Γενική περιγραφή περιεχομένου:
Περιληπτικά:
Πρόκειται για μια διδακτική πρόταση στην οποία επιχειρείται η ερμηνεία του βιβλικού γεγονότος της φιλοξενίας του Αβραάμ ως φανέρωση της Αγίας Τριάδος. Επιχειρείται επομένως να ερμηνευτεί η επιλογή από την Ορθόδοξη Εκκλησία της συγκεκριμένης σκηνής της Φιλοξενίας του Αβραάμ για να εικονίσει την Αγία και Ομοούσιο Τριάδα. Στο σενάριο γίνεται αναφορά σε διάφορες απεικονίσεις της Αγίας Τριάδος και εξετάζεται το κείμενο της Γενέσεως σε σχέση και με το κείμενο της Κοσμογέννησης του Γ. Χούμνου, ενώ δεν παραλείπεται να επισημανθεί η ιστορικότητα του γεγονότος και η σημασία του για τη χριστιανική πίστη.
Γενικά:
Το σενάριο πραγματοποιείται ενισχυτικά – υποστηρικτικά στο πλαίσιο της επεξεργασίας του υποθέματος γ) Ο Αβραάμ φιλοξενεί τον Θεό στη σκηνή του της Δ.Ε. 5 Η ιστορία του Αβραάμ: η μεγάλη κλήση, το μεγάλο ναι, του σχολικού εγχειριδίου των Θρησκευτικών της Α΄ Γυμνασίου (σελ. 31).
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης υποστηρικτικά και στο πλαίσιο της διδασκαλίας της Δ.Ε. 1 Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν τον Θεό; της Β΄ Γυμνασίου, του Ν.Π.Σ. των Θρησκευτικών, όπως ήδη αυτό εφαρμόζεται σε Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία της Χώρας. (βλ. Οδηγό εκπαιδευτικού, σελ. 55).
Σε αυτήν την περίπτωση, «κάνοντας θεολογία με τα παιδιά», λειτουργεί ως «συνεργατική – διερευνητική στρατηγική» - «μελέτη περίπτωσης» και ταυτόχρονα ως δημιουργική βιωματική τεχνική, artful thinking, όπως προτείνεται και στον Οδηγό Εκπαιδευτικού για τα Θρησκευτικά Δημοτικού – Γυμνασίου, Αθήνα 2011, σελ. 108.
Το διδακτικό σενάριο είναι συμβατό με το ΑΠΣ και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των ΔΕΠΠΣ αλλά και του Νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά, διότι στηρίζεται στην παροχή και οικοδόμηση της γνώσης, την ομαδοσυνεργασία, τη διεπιστημονικότητα, τη διαθεματικότητα, τις δημιουργικές μεθόδους σκέψης και την αξιοποίηση ΤΠΕ και ιδιαίτερα των εργαλείων web2.
Επίσης το σενάριο ακολουθεί πιστά την υπόδειξη του νέου Προγράμματος Σπουδών (ΠΣ), σύμφωνα με το οποίο αλλάζει δραστικά ο τρόπος που μαθαίνουν οι μαθητές, αφού αλλάζει ο ρόλος του διδάσκοντος και διαφοροποιείται ο ρόλος των μαθητών. Ο εκπαιδευτικός από μεταφορέας πληροφορίας και γνώσης γίνεται συντονιστής και καθοδηγητής στην ανακάλυψή της και οι μαθητές γίνονται ενεργοί στην ανακάλυψη της γνώσης και στη συσχέτισή της με τις δικές τους εμπειρίες.
Το σενάριο μπορεί να διευρυνθεί και να επεκταθεί διαθεματικά με την ανίχνευση του στοιχείου της φιλοξενίας στους Σημιτικούς λαούς της Παλαιάς Διαθήκης και στους Αρχαίους Έλληνες. (Όπως είναι και η πρόταση που δίνεται στο βιβλίο εκπαιδευτικού των Θρησκευτικών Α΄ Γ/σίου, Παλαιά Διαθήκη Η προϊστορία του Χριστιανισμού, σελ. 44: Επιπλέον ιδέες για εργασίες στην τάξη).
