ΠΕΡΙ ΕΚΠΟΡΕΥΣΕΩΣ ΑΓ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ - ΓΡΗΓ ΠΑΛΑΜΑ

Τα πνευματικά χαρίσματα και οι θείες ενέργειες είναι τα αποτελέσματα της χορηγήσεως του Αγίου Πνεύματος, το οποίο χορηγείται διά του Υιού. Δεν δίδονται μόνο από τον Υιό αλλά και απο τον ίδιο τον ύψιστο Πατέρα των φώτων από τον οποίο «προέρχεται παν δώρημα τέλειον ». Ο θεολογικότατος των αποστόλων Ιωάννης λέει «και ταύτα γνωρίζομεν εκ του πνεύματος το οποίον ελάβομεν παρ’ αυτού». Κατά τον Μέγα Βασίλειο: «Δεν υπάρχει καμία δωρεά που φτάνει στην κτίση χωρίς το Άγιο Πνεύμα». Ο Άγιος απαριθμεί όλες τις δωρεές και τα χαρίσματα και τις ενέργειες του Αγίου Πνεύματος και στη συνέχεια λέει: «όλα αυτά τα έχει το Άγιο Πνεύμα, αλλά το μεν Πνεύμα πηγάζον εκ Θεού είναι ενυπόστατο τα δέ πηγάζοντα εξ αυτού είναι ενέργειαι αυτού». Ο ίδιος Άγιος μας λέει ποιες είναι οι ενέργειες του Πνεύματος: «Δεν περιγράφονται με λόγια, εξαιτίας του μεγέθους τους, και είναι αναρίθμητες εξαιτίας του πλήθους τους. Στο Άγιο Πνεύμα όλα είναι τέλεια: αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότητα, σύνεση, θέληση, ασφάλεια, ευσέβεια, γνώση, απολύτρωση, πίστη, ενεργήματα θαυμάτων, χαρίσματα ιαμάτων και πολλά άλλα παρόμοια με αυτά. Τίποτα δεν έχει μέσα του επίκτητο αλλά τα έχει όλα αιωνίως και αϊδίως γιατί είναι πνεύμα Θεού που προέρχεται από Αυτόν.    Θέλοντας ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός να δείξει τον εαυτό του ομοούσιο με το Πατέρα και το Πνεύμα, κατά τη θεότητα, δίνει στους μαθητές κατά χάριν αυτή τη φυσική ενέργεια της θεότητας. Η εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος είναι μία και προσιδιάζει στον Πατέρα και είναι προαιώνιος. Όσοι διδάσκουν τα αντίθετα δογματίζουν φρενοβλαβώς. Εμείς διδαχθήκαμε από την σοφία των Πατέρων να μην αγνοούμε τα ανορθόδοξα εφευρήματα, τα οποία είναι τελείως αφανή καταρχήν στους πολλούς αλλά και δεν πρόκειται ποτέ να τα δεχθούμε και όσους πρεσβεύουν αυτά, όπως δεν πρόκειται και να τους κάνουμε κοινωνούς της πίστεως μας.    Ο Χριστός πρίν από την Ανάληψη του, έδωκε την επαγγελία στους μαθητές του λέγοντας: «Θα βαφτιστείτε στο Άγιο Πνεύμα όχι πολλές ημέρες μετά από σήμερα». Αυτό το προείπε τότε, παρηγορώντας τους δικούς του μαθητές φιλάνθρωπα, και λέγοντας: «Σας συμφέρει να απέλθω εγώ γιατί αν δεν απέλθω το πνεύμα δεν θα έρθει σ’ εσάς. Όταν έρθει ο Παράκλητος τον οποίο θα σας στείλω εγώ από τον Πατέρα, το Πνεύμα της αλήθειας που εκπορεύεται από τον Πατέρα, εκείνος θα μαρτυρήσει για μένα ». Την ήμερα της Πεντηκοστής στάλθηκε το Πνεύμα από τον Πατέρα και τον Υιό σε συγκεκριμένο χρόνο και για ορισμένη αιτία. Αυτό το Πνεύμα εκπορεύεται μονάχα από τον Πατέρα αχρόνως και αναιτίως. Ο Πατέρας είναι ο μόνος αγέννητος, ενώ εξ’ αρχής έχει γεννήσει τον Υιό και έχει εκπορεύσει το άγιο Πνεύμα. Όπως ο Θεός είναι αναίτιος έτσι και η ύπαρξη του Θεού είναι αναίτιος. Αλλά μπορεί να ερωτήσει κανείς: «ο Πανταχού παρόν και τα πάντα πληρών» πώς θα φθάσει και θα δοθεί; Προφανώς εδώ πρόκειται για την φανέρωση και την ενέργεια των χαρίτων Του. Δηλαδή το πέμπεσθαι και δίδεσθαι του Θεού δεν είναι τίποτε άλλο παρά το φανερούσθαι.    