Λόγος τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου εἰς τὴν Γέννησιν τοῦ Χριστοῦ

Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε·
Χριστός ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε·
Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε.
Ἄσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ

Ὁ ἄσαρκος, σαρκοῦται.
Ὁ ἀόρατος ὁρᾶται.
Ὁ ἄχρονος ἄρχεται.
Ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ Υἱὸς ἀνθρώπου γίνεται.

Ὢ τῆς καινῆς μίξεως! Ὢ τῆς παραδόξου κράσεως! Ὁ ἀχώρητος χωρεῖται, ὁ ἄκτιστος κτίζεται, ὁ ὢν γίνεται καὶ ὁ πλουτίζων πτωχεύει ἵνα ἐγὼ πλουτήσω τὴν αὐτοῦ Θεότητα, ὁ πλήρης κενοῦται ἵνα ἐγὼ τῆς Ἐκείνου μεταλάβω πληρώσεως. Τίς ὁ πλοῦτος τῆς ἀγαθότητος; Τί τὸ περὶ ἐμὲ τοῦτο γέγονε μυστήριον;
«Ἀνάμεσα σὲ ὅσα ἔγιναν ἀνὰ τοὺς αἰῶνες ἀπὸ τὸ Θεὸ γιὰ τὸν ἄνθρωπο, δὲν ὑπάρχει τίποτα πιὸ ὠφέλιμο γιὰ ὅλη τὴν κτίσιν καὶ πιὸ θεῖο ἀπὸ αὐτὸ ποὺ γιορτάζουμε σήμερα, τὴ γέννηση τοῦ Χριστοῦ».

Ἑνώθηκε ὁ Θεός, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, κατὰ τρόπο ἀσύγχιτο, καὶ συγκροτήθηκε μία θεανδρικὴ ὑπόσταση. Δὲν εἶναι μονάχα ἡ θεότητα ἀνεξιχνίαστη ἀλλὰ καὶ ὁ τρόπος ποὺ ἐνανθρώπησε εἶναι ἀδύνατο νὰ κατανοηθεῖ λογικά...
Ὁ Χριστὸς εἶναι καὶ τέλειος Θεὸς ἀλλὰ καὶ τέλειος ἄνθρωπος. Χαρίζει τὸν ἑαυτό Του δίδοντας στοὺς ἀνθρώπους τὴ δυνατότητα νὰ ἀπολαμβάνουν τὴν ἀνακαίνιση, τὴν κατὰ χάριν θέωση τῆς ζωῆς μετὰ τὴν «πτώση» καὶ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν τους.
Ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς εὐδόκησε νὰ ἐλευθερώσει τὰ πλάσματά Του ἀπὸ τὴν ὑπερήφανη κακία τοῦ διαβόλου. Κατέβηκε ἀπὸ ψηλά, ταπεινώθηκε ἀναμιγνύοντας τὴ Θεότητα μὲ τὴν ἀνθρωπότητα. Ὑπέδειξε ἔτσι σὲ ὅλους, ἀγγέλους καὶ ἀνθρώπους, ὅτι ὁ δρόμος ποὺ φέρνει πρὸς τὰ ἄνω δὲν εἶναι ἡ ἔπαρση ἀλλὰ ἡ ταπείνωση.
Ὅποιος συνετίσθηκε καὶ κατανόησε τὴν τιμὴ ποὺ ἔλαβε ἡ φύση μας ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἀντιλήφθηκε τὴ φιλανθρωπία Του θὰ τρέξει μὲ λαχτάρα σ’ Αὐτὸν.
Ἑορτάζομεν σήμερα τὸν ἐρχομὸν τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους καὶ καλούμεθα νὰ ἐνδυθῶμεν τὸν νέον ἄνθρωπον, ἀφοῦ ἐγκαταλείψωμεν τὸν παλαιόν, νὰ ζήσωμεν μαζὶ μὲ τὸν Χριστόν, νὰ γεννηθοῦμε μαζί Του, νὰ συσταυρωθοῦμε καὶ νὰ ταφοῦμε μαζί Του.
Ἂς ἑορτάζωμεν ὄχι κατὰ τρόπον κοσμικόν, μὲ δημόσιες πανηγύρεις μόνον, ἀλλὰ περισσότερον κατὰ τρόπον θεϊκόν. Ἂς μὴ στολίσωμεν μόνον τὰ προπύλαια, τοὺς δρόμους καὶ τὰ σπίτια μας, ἂς μὴ χορτάσουμε μόνον τὰ μάτια μας καὶ τὴν ἀκοήν μας μὲ μελῳδίες, ἂς μὴν ἑτοιμάσουμε μόνον ἰδιαίτερα ἐδέσματα διὰ νὰ προσφέρωμεν εἰς τὴν γαστέρα μας προσκαίρους ἡδονάς, ἂς μὴ διαφθείρουμε τὴ γεῦσιν μας, ἂς μὴν ἐπιτρέψωμεν εἰς τὴν ἁφὴν νὰ εὐχαριστηθῆ, ἂς μὴ δείξωμεν ἀδυναμίαν εἰς ἔνδυμα πλούσιον, ἂς μὴ φορτωθῶμεν μὲ πολύτιμους λίθους, ἂς μὴν παραδιδώμεθα εἰς γλέντια καὶ οἰνοποσίας.
Ἂς μὴν προσπαθοῦμε νὰ ξεπεράση ὁ ἕνας τὸν ἄλλον εἰς τὴν ἀκολασίαν, δεδομένου ὅτι ἀκολασία εἶναι κάθε τὶ τὸ περιττὸν καὶ χρησιμοποιούμενον περισσότερον ἀπὸ ὅ,τι χρειαζόμεθα. Καὶ αὐτὰ νὰ συμβαίνουν ὅταν ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι προέρχονται ἀπὸ τὸν ἴδιον πηλὸν μέ μᾶς, πεινοῦν καὶ ἔχουν ἀνάγκην.
Ἐμεῖς δὲ οἱ ὁποῖοι προσκυνοῦμεν τὸν Λόγον ἂς ἀπολαύσωμεν ὅλα τα ἀγαθὰ μὲ τὴν λογικὴν καὶ τὸν θεῖον νόμον καὶ μὲ ἀφηγήσεις ἀνεφερομένας εἰς τὴν σημερινὴν πανήγυριν, διὰ νὰ εἶναι ἁρμόζουσα ἡ ἀπόλαυσις καὶ νὰ μὴν ἀπομακρύνεται ἀπὸ Ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος μᾶς ἔχει συγκεντρώσει διὰ νὰ πανηγυρίσωμεν.
(Τὰ ἀναγνώσματα κατὰ τὴν Τράπεζαν τῶν Μοναστηριῶν ......)

Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ χθές, σήμερον καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας, ἐκφράζει τὸ αἰώνιον, ξεπερνᾷ τὰ παρόντα (χῶρο, χρόνο, νόμους τῆς φύσεως).
Αὐτὸς ὁ νοητὸς παρὼν κόσμος ἐδημιουργήθη ἀπὸ τὸν «Λόγον δι’ οὗ τὰ πάντα ἐγένετο», ὥστε νὰ ἠμπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἐξετάζει τὰ τῆς Δημιουργίας καταμετρῶντας τὰ ὑλικὰ μὲ τὸν μικρὸν «λόγον» -τὴν ἀπὸ τὸν Θεὸν δωρημένη λογική μας- φθάνοντας καὶ εἰς τὰ μεγάλα πράγματα, τὰ πνευματικά.
Νὰ γνωρίσωμεν καὶ νὰ τιμήσωμεν τὴν μικρὰν Βηθλεέμ καὶ νὰ προσκυνήσωμεν τὴν Φάτνη ποὺ μᾶς ἐπαναφέρει γνωρίζοντάς μας τὸν Παράδεισον, ὅπως καὶ ὁ Ἠσαΐας μᾶς παραγγέλει:«γνώρισε, ὅπως ὁ βοῦς, τὸν κύριόν του καὶ ὅπως ὁ ὄνος τὸ παχνὶ τοῦ κυρίου του».
Ἂς καθαρίσουμε τὸν νοῦν καὶ τὴν ἀκοὴν καὶ τὴν διάνοιαν, ὅσοι ἐντρυφοῦμε εἰς τὰ τοῦ Θεοῦ τὰ πράγματα, διὰ νὰ ἀπολάβουμε ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα δὲν τελειώνουν ποτέ.
Ἄς τρέξωμεν μαζὶ μὲ τὸν ἀστέρα καὶ νὰ φέρωμεν δῶρα μαζὶ μὲ τοὺς μάγους, τὴν μετάνοιά μας καὶ τὴν ταπείνωσή μας.
Ἄς συμπορευθοῦμε σ᾿ ὅλες τὶς ἡλικίες καὶ σ᾿ ὅλα τὰ γεγονότα τοῦ Χριστοῦ ὡς μαθητὲς Του καὶ ὁ καθένας μας ἂς φροντίζει νὰ γευθεῖ τὴν χολήν, τὸ ὄξος, τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ κτυπήματα, τὶς ὕβρεις καὶ τὸν ἀκάνθινον στέφανον διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς συγκατάβασής μας πρὸς ὅλους ἀνεξαρτήτως, ὅπως Ἐκεῖνος χάριν τοῦ καθενὸς μας.
Ἂς ἐνδυθοῦμε τὸ κόκκινον ἔνδυμα, τὸ καλάμι, καὶ τὰ εἰρωνικὰ προσκυνήματα ἐκείνων ποὺ εἰρωνεύονται τὴν ἀλήθειαν διαμαρτυρώμενοι μὲν ἀλλὰ ἀγαπῶντας τους.
Τέλος, ἂς συσταυρωθοῦμε μαζὶ μὲ τὸν Χριστόν, διὰ νὰ ἀναστηθοῦμε καὶ μαζί Του, διὰ νὰ δοξασθοῦμε καὶ νὰ βασιλεύσουμε μαζί Του, στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δοξάζοντας ἀκαταπαύστως τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος προσκυνεῖται καὶ λατρεύεται ὡς Τριάς, διὰ τῆς χάριτος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν, εἰς τὸν Ὁποῖον ἀνήκει ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμὴν.

Ἐπιμέλεια κειμένων: Πρωτοπρ. Γεώργιος Καλαντζῆς
Δεκέμβριος 2018