Προαπαιτούμενα:
Το σενάριο στηρίζεται στους άξονες της διερευνητικής, βιωματικής και συνεργατικής μάθησης με υποστήριξη Υπολογιστή (Computer Supported Collaborative learning - CSCL). Η συνεργατική μάθηση (collaborative learning) βασίζεται στις θεωρίες του κοινωνικού εποικοδομητισμού του Piaget και την κοινωνικο - πολιτισμική του Vygotsky. Επίσης λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες επιταγές για ένα σύγχρονο σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία.
Επιλέξαμε την ομαδική εργασία διότι παρουσιάζει τα εξής πλεονεκτήματα:
Με τη συνεργατική διδασκαλία, δηλαδή «την εργασία κατά την οποία οι μαθητές δουλεύουν μαζί σε μια μικρή ομάδα, το κάθε μέλος της ομάδας μπορεί να συμμετέχει σε μια συλλογική εργασία η οποία έχει καθοριστεί με σαφήνεια. Ακόμα, αναμένεται οι μαθητές να διεκπεραιώσουν την εργασία τους χωρίς την άμεση και κατευθυνόμενη επίβλεψη του δασκάλου» (Cohen 1994, 3).
Οι καλά οργανωμένες ομάδες επηρεάζουν βαθιά την προσωπικότητα και την κλίμακα αξιών των μαθητών καθώς μέσα από αυτές:
1. Επιτυγχάνεται η ανταλλαγή σκέψεων (διατομική επικοινωνία). 2. Αναπτύσσεται η ικανότητα προσαρμογής. 3. Καλλιεργείται η συνεργασία, αμοιβαιότητα και αποδοχή. 4. Δίνεται η δυνατότητα θεώρησης από τη σκοπιά του άλλου, κάτι που διευκολύνει την επίλυση των συγκρούσεων. 5. Καλλιεργείται η αυτοεκτίμηση. 6. Αναπτύσσεται η εμπειρία του ανήκειν σε μια ομάδα.
Η διδασκαλία σε ομάδες στοχεύει να προκαλέσει:
1. Τον σεβασμό για τον πλησίον. 2. Την προσωπική αξιοπρέπεια. 3. Την εσωτερική πειθαρχία. 4. Την αυτοκυριαρχία. 5. Το θάρρος για έκφραση της γνώμης. 6. Το πνεύμα του υπεύθυνου διαλόγου.
Εκπαιδευτική επίσκεψη:
Για την υλοποίηση του σεναρίου μας χρησιμοποιείται και η διδακτική τεχνική της εκπαιδευτικής επίσκεψης σε εγγύς ιερό ναό, ώστε οι μαθητές να εξοικειωθούν περισσότερο με το περιβάλλον που ερευνούν, να εξοικειωθούν με τις αγιογραφίες του Ναού και συγκεκριμένα με αυτήν που εξετάζουμε, καθώς είναι δυνατόν να «ενσωματώνονται στην καθημερινή λειτουργία του σχολείου πολλαπλές πηγές πληροφόρησης και εκπαίδευσης εντός και εκτός των φυσικών συνόρων του σχολείου» (παρ. 1, άρ 1 της Φ12/752/Γ1/866/19-8-98 Κ.Υ.Α.). Ακολουθούνται όλες οι νενομισμένες διαδικασίες, όπως εξηγούμε και στην αντίστοιχη φάση.
Περιβάλλον ανάπτυξης - edmodo: https://www.edmodo.com/
Ως διαδικτυακό περιβάλλον ανάπτυξης της συνεργατικής μάθησης, ως ενδεδειγμένο μέσο για να υλοποιηθεί το σενάριο, θεωρούμε το περιβάλλον της edmodo, ενός παγκόσμιου ασφαλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης και ηλεκτρονικής μάθησης για εκπαιδευτικούς και μαθητές. Η Edmodo προσφέρει ένα προστατευμένο περιβάλλον δημοσιεύσεων, όπου οι καθηγητές και οι μαθητές μπορούν επιπλέον να διαμοιραστούν σημειώσεις, συνδέσμους, αρχεία, εργασίες, ημερολόγια και να ανακοινώσουν γεγονότα χωρίς να έχουν εξωτερικοί χρήστες δικαιώματα πρόσβασης. Στην edmodo οι καθηγητές έχουν την δυνατότητα να δημιουργήσουν ομάδες για κάθε μία από τις τάξεις τους και να επιβλέπουν ξεχωριστά την εξέλιξη των δραστηριοτήτων. Σε κάθε ομάδα ανατίθεται ένας μοναδικός κωδικός, τον οποίο ο καθηγητής γνωστοποιεί στους μαθητές του ώστε να έχουν πρόσβαση στην ομάδα.