Εμείς έχουμε κρατήσει σαν θησαυρό όλη αυτή την ομολογία της Πίστεως ακολουθούντες όχι στοχασμούς, αλλά θεόλεκτα λόγια. Γνωρίζουμε ότι το άγιο Πνεύμα έρχεται και από τον εαυτό του και φανερώνεται, αλλά δεν δεχόμαστε ότι και εκπορεύεται από τον εαυτό του. Κατά την κτίση του σύμπαντος δεν είχε ακόμη πραγματοποιηθεί η φανέρωση του Πνεύματος. Έπρεπε, όμως, όταν πλάστηκε ο άνθρωπος να μη μείνει ανεπίγνωστο κανένα από τα πρόσωπα της αγίας Τριάδος της οποίας ο άνθρωπος είχε πλαστεί ως επίγειος μύστης και προσκυνητής. Το πνεύμα που ενεφύσησε ο Θεός στους πρωτοπλάστους αποκαλύπτει την υπόσταση αυτού. Στα τρία πρόσωπα της αγίας Τριάδος περιέχεται το μυστήριο της οικονομίας του Θεού. Πρώτος φανερώθηκε ο Πατέρας δίνοντας στους προφήτες κατά χάριν τις φυσικές και ουσιώδεις ενέργειες της Θεότητος. Μετά από Αυτόν φανερώθηκε ο Υιός δίδοντας στους μαθητές Του τα ίδια καυχήματα της θείας φύσεως, τα ιδιώματα της θεότητος, τις φυσικές και ουσιώδεις ενέργειες της, απο τις οποίες προέρχονται τα χαρίσματα των ιαμάτων, τα ενεργήματα των δυνάμεων και τα παραπλήσια με αυτά. Μετά από τον Υιό φανερώθηκε το άγιο Πνεύμα και εσόφισε και ενέδυσε με πνευματική δύναμη τους μαθητές για να τους κάνει ικανούς να αντιληφθούν την περί αυτού αλήθεια, και αυτοί η απόστολοι και μαθητές στη συνέχεια να κυρήξουν σε όλους τα σωτηριώδη μηνύματα του Σωτήρος. Ο Θεός έχει έμφυτο τον πλούτο και δεν στερείται τίποτε. Ο πλούτος της θεότητος εμφανίζεται διά του Ιησού Χριστού ο οποίος μένει μέσα στις καρδιές των αξίων. Εκεί μέσα, διά του πνεύματος και νοερώς, βλέπεται και μορφώνεται και εμφανίζεται.    Όλα αυτά τα είπα χρησιμοποιώντας απλό λόγο γι’ αυτούς που πρόκειται να τα αναγνώσουν με καλογνωμία. Όποιος έχει αυτιά για να διακρίνει το ορθό και το μη ορθό ας μυηθεί κατά το δυνατόν στο βάθος του μυστηρίου του Θεού. Όσοι δεν κατέχετε την δυνατότητα να τα αντιληφθείτε, βάλτε πύλες στα αυτιά σας. Αν δεν έχετε τη διάθεση να πεισθείτε με τα λόγια αυτών που ενδυναμώνονται από τον Θεό για να σας λένε την αλήθεια, σας παρακαλώ, προσπαθείστε όσο μπορείτε περισσότερο. Ο Χριστός είναι εκείνος στον οποίο αναπαύεται το άγιο Πνεύμα γιατί αυτός είναι ο ταμίας του Πνεύματος και μέσα από αυτόν δίδεται φυσικά και στέλνεται και φανερώνεται το άγιο Πνεύμα και εκπορεύεται στους άξιους.    Ο Θεός ημών ο μόνος που ανοίγει τα μάτια των τυφλών δίδε, αν όχι γενικώς σε όλους, τουλάχιστον σε όλους εκείνους που σε ζητούν πραγματικά, να γνωρίσουν την αλήθεια μέσα από την αόρατη θεωρία και τα ανήκουστα νοερά διδάγματα σου. Φανέρωσε τον εαυτό σου σ’ αυτούς που το επιθυμούν, σε εύθετο καιρό, για να γνωρίσουμε όλοι την αληθινή δόξα σου και να απολαύσουμε με πνευματική και απόρρητη θέα την τρισήλιο και μοναδική φαιδρότητα και να σε δοξάζουμε αδιάλειπτα κατά δύναμη τώρα και πάντα και στους ατελείωτους αιώνες αμήν».

Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά «Περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος»