοξο Χριστιανό, είναι: Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΙΛΑΡΙΩΝ ΤΡΟΪΤΣΚΙ (1886-1929), ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΚΑΙ ΠΡΟΜΑΧΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ (Βίος και επιλογή από τα έργα του από την τρίτομη έκδοση της Ιεράς Μονής Σρέτενσκι (Υπαπαντής) Μόσχας). Η μεν  μετάφραση του εν λόγω ρωσσικού Αγιολογικού-Συναξαριακού και Εκκλησιολογικού πονήματος πραγματώθηκε από τον πρωτοπρεσβύτερον π. Ιωάννην Φωτόπουλον. Ο δε πρόλογος εγράφη υπό του Πρωτοπρεσβυτέρου π. Ιωάννου Χατζηθανάση. Οι εκδόσεις που ανέλαβαν την παρούσα συγγραφή(Αθήνα 2012) είναι οι γνωστές εκδόσεις «ΑΘΩΣ».

Να ευχαριστήσω τον εκλεκτό και λίαν αγαπητό φίλο και συμφοιτητή στην Θεολογική Σχολήν του Α.Π.Θ. -και έγκριτο Δογματολόγο- νύν Καθηγητή της Καινής Διαθήκης στη Θεολογική Σχολή της Αγίας Τριάδος στη Νέα Υόρκη, τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Πέτρον Χίρς, διότι αυτός μου επρότεινε προσωπικά το εν λόγω περίφημο ορθόδοξο δογματολογικό εκκλησιολογικό φιλοσοφικό και αγιολογικό εγχειρίδιον.  Έπίσης να αναφέρω, off the record προσθετικά ότι έχω μελετήσει απνευστί την άκρως ενδιαφέρουσα και υψηλού ορθοδόξου θεολογικού επιπέδου διδακτορική διατριβή του πατρός Πέτρου Χίρς, με τον τίτλον:

• «Η ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ Β΄ ΒΑΤΙΚΑΝΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ». Μία ορθόδοξη διερεύνηση του Βαπτίσματος και της Εκκλησίας κατά το Διάταγμα του Οικουμενισμού, A´έκδοση 2014, εκδόσεις: Uncut Mountain Press, σσ. 359.
  
  
• Το εν λόγω θεολογικό πόνημα είναι καθαρός αντι-Οικουμενιστικός και αντι-Παπικός πολεμικός καταπέλτης, κατά της παναιρέσεως του Βατικάνειου και «Ορθοδόξου» Οικουμενισμού, αλλά μέχρι στιγμής δεν έγραψα κάτι επ΄αυτού, διότι με καλύπτει πλήρως η βιβλιοπαρουσίαση που διενήργησαν ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος Βλάχος και ο επιβλέψας την διατριβήν Ομότιμος Καθηγητής μας (Δογματολόγος) κ. Δημήτριος Τσελεγγίδης.

Το ίδιο βιβλίο του π. Π. Χίρς, μάλιστα, έχει εκδοθεί και κυκλοφορεί από τo 2015 και στα Αγγλικά, με τον τίτλο:

• «THE ECCLESIOLOGICAL RENOVATION OF VATICAN II – AN ORTHODOX EXAMINATION OF ROME´S ECUMENICAL THEOLOGY REGARDING BAPTISM AND THE CHURCH».

Όποιος αγαπά να μελετά και να εμβαθύνει στην ορθόδοξη εν Χριστώ Φιλοσοφία και Πατερική Δογματικήν και Συμβολικήν Θεολογία καλόν θα είναι να  προμηθευτεί αμφότερα τα θεολογικά εγχειρίδια ίνα τα μελετήσει βαθέως και εξονυχιστικώς.

Δεν προτίθεμαι καθόλου να συγγράψω μία εκτενή και εμπεριστατωμένη βιβλιοπαρουσίαση για το προλεγόμενο βιβλίο περί του Ιερομάρτυρος Αρχιεπισκόπου Ιλαρίωνος Τροΐτσκι. Αν και του αξίζει να διαφημισθεί και να προωθηθεί με κάθε καλό μέσο, διότι είναι σημαντικό, ευκολοδιάβαστο, και άκρως πολύτιμο βιβλίο, διότι εμβαθύνει και αναλύει άριστα πολυποίκιλα Μαρτυρολογικά, Θεολογικά, Δογματικά, Εκκλησιολογικά, Μοναστικά, αλλά και Φιλοσοφικά Ζητήματα.

Με συνήρπασαν και ενθουσίασαν, κυρίως, πέραν του μαρτυρικού βίου και της πολιτείας του σύγχρονου  Αγίου Πατρός και Αρχιεπισκόπου Ιλαρίωνα του Ρώσσου, τα ίδια τα συγγραφικά θεολογικά έργα του αγίου Ιερομάρτυρος. Και σ΄ αυτά θα εστιάσουμε-παρουσιάσουμε, περιγραφικώς, επάνω στους κύριους τίτλους και στις αναφορές του, περί της Πατερικής και Ορθοδόξου Εκκλησιολογίας, όπου την πραγματεύεται μέ άριστη ορθόδοξη πατρολογική επιχειρηματολογία μέσα από τα έργα του.

Θερμή παράκληση προς τον παραδοσιακό Κληρικό της Εκκλησίας της Ελλάδος και ενεργό μέλος της Συνάξεως Κληρικών Μοναχών και Λαϊκών, π. Ιωάννην Φωτόπουλον, και καλό μεταφραστή των

επιλεγμένων και αποσπασματικών σημαντικών συγγραφών του Ιερομάρτυρος, όπως γίνει κάποια ειδική μετάφραση σε ένα και μόνον,  συγγραφικό έργο του Αρχιεπισκόπου Ιλαρίωνος, π.χ. επάνω στη σημαίνουσα Ιστορικοδογματική διδακτορική διατριβή του που φέρει και τον τίτλο: «Μελέτη ιστορική του Δόγματος και της Εκκλησίας».

Θα σταθώ όμως, δειγματοληπτικά, σε μία και μόνο μικρή και επι μέρους ενότητα  από ολόκληρον τον εν λόγω περισπούδαστο τόμο.

Πρόκειται για το δεύτερο μέρος του βιβλίου με τίτλο: Έργα του Αγίου Ιερομάρτυρος Ιλαρίωνος Τρόϊτσκι Αρχιεπισκόπου Βερέϊσκι.