Βεβαίως για την υλοποίηση του σεναρίου μπορεί εξίσου καλά να χρησιμοποιηθεί μια πλατφόρμα ιστοεξερεύνησης, όπως είναι η openwebquest ή createwebquest.com κά. ή η ηλεκτρονική τάξη του διδάσκοντος ή ένα ιστολόγιο μαθήματος ή ακόμη και να μην χρησιμοποιηθεί τόσο η Νέα τεχνολογία, αλλά να γίνει το μάθημα περισσότερο παραδοσιακά με διανομή φωτοτυπημένων φύλλων εργασίας και χρήση του διαδραστικού πίνακα.
Βέβαια στην πραγματικότητα, εφόσον δίνουμε στους μαθητές να ερευνήσουν σε ενδεικνυόμενες ιστοσελίδες, στην ουσία πρόκειται για μια μαθησιακή άσκηση αλληλεπίδρασης, με χρήση ποικιλίας έγκυρων πηγών του διαδικτύου, μια δραστηριότητα κατευθυνόμενης διερεύνησης κατά την οποία οι μαθητές αξιοποιούν το Διαδίκτυο, ως πηγή πληροφορίας, αλλά όχι μοναδική.
Στόχοι του σεναρίου μας:
Κόκκος Αλ. (2010). Μετασχηματίζουσα μάθηση μέσα από την αισθητική εμπειρια: Θεωρητικό πλαίσιο και μέθοδος εφαρμογής. [Εισήγηση που παρουσιάστηκε στο 8th International Transformative Learning Conference, που διοργανώνει το Columbia University στις Βερμούδες, 18-20/11/2009]
Κόκκος Αλ., Μέγα Γ. (2009). Κριτικός στοχασμός και τέχνη στην εκπαίδευση: Έρευνα (σε εξέλιξη) με τη συμμετοχή μεταπτυχιακών φοιτητών Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Κόκκος, και συνεργάτες (2011). Εκπαίδευση µέσα από τις τέχνες. Μεταίχµιο. Aθήνα.
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2000). Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση. Αθήνα: εκδ. Γρηγόρη.
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2001). Στρατηγικές Διδασκαλίας: Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη. Αθήνα: Gutenberg.
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2004). Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση: Εννοιοκεντρική Αναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας. Αθήνα: εκδ. Γρηγόρη.
Μπαλατζάρας Μ. (2004). Περιβάλλοντα Μάθησης & Συνεργασίας ΠΜΣ στην Επιστήμη της Πληροφορίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Πολίτη Λ. Ποιητική Ανθολογία, βιβλίο δεύτερο, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, σελ. 62-67.
Σολομωνίδου, Χρ. (2001). Σύγχρονη εκπαιδευτική τεχνολογία: υπολογιστές και μάθηση στην κοινωνία της γνώσης. Θεσσαλονίκη: Κώδικας.
Τσούλια Θ. (1999). Τα Πανάγια Προσκυνήματα των Αγίων Τόπων και του θεοβάδιστου Όρους Σινά. Κατερίνη. εκδ. Σύλλογος φίλων του Παναγίου Τάφου και Θεοβάδιστου Όρους Σινά.
Cohen, E (1994). Restructuring the Classroom: Conditions for productive Small Groups. In Review of Educational Research. Vol. 1, pp 1-135
Efland, A. (2002). Art and Cognition. New York: Teachers College Press.
Johnson, D. W., Johnson, R. & Smith, K.A. (1998). Active Learning: Cooperation in the College Classroom (2nd Edition). Edina, MN: Interaction Book Company.
Mezirow, J. and Associates (1990). Fostering Critical Reflection in Adulthood. San Francisco: Jossey-Bass.
Mezirow, J. (1998). On Critical Reflection. Adult Education Quarterly, 48, 185-198. Olson, I. (2000). The Arts and Critical Thinking in American Education, Westport, Connecticut/London: Bergin and Garvey.
Perkins, D. (1994). The Intelligent Eye: Learning to Think by Looking at Art, Getty Center for Education in the Arts: Los Angeles.
Slavin, R. (1994). Using Student Team Learning, 4th ed. Baltimore: Johns Hopkins University, Center for Social Organization of Schools.
Vygotsky, L. (1997). Νους στην Κοινωνία, μτφρ. Α. Μπίμπου και Σ. Βοσνιάδου. Αθήνα: Gutenberg.
Χρησιμοποιείται επίσης:
Ο Οδηγός Εκπαιδευτικού για τα Θρησκευτικά Δημοτικού – Γυμνασίου, Αθήνα 2011,
Η Παλαιά Διαθήκη, Γένεσις, κεφ. 18,
υλικό από το Φωτόδενδρο,
τα διαδραστικά βιβλία μαθητή,
τα διαδραστικά εργαλεία της πλατφόρμας Αίσωπος,
η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα (: Λεξικό και Σώματα κειμένων).
Ιστογραφικές αναφορές:
http://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=add_ms_40724_f048v,
http://pzartfulthinking.org/,
http://www.myriobiblos.gr/afieromata/pnevma/icons_gr.html,
http://www.wikiart.org/es/gustave-dore#supersized-the-holy-bible-201376,
http://www.theoryfundamentals.com/ausubel.htm.
Πρόκειται για μια διδακτική πρόταση στην οποία επιχειρείται η ερμηνεία του βιβλικού γεγονότος της φιλοξενίας του Αβραάμ ως φανέρωση της Αγίας Τριάδος. Επιχειρείται επομένως να ερμηνευτεί η επιλογή από την Ορθόδοξη Εκκλησία της συγκεκριμένης σκηνής της Φιλοξενίας του Αβραάμ για να εικονίσει την Αγία και Ομοούσιο Τριάδα. Στο σενάριο γίνεται αναφορά σε διάφορες απεικονίσεις της Αγίας Τριάδος και εξετάζεται το κείμενο της Γενέσεως σε σχέση και με το κείμενο της Κοσμογέννησης του Γ. Χούμνου, ενώ δεν παραλείπεται να επισημανθεί η ιστορικότητα του γεγονότος και η σημασία του για τη χριστιανική πίστη.
Γενικά:
Το σενάριο πραγματοποιείται ενισχυτικά – υποστηρικτικά στο πλαίσιο της επεξεργασίας του υποθέματος γ) Ο Αβραάμ φιλοξενεί τον Θεό στη σκηνή του της Δ.Ε. 5 Η ιστορία του Αβραάμ: η μεγάλη κλήση, το μεγάλο ναι, του σχολικού εγχειριδίου των Θρησκευτικών της Α΄ Γυμνασίου (σελ. 31).
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης υποστηρικτικά και στο πλαίσιο της διδασκαλίας της Δ.Ε. 1 Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν τον Θεό; της Β΄ Γυμνασίου, του Ν.Π.Σ. των Θρησκευτικών, όπως ήδη αυτό εφαρμόζεται σε Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία της Χώρας. (βλ. Οδηγό εκπαιδευτικού, σελ. 55).
Σε αυτήν την περίπτωση, «κάνοντας θεολογία με τα παιδιά», λειτουργεί ως «συνεργατική – διερευνητική στρατηγική» - «μελέτη περίπτωσης» και ταυτόχρονα ως δημιουργική βιωματική τεχνική, artful thinking, όπως προτείνεται και στον Οδηγό Εκπαιδευτικού για τα Θρησκευτικά Δημοτικού – Γυμνασίου, Αθήνα 2011, σελ. 108.
Το διδακτικό σενάριο είναι συμβατό με το ΑΠΣ και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των ΔΕΠΠΣ αλλά και του Νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά, διότι στηρίζεται στην παροχή και οικοδόμηση της γνώσης, την ομαδοσυνεργασία, τη διεπιστημονικότητα, τη διαθεματικότητα, τις δημιουργικές μεθόδους σκέψης και την αξιοποίηση ΤΠΕ και ιδιαίτερα των εργαλείων web2.
Επίσης το σενάριο ακολουθεί πιστά την υπόδειξη του νέου Προγράμματος Σπουδών (ΠΣ), σύμφωνα με το οποίο αλλάζει δραστικά ο τρόπος που μαθαίνουν οι μαθητές, αφού αλλάζει ο ρόλος του διδάσκοντος και διαφοροποιείται ο ρόλος των μαθητών. Ο εκπαιδευτικός από μεταφορέας πληροφορίας και γνώσης γίνεται συντονιστής και καθοδηγητής στην ανακάλυψή της και οι μαθητές γίνονται ενεργοί στην ανακάλυψη της γνώσης και στη συσχέτισή της με τις δικές τους εμπειρίες.
Το σενάριο μπορεί να διευρυνθεί και να επεκταθεί διαθεματικά με την ανίχνευση του στοιχείου της φιλοξενίας στους Σημιτικούς λαούς της Παλαιάς Διαθήκης και στους Αρχαίους Έλληνες. (Όπως είναι και η πρόταση που δίνεται στο βιβλίο εκπαιδευτικού των Θρησκευτικών Α΄ Γ/σίου, Παλαιά Διαθήκη Η προϊστορία του Χριστιανισμού, σελ. 44: Επιπλέον ιδέες για εργασίες στην τάξη).
Προαπαιτούμενα:
- Οι μαθητές να είναι εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργασία, την αναζήτηση στο διαδίκτυο, τη χρήση λογισμικών και ψηφιακών εργαλείων.
- Να έχει εξηγηθεί στους μαθητές πώς λειτουργούν οι δημιουργικές μέθοδοι σκέψης, όπως atfulthinking και μέθοδος scamper.
- Να έχουν ανοίξει λογαριασμό στην Edmodo και να έχουμε πάρει την γραπτή έγκριση των γονέων τους γι' αυτό.
- Να τους έχει εξηγηθεί πώς χρησιμοποιούμε την edmodo. Να έχουμε δηλαδή δώσει οδηγίες εγγραφής και λειτουργίας της πλατφόρμας.
- Να έχουν συσταθεί ομάδες εργασίας – κατά προτίμηση ανομοιογενείς - ώστε να υπάρχει ισοτιμία στη σύνθεση.
- Να έχουμε προετοιμάσει το υλικό μας και τον σχεδιασμό μας στην edmodo.
- Να έχουμε μεριμνήσει για τα απαραίτητα έγγραφα και την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης της εκπαιδευτικής επίσκεψής μας, προτού την σχεδιάσουμε.
Το σενάριο στηρίζεται στους άξονες της διερευνητικής, βιωματικής και συνεργατικής μάθησης με υποστήριξη Υπολογιστή (Computer Supported Collaborative learning - CSCL). Η συνεργατική μάθηση (collaborative learning) βασίζεται στις θεωρίες του κοινωνικού εποικοδομητισμού του Piaget και την κοινωνικο - πολιτισμική του Vygotsky. Επίσης λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες επιταγές για ένα σύγχρονο σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία.
Επιλέξαμε την ομαδική εργασία διότι παρουσιάζει τα εξής πλεονεκτήματα:
Με τη συνεργατική διδασκαλία, δηλαδή «την εργασία κατά την οποία οι μαθητές δουλεύουν μαζί σε μια μικρή ομάδα, το κάθε μέλος της ομάδας μπορεί να συμμετέχει σε μια συλλογική εργασία η οποία έχει καθοριστεί με σαφήνεια. Ακόμα, αναμένεται οι μαθητές να διεκπεραιώσουν την εργασία τους χωρίς την άμεση και κατευθυνόμενη επίβλεψη του δασκάλου» (Cohen 1994, 3).
Οι καλά οργανωμένες ομάδες επηρεάζουν βαθιά την προσωπικότητα και την κλίμακα αξιών των μαθητών καθώς μέσα από αυτές:
1. Επιτυγχάνεται η ανταλλαγή σκέψεων (διατομική επικοινωνία). 2. Αναπτύσσεται η ικανότητα προσαρμογής. 3. Καλλιεργείται η συνεργασία, αμοιβαιότητα και αποδοχή. 4. Δίνεται η δυνατότητα θεώρησης από τη σκοπιά του άλλου, κάτι που διευκολύνει την επίλυση των συγκρούσεων. 5. Καλλιεργείται η αυτοεκτίμηση. 6. Αναπτύσσεται η εμπειρία του ανήκειν σε μια ομάδα.
Η διδασκαλία σε ομάδες στοχεύει να προκαλέσει:
1. Τον σεβασμό για τον πλησίον. 2. Την προσωπική αξιοπρέπεια. 3. Την εσωτερική πειθαρχία. 4. Την αυτοκυριαρχία. 5. Το θάρρος για έκφραση της γνώμης. 6. Το πνεύμα του υπεύθυνου διαλόγου.
Εκπαιδευτική επίσκεψη:
Για την υλοποίηση του σεναρίου μας χρησιμοποιείται και η διδακτική τεχνική της εκπαιδευτικής επίσκεψης σε εγγύς ιερό ναό, ώστε οι μαθητές να εξοικειωθούν περισσότερο με το περιβάλλον που ερευνούν, να εξοικειωθούν με τις αγιογραφίες του Ναού και συγκεκριμένα με αυτήν που εξετάζουμε, καθώς είναι δυνατόν να «ενσωματώνονται στην καθημερινή λειτουργία του σχολείου πολλαπλές πηγές πληροφόρησης και εκπαίδευσης εντός και εκτός των φυσικών συνόρων του σχολείου» (παρ. 1, άρ 1 της Φ12/752/Γ1/866/19-8-98 Κ.Υ.Α.). Ακολουθούνται όλες οι νενομισμένες διαδικασίες, όπως εξηγούμε και στην αντίστοιχη φάση.
Περιβάλλον ανάπτυξης - edmodo: https://www.edmodo.com/
Ως διαδικτυακό περιβάλλον ανάπτυξης της συνεργατικής μάθησης, ως ενδεδειγμένο μέσο για να υλοποιηθεί το σενάριο, θεωρούμε το περιβάλλον της edmodo, ενός παγκόσμιου ασφαλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης και ηλεκτρονικής μάθησης για εκπαιδευτικούς και μαθητές. Η Edmodo προσφέρει ένα προστατευμένο περιβάλλον δημοσιεύσεων, όπου οι καθηγητές και οι μαθητές μπορούν επιπλέον να διαμοιραστούν σημειώσεις, συνδέσμους, αρχεία, εργασίες, ημερολόγια και να ανακοινώσουν γεγονότα χωρίς να έχουν εξωτερικοί χρήστες δικαιώματα πρόσβασης. Στην edmodo οι καθηγητές έχουν την δυνατότητα να δημιουργήσουν ομάδες για κάθε μία από τις τάξεις τους και να επιβλέπουν ξεχωριστά την εξέλιξη των δραστηριοτήτων. Σε κάθε ομάδα ανατίθεται ένας μοναδικός κωδικός, τον οποίο ο καθηγητής γνωστοποιεί στους μαθητές του ώστε να έχουν πρόσβαση στην ομάδα.
Βεβαίως για την υλοποίηση του σεναρίου μπορεί εξίσου καλά να χρησιμοποιηθεί μια πλατφόρμα ιστοεξερεύνησης, όπως είναι η openwebquest ή createwebquest.com κά. ή η ηλεκτρονική τάξη του διδάσκοντος ή ένα ιστολόγιο μαθήματος ή ακόμη και να μην χρησιμοποιηθεί τόσο η Νέα τεχνολογία, αλλά να γίνει το μάθημα περισσότερο παραδοσιακά με διανομή φωτοτυπημένων φύλλων εργασίας και χρήση του διαδραστικού πίνακα.
Βέβαια στην πραγματικότητα, εφόσον δίνουμε στους μαθητές να ερευνήσουν σε ενδεικνυόμενες ιστοσελίδες, στην ουσία πρόκειται για μια μαθησιακή άσκηση αλληλεπίδρασης, με χρήση ποικιλίας έγκυρων πηγών του διαδικτύου, μια δραστηριότητα κατευθυνόμενης διερεύνησης κατά την οποία οι μαθητές αξιοποιούν το Διαδίκτυο, ως πηγή πληροφορίας, αλλά όχι μοναδική.
Στόχοι του σεναρίου μας:
- Να μάθουν οι μαθητές να οικοδομούν μόνοι τους τη γνώση, αξιοποιώντας ποικίλους ψηφιακούς πόρους, καθώς σύμφωνα με τον εποικοδομητισμό - θεωρία Piaget - η γνώση είναι μία ενεργητική διαδικασία δόμησης η οποία δομείται σε συνάφεια με το περιβάλλον όπου συναντάται, ενώ οι μαθητές οικοδομούν τη μάθηση μέσω συνεργασίας και διαλόγου & μέσω των εμπειριών τους. Συγκεκριμένα οι μαθητές έχουν να οικοδομήσουν τις γνώσεις τους όσον αφορά τις αλήθειες που εκφράζει το Τριαδικό δόγμα της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης, συνεξετάζοντας συγκριτιστικά την εικόνα της Φιλοξενίας του Αβραάμ (και ιδίως αυτήν του Ρουμπλιώφ), ως Ορθόδοξη απεικόνιση της Αγίας Τριάδος, σε σχέση με άλλου τύπου απεικονίσεις. Στη συνέχεια συνεξετάζουν το γεγονός της Φιλοξενίας του Αβραάμ από το κείμενο της Γενέσεως και από ένα κείμενο της Κρητικής λογοτεχνίας, "Κοσμογέννησις", για να οδηγηθούν σταδιακά στα συμπεράσματα που αφορούν την πίστη της Ορθοδοξίας στον Τριαδικό Θεό. Οι δραστηριότητες μάθησης αφορούν ένα αυθεντικό μαθησιακό περιβάλλον.
- Να κατανοήσουν την ιστορικότητα του γεγονότος, μέσω έρευνας σε ιστοσελίδες που παρουσιάζουν τον τόπο του συμβάντος ως χώρο μεγάλης επισκεψιμότητας και ταυτόχρονα να συναισθανθούν τη σημασία του γεγονότος ως την πρώτη εμφάνιση – αποκάλυψη του τριαδικού Θεού.
- Να χρησιμοποιήσουν γενικά τον υπολογιστή όχι ως ένα απλό εποπτικό μέσο διδασκαλίας, αλλά ως ένα εργαλείο που βοηθά τον μαθητή να δημιουργήσει ο ίδιος με τον δικό του τρόπο σκέψης το τελικό δικό του γνωστικό προϊόν. Στο σημείο αυτό σημειώνουμε ότι η χρήση της edmodo, εντάσσεται στην ερευνητική-εκπαιδευτική παράδοση που θεωρεί τους υπολογιστές στην εκπαίδευση ως εργαλεία που συμβάλλουν στην ανάπτυξη σύνθετων συλλογισμών, που μπορούν να γίνουν αντικείμενο συζήτησης στην τάξη, αλλάζοντας ριζικά τη σχολική τάξη σε χώρο αντιπαράθεσης ιδεών αλλά και γόνιμου και εποικοδομητικού διαλόγου (Σολομωνίδου,2001) και τέλος
- Να καλλιεργήσουν δεξιότητες και κριτική σκέψη στα πλαίσια του ψηφιακού γραμματισμού και μέσω μεθόδων δημιουργικής σκέψης, όπως ο έντεχνος συλλογισμός (artfulthinking και η μέθοδος scamper). Οι μαθητές θα δημιουργήσουν τα δικά τους κείμενα, τις δικές τους παρουσιάσεις, τις δικές τους κριτικές αλλά και θα κάνουν μόνοι τους τη ξενάγηση στον χώρο του ναού.
Κόκκος Αλ. (2010). Μετασχηματίζουσα μάθηση μέσα από την αισθητική εμπειρια: Θεωρητικό πλαίσιο και μέθοδος εφαρμογής. [Εισήγηση που παρουσιάστηκε στο 8th International Transformative Learning Conference, που διοργανώνει το Columbia University στις Βερμούδες, 18-20/11/2009]
Κόκκος Αλ., Μέγα Γ. (2009). Κριτικός στοχασμός και τέχνη στην εκπαίδευση: Έρευνα (σε εξέλιξη) με τη συμμετοχή μεταπτυχιακών φοιτητών Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Κόκκος, και συνεργάτες (2011). Εκπαίδευση µέσα από τις τέχνες. Μεταίχµιο. Aθήνα.
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2000). Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση. Αθήνα: εκδ. Γρηγόρη.
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2001). Στρατηγικές Διδασκαλίας: Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη. Αθήνα: Gutenberg.
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2004). Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση: Εννοιοκεντρική Αναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας. Αθήνα: εκδ. Γρηγόρη.
Μπαλατζάρας Μ. (2004). Περιβάλλοντα Μάθησης & Συνεργασίας ΠΜΣ στην Επιστήμη της Πληροφορίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Πολίτη Λ. Ποιητική Ανθολογία, βιβλίο δεύτερο, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, σελ. 62-67.
Σολομωνίδου, Χρ. (2001). Σύγχρονη εκπαιδευτική τεχνολογία: υπολογιστές και μάθηση στην κοινωνία της γνώσης. Θεσσαλονίκη: Κώδικας.
Τσούλια Θ. (1999). Τα Πανάγια Προσκυνήματα των Αγίων Τόπων και του θεοβάδιστου Όρους Σινά. Κατερίνη. εκδ. Σύλλογος φίλων του Παναγίου Τάφου και Θεοβάδιστου Όρους Σινά.
Cohen, E (1994). Restructuring the Classroom: Conditions for productive Small Groups. In Review of Educational Research. Vol. 1, pp 1-135
Efland, A. (2002). Art and Cognition. New York: Teachers College Press.
Johnson, D. W., Johnson, R. & Smith, K.A. (1998). Active Learning: Cooperation in the College Classroom (2nd Edition). Edina, MN: Interaction Book Company.
Mezirow, J. and Associates (1990). Fostering Critical Reflection in Adulthood. San Francisco: Jossey-Bass.
Mezirow, J. (1998). On Critical Reflection. Adult Education Quarterly, 48, 185-198. Olson, I. (2000). The Arts and Critical Thinking in American Education, Westport, Connecticut/London: Bergin and Garvey.
Perkins, D. (1994). The Intelligent Eye: Learning to Think by Looking at Art, Getty Center for Education in the Arts: Los Angeles.
Slavin, R. (1994). Using Student Team Learning, 4th ed. Baltimore: Johns Hopkins University, Center for Social Organization of Schools.
Vygotsky, L. (1997). Νους στην Κοινωνία, μτφρ. Α. Μπίμπου και Σ. Βοσνιάδου. Αθήνα: Gutenberg.
Χρησιμοποιείται επίσης:
Ο Οδηγός Εκπαιδευτικού για τα Θρησκευτικά Δημοτικού – Γυμνασίου, Αθήνα 2011,
Η Παλαιά Διαθήκη, Γένεσις, κεφ. 18,
υλικό από το Φωτόδενδρο,
τα διαδραστικά βιβλία μαθητή,
τα διαδραστικά εργαλεία της πλατφόρμας Αίσωπος,
η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα (: Λεξικό και Σώματα κειμένων).
Ιστογραφικές αναφορές:
http://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=add_ms_40724_f048v,
http://pzartfulthinking.org/,
http://www.myriobiblos.gr/afieromata/pnevma/icons_gr.html,
http://www.wikiart.org/es/gustave-dore#supersized-the-holy-bible-201376,
http://www.theoryfundamentals.com/ausubel.htm.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου